«Κουρνιαχτός και τρόμος» πάνω από την Ευρώπη...

Γράφει ο Γιώργος Αγγελής

Για πολλούς αναλυτές, δεν ήταν απλώς αναμενόμενο, ήταν θέμα χρόνου. Και για άλλους, δεν είναι παρά μόνον η αρχή καταστάσεων που θα προκαλέσουν αλυσιδωτές αντιδράσεις ή θα επιταχύνουν εξελίξεις, πιθανόν, από καιρού δρομολογημένες.

Σε κάθε περίπτωση, τα χθεσινοβραδυνά γεγονότα με την εκατόμβη νεκρών στο Παρίσι – μέχρι και η ημερομηνία, Παρασκευή και 13, φαίνεται επιλεγμένη – αποτελούν ένα ισχυρότατο σοκ για τον Δυτικό κόσμο.

Είναι βέβαιο ότι αυτές οι, πρωτοφανούς βιαιότητας, συντονισμένες τρομοκρατικές επιθέσεις, θα βυθίσουν τις δυτικές χώρες σε μία νέα περίοδο εσωστρέφειας, αστυνομοκρατίας και φόβου. Ασχέτως των τρόπων αντίδρασης των μεγάλων δυνάμεων και των εξελίξεων στο επίκεντρο όλης αυτής της κατάστασης που βιώνουμε τα τελευταία χρόνια, τη Συρία, η «επόμενη μέρα» θα φέρει αυξημένα μέτρα ασφαλείας σε δημόσιους χώρους, αυστηρότερους ελέγχους στις διασυνοριακές μετακινήσεις και στα ταξίδια προς/από Ευρώπη και Αμερική και αλλαγές στις τάσεις και στη συμπεριφορά των ταξιδιωτών.

Για τον τομέα Τουρισμού και Ταξιδιών, είναι σαφές ότι ξεκινάει μία νέα περίοδος ανασφάλειας και κλονισμένης εμπιστοσύνης. Αγνώστου διάρκειας, έντασης και έκτασης. Με παραμέτρους και πτυχές που τείνουν να θυμίσουν την εποχή μετά την 11η Σεπτεμβρίου του 2001, τη μέρα που άλλαξε τον τρόπο των μετακινήσεών μας, για πάντα.

Μέσα σε διάστημα λίγων μηνών, μετά τις δολοφονικές επιθέσεις στην Τυνησία, την αεροπορική τραγωδία στο Σινά και τώρα, ένα τέτοιο μακελειό σε έναν από τους δημοφιλέστερους προορισμούς του κόσμου, με θύματα απλούς πολίτες, έχουν αλλάξει, πάλι, τα δεδομένα.

Η διάσταση αυτή, ο φόβος στους χώρους που κινείται κανείς καθημερινά, ξεπερνά το σύνηθες ερώτημα του ποιος προορισμός είναι ασφαλής και ποιος όχι. Αυτό έρχεται σε δεύτερη μοίρα, όταν η ανασφάλεια ξεκινάει από το επίπεδο του «αν πρέπει να μετακινηθώ ή όχι, ευθύς εξ’ αρχής». Η αίσθηση ότι ένας περαστικός στον δρόμο ή στην πλατεία ή στον κινηματογράφο, μπορεί να βγάλει ένα όπλο και να αρχίσει να «θερίζει» αδιάκριτα όποιον βρίσκει μπροστά του και στη συνέχεια να πυροδοτεί τα εκρηκτικά με τα οποία είναι ζωσμένος, είναι φρικιαστικά πρωτόγνωρος για τον Δυτικό κόσμο. Και μπορεί να οδηγήσει σε εξίσου πρωτόγνωρες – για την κουλτούρα και τις αντιλήψεις των σύγχρονων Ευρωπαίων – συνθήκες.

Είναι νωρίς ακόμη για να μπορέσουμε να βάλουμε τα μέρη των πιθανών επιπτώσεων που προδιαγράφονται αυτήν τη στιγμή, σε ένα σύνολο, σε μία σειρά, για να κατανοήσουμε τι καταστάσεις και τι τάσεις θα δούμε να εκτυλίσσονται το αμέσως επόμενο διάστημα και σε βάθος καποιων μηνών.

Οπωσδήποτε, θα δούμε μία γενικευμένη τάση περιορισμού ή αποφυγής μετακινήσεων, ειδικά προς χώρες και προορισμούς για τους οποίους υπάρχει και η παραμικρή υπόνοια, έστω, ανασφάλειας. Ας μην ξεχνάμε ότι βρισκόμαστε στην αρχή της χειμερινής περιόδου, για πολλές αγορές, με την περίοδο των Χριστουγέννων να βρίσκεται, πια, πολύ κοντά. Είναι πολύ πιθανό ότι θα υπάρξουν ανακατατάξεις στην αγορά και αρκετοί προορισμοί θα μπουν σε μία βάσανο αναθεώρησης σχεδίων και προτιμήσεων από μεγάλο αριθμό ταξιδιωτών, έναντι άλλων επιλογών.

Είναι βέβαιο, επίσης, όπως λέγαμε και πιο πάνω, ότι θα δούμε αυξημένα μέτρα ασφαλείας σε πολλά επίπεδα και αυστηρότερες διαδικασίες ελέγχων, ακόμα και σε χώρους όπου δεν υπήρχαν, όπως π.χ. μεταξύ χωρών της Ε.Ε. και . Αυτό άλλωστε είναι ένα σύνηθες αντανακλαστικό των αρχών και των υπηρεσιών, ανά τον κόσμο, που έπεται τέτοιων σοκ.

Αυτό σημαίνει, επιπρόσθετα, ότι θα υπάρξουν ακυρώσεις ή αναβολές εκδηλώσεων και διοργανώσεων (συναυλίες, συνέδρια, εταιρικές συναντήσεις, αθλητικές διοργανώσεις)  τουλάχιστον για τις επόμενες μέρες έως και εβδομάδες στο Παρίσι αλλά ίσως και σε άλλες ευρωπαικές πόλεις.  

Από εκεί και πέρα, πιθανότατα θα οδηγηθούμε και σε άλλες τάσεις και αντιδράσεις, σε επίπεδο κοινωνιών και οικονομιών. Η «δαιμονοποίηση» συλλήβδην προσφύγων και μεταναστών, η γενικευμένη καχυποψία, η έξαρση κοινωνικών αντιθέσεων και ξενοφοβίας, το πάγωμα ή η ανατροπή επενδυτικών σχεδίων και επιχειρηματικών δραστηριοτήτων, είναι ορισμένα χαρακτηριστικά παραδείγματα.

Ένα πέπλο «κουρνιαχτού και τρόμου» απειλεί, εκ νέου, τη Δύση. Και το κακό είναι ότι δεν μπορούμε, ακόμα, να διακρίνουμε τι ακριβώς κρύβει...