Ο υπερτουρισμός και η ανάγκη για περισσότερη βιταμίνη C
- Του Γιώργου Δρακόπουλου (*)
Ο υπερτουρισμός είναι ένας όρος που τα τελευταία χρόνια εμφανίζεται ολοένα και συχνότερα στον δημόσιο διάλογο για τον τουρισμό. Περιγράφεται και ορίζεται από πολλές και διαφορετικές πηγές, με τρόπους και ορισμούς οι οποίοι πολύ λίγο διαφέρουν μεταξύ τους. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Τουρισμού, «ως υπερτουρισμός χαρακτηρίζεται το φαινόμενο που η τουριστική δραστηριότητα επιδρά αρνητικά στην ποιότητα ζωής των κατοίκων της περιοχής ή/και η ποιότητα της εμπειρίας που αποκομίζουν οι τουρίστες/επισκέπτες του προορισμού βαίνει επιδεινούμενη» (1).
Λίγο διαφορετικά, αλλά στο ίδιο πνεύμα, το Ευρωκοινοβούλιο θεωρεί ότι: «ο υπερτουρισμός περιγράφει την κατάσταση κατά την οποία ο αντίκτυπος του τουρισμού, σε ορισμένες χρονικές στιγμές και σε συγκεκριμένες τοποθεσίες, υπερβαίνει τα όρια φυσικής, οικολογικής, κοινωνικής, οικονομικής, ψυχολογικής ή/και πολιτικής ικανότητας» (2).
(1) UNWTO, 2018. “’Overtourism’? Understanding and Managing Urban Tourism Growth beyond Perceptions”.
(2) European Parliament (EP), 2018. “Research for TRAN Committee (European Parliament’s Committee on Transport and Tourism (TRAN)) - Overtourism: impact and possible policy responses”.
Πηγή: Tourism Generis, προσαρμογή από Perkumienė, D., & Pranskūnienė, R., 2019. «Overtourism: Between the Right to Travel and Residents’ Rights. Sustainability, 11(7), 2138. https://doi.org/10.3390/su11072138»
Το Ευρωκοινοβούλιο επισημαίνει επίσης ότι «η υποψία ή η εμφάνιση φαινομένων υπερτουρισμού για μερικές μέρες σε έναν τουριστικό προορισμό δεν είναι δυνατόν να τον χαρακτηρίζει συνολικά και διαχρονικά». (Υπογραμμίσεις δικές μου).
Ερχόμαστε λοιπόν στη χώρα μας και αναρωτιόμαστε αν το φαινόμενο του υπερτουρισμού είναι υπαρκτό σε κάποιους προορισμούς, διότι στο σύνολο της χώρας, σίγουρα δεν είναι. Αρχικά και κατά προτεραιότητα, τον πρώτο λόγο τον έχουν οι κοινότητες υποδοχής και όχι οι εξ αποστάσεως «ειδήμονες». Στις κοινότητες υποδοχής τουριστών υπάρχουν οι πολλοί που ζουν από τον τουρισμό και οι λίγοι που νομίζουν ότι δεν τους αφορά ο τουρισμός. Ναι, είναι αλήθεια ότι η «πίεση» που ασκείται σε έναν προορισμό, όταν υπάρχουν ταυτόχρονα πολλοί τουρίστες/επισκέπτες, επιδρά αρνητικά στην εμπειρία των τουριστών και ναι, χαμηλώνει το επίπεδο ποιότητας ζωής των μόνιμων κατοίκων. Όμως, για το πρόβλημα δε φταίνε, ούτε οι τουρίστες, ούτε οι επιχειρηματίες, ούτε οι μόνιμοι κάτοικοι. Ποιος φταίει λοιπόν;
Τα πράγματα είναι απλά. Στην Ελλάδα, το 90% της τουριστικής δραστηριότητας λαμβάνει χώρα σε 5 Περιφέρειες. Αυτό δε θα αλλάξει στο μεσοπρόθεσμο διάστημα και έχει λίγες πιθανότητες για το μακροπρόθεσμο. Από εδώ ξεκινά και «συντηρείται» η μη ορθολογική τουριστική ανάπτυξη, μειώνοντας σημαντικά τη συμβολή του τουρισμού στην περιφερειακή ανάπτυξη. Η συνέχεια παίζεται σε τοπικό επίπεδο, συνήθως με την απουσία διαχείρισης ή με την τυχαία/κακή διαχείριση.
Η σωστή, βιώσιμη και αειφορική -που είναι και της μόδας ως εκφράσεις- διαχείριση των προορισμών, δεν μπορεί να προκύψει από τη δυνατότητα που δίνει ο νόμος σε κάποιες νομικές οντότητες της Αυτοδιοίκησης να μετονομαστούν σε «Οργανισμούς Διαχείρισης Προορισμών». Έχουμε 13 Περιφέρειες και 332 Δήμους. Φανταστείτε 345 DMMOs... Ευτυχώς όμως, έτσι όπως είναι ο νόμος, λίγοι θα το τολμήσουν, ελάχιστοι θα το καταφέρουν και κανένας δεν πρόκειται να λειτουργήσει σωστά. Η μόνη λύση λοιπόν είναι, ο σχεδιασμός και η διαχείριση των προορισμών να γίνουν σε συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα, κάτι όμως που δε φαίνεται ακόμα στον ορίζοντα, πιθανώς ελλείψει βιταμίνης C (C= Cooperation-Collaboration-Coordination).
Συμπέρασμα: ο υπερτουρισμός είναι το αποτέλεσμα της άνευ σχεδίου διαχείρισης των προορισμών και σε καμία περίπτωση δεν προκύπτει ως παρενέργεια της ορθολογικής τουριστικής ανάπτυξης. Τέλος, η συζήτηση για όλα αυτά οδηγεί στην ανάγκη προσέγγισης της φέρουσας ικανότητας των τουριστικών προορισμών, που θα μας απασχολήσει στο σημείωμα της επόμενης εβδομάδας.
(*) O Γιώργος Δρακόπουλος είναι Σύμβουλος Επιχειρήσεων, πάλαι ποτέ Γενικός Διευθυντής ΣΕΤΕ και πρώην Πρόεδρος των Affiliate Members UNWTO (United Nations World Tourism Organization).
Διαβάστε επίσης
Το μοντέλο της εποχικότητας και γιατί αυτό ΔΕΝ αλλάζει
Εποχικότητα, επέκταση περιόδου και στη μέση αοριστολογία
Τουριστικός προορισμός: προτεινόμενος λειτουργικός ορισμός ως βάση για τη βιώσιμη ανάπτυξη
20/05 11:27
Βρετανικός τουρισμός/ ΑΒΤΑ: Αύξηση των δαπανών στα ταξίδια στο εξωτερικό
20/05 11:19
21 Μαΐου: Ευρωπαϊκή Ημέρα Natura 2000 - 446 περιοχές Νatura στην Ελλάδα
20/05 10:21
260 χωριά από 60 χώρες υπέβαλαν αίτηση για τα Best Tourism Villages 2024
20/05 09:46
Ταξίδι εξοικείωσης με Βέλγους και Ολλανδούς τουριστικούς πράκτορες στην Αρκαδία
20/05 07:16
Διαδικασίες ένταξης του Ζαγορίου στον κατάλογο παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO
20/05 07:13
ΕΟΤ: Προβολή των περιπατητικών διαδρομών της Χαλκιδικής στην ολλανδική αγορά
20/05 07:12
Δήμος Λήμνου: Παραχώρηση χρήσης ξενώνα για τις ανάγκες στέγασης του ΕΚΑΒ
20/05 07:11
Δήμος Καρπάθου: Πρόταση για συμμετοχή στο πρόγραμμα προσβασιμότητας παραλιών
20/05 07:07
19/05 13:48
19/05 07:02
Ημερίδα «Ο δρόμος της Ανάπτυξης – Κάνουμε πράξη την Περιφερειακή Συνείδηση» στη Μεγαλόπολη
19/05 07:01
Δήμος Ερμιονίδας: Η πρόταση με 4 παραλίες για συμμετοχή στο πρόγραμμα προσβασιμότητας
18/05 19:18
«Τρόμος» η ηλεκτροκίνηση στην Ελλάδα; | Focus: Κυνήγι θησαυρού ο σταθμός φόρτισης
18/05 19:01
Σαντορίνη | Πλήθος ξενοδόχων στην εκδήλωση "Νέες Τεχνολογίες στη Φιλοξενία και τον Τουρισμό"
18/05 12:53
18/05 12:27
Σε ισχύ από τη Δευτέρα η νέα οδηγία για το περιβαλλοντικό έγκλημα
18/05 11:10
18/05 11:08
Τουριστική προβολή της Λέσβου στη Ρουμανία - Προώθηση της Ανατολικής Χαλκιδικής στην Ιταλία
18/05 11:00
Δήμος Άργους-Μυκηνών: Πρόταση για συμμετοχή στο πρόγραμμα προσβασιμότητας παραλιών
17/05 17:43
Έκτο Corfu Food & Wine Festival | Η Βιώσιμη Γαστρονομία είναι ο Πολιτισμός μας
17/05 17:31
«Γαλάζια Σημαία» | Ανακοινώνονται την Παρασκευή 24 Μαΐου οι βραβεύσεις για το 2024
17/05 15:52
Κοινωνικός τουρισμός: Τι αλλάζει στα προγράμματα - Για πρώτη φορά ιαματικός τουρισμός για όλους
17/05 14:34
17/05 14:07
17/05 13:37
Αερομεταφορές: 22 νέες και εποχικές συνδέσεις ξεκινούν από το αεροδρόμιο της Αθήνας το Μάιο
17/05 12:18
Amadeus: Οι ξενοδόχοι επενδύουν περισσότερο στην τεχνολογία και την εξατομίκευση υπηρεσιών
17/05 11:44
ΕΟΤ Σερβίας: Τα Χανιά στον πρώτο online σερβικό ταξιδιωτικό οδηγό
17/05 11:02
Ωράριο σαν... κλειστό στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου | Έντονες διαμαρτυρίες
17/05 10:26
Καβάλα | Θεμέλιος λίθος για το πρώτο ιδιωτικό αεροδρόμιο στην Ελλάδα
17/05 10:16
Τα νέα ηλεκτρικά λεωφορεία κυκλοφορούν στους δρόμους της Πρωτεύουσας
17/05 07:47
Οι αεροπορικές συνδέσεις Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων - Ελλάδας
17/05 07:42
17/05 07:40
ΕΟΤ: Ταξίδι εξοικείωσης από την Αυστραλία σε Αθήνα, Αμοργό και Σαντορίνη
17/05 07:37
Παρουσίαση ενδυμασιών της συλλογής «Δόρα Στράτου» στον ιστορικό τόπο της Πλάκας
17/05 07:34
Αυξημένες οι συμμετοχές από Ελλάδα και εξωτερικό στον 24ο Επετειακό Ευχίδειο άθλο
16/05 18:29
Αναβλήθηκε λόγω καιρικών συνθηκών η επίσκεψη Κεφαλογιάννη στην Κεφαλονιά
16/05 15:37
ΕΟΤ και SKY express | Συνδιαφήμιση για τουριστική προβολή 12 μηνών στις ευρωπαϊκές αγορές
16/05 14:49
Η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας στην έκθεση Arabian Travel Market
16/05 14:33
Στρατηγική συνεργασία Ομίλου Sani/Ikos με το Πανεπιστήμιο Cornell
16/05 13:53
16/05 12:45
Γερμανικά ταξιδιωτικά γραφεία: Αύξηση 4,5% στις πωλήσεις τον Απρίλιο
16/05 12:10
Διεθνής Ημέρα Μουσείων 2024 | Οι δράσεις στο Μουσείο Ακρόπολης το Σαββατοκύριακο
16/05 11:39
16/05 11:22
Υπερ-τουρισμός | Η TUI παίρνει "πολύ, πολύ σοβαρά" τις διαδηλώσεις, αλλά δεν τις βλέπει ως απειλή
16/05 10:56
TUI Fly | Ένα αεροπλάνο πρεσβευτής της ιστορίας των 50 χρόνων της
16/05 10:42
Ε.Ξ. Σαντορίνης | Συνάντηση με τον υφυπουργό Ναυτιλίας για τις λιμενικές υποδομές
16/05 10:36
Δράσεις του Υπουργείου Τουρισμού για τα Άτομα με Αναπηρία στην Ελλάδα
16/05 10:34
“Φρένο” στις αθέμιτες πρακτικές της Booking | To ΞΕΕ χαιρετίζει την ιστορική απόφαση της Ε.Ε
16/05 10:27
Παγκόσμια προβολή της Ελλάδας μέσω του έργου του Διεθνούς Ιπποκράτειου Ιδρύματος της Κω
16/05 09:00
16/05 07:15
Τουριστική προβολή μέσω της αμερικανικής σειράς The Life of Loi Season 2
16/05 07:12
Ταξίδι περιπέτειας στην περιοχή του Βόλου για Βρετανίδα ταξιδιωτική πράκτορα
16/05 07:09
16/05 07:07
Δήμος Τριφυλίας: Πρόταση για συμμετοχή στο πρόγραμμα προσβασιμότητας παραλιών
15/05 18:23
Δημοπρασία πολυτελών ακινήτων από τον Οίκο Sotheby’s στο Λονδίνο - Μετέχει και βίλα στη Μύκονο
15/05 18:20
Kατεδάφιση αυθαιρέτου σε παραλία του Λαγονησίου - Αλλαγή χρήσης από ξενοδοχείο σε μονάδα ηλικιωμένων
15/05 18:01
Υπουργείο Τουρισμού | Συνεργασία με την easyjet - 2,4 εκατ. επιβάτες στην Ελλάδα το 2024
15/05 16:58
Δόμνα Μιχαηλίδου: «Πυξίδα, για το ναυτικό επάγγελμα, ο μαθητικός διαγωνισμός ζωγραφικής του ΝΑΤ»
15/05 16:19
15/05 15:54
15/05 15:28
ΞΕΕ/ 5o Idea Platform: 14 ομάδες ολοκλήρωσαν τον Νεανικό Διαγωνισμό Καινοτομίας
15/05 14:14
Allianz: H Αθήνα στους 10 κορυφαίους προορισμούς των Αμερικανών στην Ευρώπη το καλοκαίρι του 2024
15/05 13:58
FedHATTA & ΗΑΤΤΑ διεκδικούν μεγαλύτερο μερίδιο τουριστών από την Κινεζική αγορά για την Ελλάδα
15/05 13:28
Τουρισμός: Μεγάλη στροφή στα Ευρωπαϊκά ταξίδια εκτός υψηλής σεζόν – Επηρεάζεται και η Ελλάδα
15/05 13:11
Ε.Ξ. Σαντορίνης | Τι συμβαίνει και τι διεκδικούμε έναντι των Booking και Expedia
15/05 13:02
Αθήνα: Μια… «νόστιμη» πόλη -Αφιέρωμα ελβετικού περιοδικού στην ελληνική γαστρονομία
15/05 12:24
Αύξηση των εισπράξεων στα μουσεία και τους αρχαιολογικούς χώρους τον Ιανουάριο
15/05 11:58
Aegean Airlines: Νέα χειμερινή σύνδεση Θεσσαλονίκη – Άμστερνταμ
15/05 11:45
15/05 11:44
Από την Κεφαλονιά ξεκινά η περιοδεία της Όλγας Κεφαλογιάννη στα Ιόνια Νησιά
15/05 11:06
Ξενοδοχεία | 1.705 νέα επενδυτικά σχέδια στην Ευρώπη μέχρι το τέλος Μαρτίου
15/05 10:06
15/05 06:25
Δήμος Κάσου: Πρόταση για συμμετοχή στο πρόγραμμα προσβασιμότητας παραλιών
15/05 06:25
15/05 06:25
Δήμος Πρέβεζας | Πράσινο φως για την τοποθέτηση της προτομής του Μίνου Μάτσα στην οδό Ελ. Βενιζέλου
15/05 06:25
Ο Βόλος προβάλλεται τουριστικά στην Κρήτη | Κλειδί η αεροπορική σύνδεση Ηρακλείου - Νέας Αγχιάλου
15/05 06:25
DER Τουριστική Ξενοδοχειακή Λήμνος | Η αποχώρηση από το Porto Myrina και η διαδικασία εκκαθάρισης
14/05 17:30
Νέοι κανόνες για επιτάχυνση των δημοσίων επενδύσεων και ταχύτερη απορρόφηση των ευρωπαϊκών πόρων
14/05 17:20
ΤΑΙΠΕΔ | Μέχρι τις 28 Ιουνίου η διαβούλευση της ΣΜΠΕ του Λιμένα Ραφήνας
14/05 16:06
ΠΟΕΕΤ: Να αποσυρθεί η πλατφόρμα JOBmatch, καταργεί τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας
14/05 15:58
14/05 15:42
14/05 14:55
14/05 14:26
Ryanair: Διήμερη προσφορά για πτήσεις το Μάιο και τον Ιούνιο
14/05 13:47
14/05 12:36
14/05 12:29
Celestyal | Συνεργασία με το Άμπου Ντάμπι και τον Όμιλο AD Ports
14/05 12:16
Γερμανικός Τύπος | Το νέο περιζήτητο νησί στην Ελλάδα ονομάζεται Κάρπαθος
14/05 12:05
FedHATTA: Συνάντηση για την ενίσχυση των τουριστικών ροών από και προς την κινεζική Επαρχία Yantai
14/05 11:51
Νέα μελέτη: Οι ενέσεις απώλειας βάρους μειώνουν τον κίνδυνο καρδιακών επεισοδίων κατά 20%
14/05 11:36
H Αθήνα γνωρίζει την Πιερία | 'Έκθεση φωτογραφίας στο Νομισματικό Μουσείο
14/05 11:08
Σημαντικές διακρίσεις για Ελλάδα και Σαντορίνη στα αμερικανικά Leisure Lifestyle Awards 2024
14/05 10:58
14/05 10:38
Η Επιτροπή ορίζει την Booking ως «πυλωρό» και κινεί έρευνα αγοράς σχετικά με το Χ
14/05 10:11
14/05 10:09
To NJV Athens Plaza καλωσορίζει τον Executive Chef Παναγιώτη Αναστασίου
14/05 10:03
Χάρης Δούκας: Η Αθήνα δεν αντέχει άλλο τσιμέντο και νέα μεγαθήρια
14/05 10:00
Wyndham Hotels: Άνοιξε στη Φετιγιέ της Τουρκίας το πρώτο Ramada by Wyndham Hotel
14/05 06:45
14/05 06:15
Δήμος Ρόδου: Πρόταση για συμμετοχή στο πρόγραμμα προσβασιμότητας παραλιών
Ημερίδα «Ο δρόμος της Ανάπτυξης – Κάνουμε πράξη την Περιφερειακή Συνείδηση» στη Μεγαλόπολη
ΕΟΤ: Προβολή των περιπατητικών διαδρομών της Χαλκιδικής στην ολλανδική αγορά
Δήμος Ερμιονίδας: Η πρόταση με 4 παραλίες για συμμετοχή στο πρόγραμμα προσβασιμότητας
Σαντορίνη | Πλήθος ξενοδόχων στην εκδήλωση "Νέες Τεχνολογίες στη Φιλοξενία και τον Τουρισμό"
Δήμος Λήμνου: Παραχώρηση χρήσης ξενώνα για τις ανάγκες στέγασης του ΕΚΑΒ
«Τρόμος» η ηλεκτροκίνηση στην Ελλάδα; | Focus: Κυνήγι θησαυρού ο σταθμός φόρτισης
Δήμος Καρπάθου: Πρόταση για συμμετοχή στο πρόγραμμα προσβασιμότητας παραλιών
Διαδικασίες ένταξης του Ζαγορίου στον κατάλογο παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO
Τουριστική προβολή της Λέσβου στη Ρουμανία - Προώθηση της Ανατολικής Χαλκιδικής στην Ιταλία
Σε ισχύ από τη Δευτέρα η νέα οδηγία για το περιβαλλοντικό έγκλημα
Δήμος Άργους-Μυκηνών: Πρόταση για συμμετοχή στο πρόγραμμα προσβασιμότητας παραλιών
Ταξίδι εξοικείωσης με Βέλγους και Ολλανδούς τουριστικούς πράκτορες στην Αρκαδία
Έκτο Corfu Food & Wine Festival | Η Βιώσιμη Γαστρονομία είναι ο Πολιτισμός μας
Καβάλα | Θεμέλιος λίθος για το πρώτο ιδιωτικό αεροδρόμιο στην Ελλάδα
Διεθνής Ημέρα Μουσείων 2024 | Οι δράσεις στο Μουσείο Ακρόπολης το Σαββατοκύριακο
Ωράριο σαν... κλειστό στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου | Έντονες διαμαρτυρίες
Αερομεταφορές: 22 νέες και εποχικές συνδέσεις ξεκινούν από το αεροδρόμιο της Αθήνας το Μάιο
( 0 )