Στον σύγχρονο ψηφιακό κόσμο με τον γρήγορο, συνεχώς μεταβαλλόμενο ρυθμό, οι επιχειρήσεις κάθε κλάδου και οι οργανισμοί, αντιμετωπίζουν μια πιεστική πρόκληση: Πώς να αναπτύξουν αποτελεσματικά την ψηφιακή ηγεσία.
Πέρασαν πλέον οι εποχές που η καλή γνώση του Powerpoint, των φύλλων του Excel, των διαδικτυακών συσκέψεων και του email ήταν αρκετή για να πετύχει κάποιος σε έναν διοικητικό ρόλο. Στον σημερινό χώρο εργασίας, η ψηφιακή ηγεσία απαιτεί πολύ περισσότερα από την ψηφιακή παιδεία, σημαίνει να είναι κανείς ευέλικτος στην ψηφιακή σφαίρα και να κατέχει ένα λεπτομερές σύνολο τεχνικών και άλλων δεξιοτήτων.
Καθώς οι ηγετικοί ρόλοι συνεχίζουν να εξελίσσονται γρήγορα, με τις ψηφιακές τεχνολογίες να διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο, είναι σημαντικό για τους διευθυντές και τους ηγέτες κάθε κλάδου να κατανοήσουν τις δεξιότητες αυτές και να τις αναπτύξουν προληπτικά για τη μελλοντική τους επιτυχία.
Γιατί η καλή ψηφιακή ηγεσία είναι αδιαπραγμάτευτη
Σε σύγκριση με τις προηγούμενες δεκαετίες, οι ψηφιακές δεξιότητες είναι πλέον απαραίτητες για σχεδόν κάθε ρόλο στον σημερινό χώρο εργασίας. Ακόμη και πριν από την πανδημία, σχετική έκθεση της κυβέρνησης του Ηνωμένου Βασιλείου έδειξε ότι απαιτούνται ψηφιακές δεξιότητες τουλάχιστον στο 82% των κενών θέσεων που αναρτώνται στο διαδίκτυο. Και, καθώς οι βασικές θέσεις εργασίας και οι μη διευθυντικοί ρόλοι έχουν εξελιχθεί ώστε να απαιτούν ένα όλο και πιο περίπλοκο φάσμα ψηφιακών δεξιοτήτων, οι διευθυντές και οι ηγέτες πρέπει να υιοθετήσουν και να ενσωματώσουν ψηφιακές ηγετικές δεξιότητες, εργαλεία και στρατηγικές ακόμη γρηγορότερα.
Και αυτό το φαινόμενο δεν ισχύει μόνο για τις αμιγώς ψηφιακές δεξιότητες. Είναι η εξέλιξη της νοοτροπίας της ηγεσίας παράλληλα με την εξέλιξη του σύγχρονου χώρου εργασίας και των εργαζομένων. Πράγματι, τα παραδοσιακά στυλ ηγεσίας δεν επαρκούν πλέον για να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις του ψηφιακού εργατικού δυναμικού: Δηλαδή η νοοτροπία λήψης αποφάσεων από πάνω προς τα κάτω με βάση την προσωπική εμπειρία, δεν εφαρμόζεται σε μια εποχή που αναμένεται η λήψη αποφάσεων βάσει δεδομένων. Άλλοι βασικοί παράγοντες που προωθούν αυτήν την εξέλιξη, περιλαμβάνουν τη μετάβαση προς την εξ αποστάσεως εργασία, την πανταχού παρούσα χρήση εργαλείων ψηφιακής επικοινωνίας και συνεργασίας και την ανάγκη να σκέφτεται κανείς κριτικά και δημιουργικά, τόσο στη φυσική, όσο και στην ψηφιακή σφαίρα.
Σύμφωνα με έρευνα του Ομίλου Adecco σε 15.000 εργαζομένους, η διατήρηση μιας καλής ισορροπίας μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής, είναι εξίσου σημαντική με τον μισθό. Η εξέλιξη της καριέρας, οι ευκαιρίες αναβάθμισης και ανανέωσης δεξιοτήτων, το αίσθημα εμπιστοσύνης, οι ηγέτες με ενσυναίσθηση, καθώς και μια εταιρεία με ουσιαστικούς σκοπούς, είναι επίσης βασικά στοιχεία για ένα αφοσιωμένο εργατικό δυναμικό.
Συνολικά, η ψηφιακή ηγεσία διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο στην προώθηση της επιτυχίας μίας επιχείρησης. Σε επίπεδο στελεχών, αυτό σημαίνει ότι είναι σε θέση να οδηγήσουν τον ψηφιακό μετασχηματισμό, να οικοδομήσουν μια κουλτούρα με προτεραιότητα το ψηφιακό περιβάλλον και να προετοιμάσουν τις εταιρείες τους για το μέλλον της εργασίας. Σε διευθυντικό επίπεδο, σημαίνει χρήση ψηφιακών δεξιοτήτων για τη βελτίωση της απόδοσης της ομάδας ή/και του τμήματος, τη βελτίωση της εμπειρίας των πελατών, την επιτάχυνση του χρόνου στην αγορά, την εφαρμογή λύσεων, την καλύτερη επικοινωνία και τη δημιουργία πληροφοριών βάσει δεδομένων.
Ποιες είναι οι πιο δημοφιλείς ψηφιακές δεξιότητες
Οι σημερινοί ηγέτες χρειάζονται ένα εξαιρετικά εξειδικευμένο σύνολο δεξιοτήτων για να πλοηγηθούν στην πολυπλοκότητα του ψηφιακού τοπίου. Από τη μια πλευρά, πρέπει να είναι ψηφιακά εγγράμματοι σχετικά με τα εργαλεία που είναι ειδικά για τους ρόλους ή τις ομάδες τους. Τα παραδείγματα ψηφιακής παιδείας περιλαμβάνουν τη δυνατότητα χρήσης προγραμμάτων λογισμικού όπως το Adobe Photoshop για σχεδιαστές. Εργαλεία ανάλυσης δεδομένων όπως R Management ή Stata για επιχειρηματικούς αναλυτές και Salesforce για επαγγελματίες πωλήσεων και μάρκετινγκ. Από την άλλη, οι ψηφιακοί ηγέτες πρέπει να έχουν τις κατάλληλες δεξιότητες για να διαχειρίζονται άτομα και ομάδες, χρησιμοποιώντας ψηφιακά εργαλεία με τη σωστή νοοτροπία.
Από την άλλη πλευρά, οι εργαζόμενοι πρέπει να συνηθίσουν να πειραματίζονται σε μόνιμη βάση με τις διαδικασίες και μερικές φορές να αποτυγχάνουν στις προσπάθειές τους να καινοτομήσουν. Οι επιχειρήσεις μπορεί να διαπιστώσουν ότι μερικές φορές πρέπει να απομακρυνθούν από τις παλιές τους τακτικές και να πειραματιστούν με καινοτόμες λύσεις που δεν είχαν τις ίδιες εκτεταμένες δοκιμές.
Μόνο με την υιοθέτηση αυτών των βέλτιστων πρακτικών και την πλήρη ενσωμάτωση των εργαζομένων στη νοοτροπία της ψηφιακής καινοτομίας, οι επωνυμίες οποιουδήποτε τομέα μπορούν να παραμείνουν στην πρώτη γραμμή των κλάδων τους και να συνεχίσουν να εξυπηρετούν τους πελάτες με τη φροντίδα που εκείνοι αναμένουν.
Πώς αντιμετωπίζεται το χάσμα των ψηφιακών δεξιοτήτων
Για να προσαρμοστούν οι άνθρωποι σε έναν ψηφιακό μετασχηματισμό, πρέπει επίσης να έχουν τις απαραίτητες δεξιότητες για την αποτελεσματική χρήση της νέας τεχνολογίας. Ωστόσο, τα κενά ψηφιακών δεξιοτήτων που εντοπίζονται σε όλους τους κλάδους, είναι πολλά. Στις ΗΠΑ για παράδειγμα, περίπου 1 στους 3 εργαζόμενους έχει περιορισμένες ή καθόλου ψηφιακές δεξιότητες και στο Ηνωμένο Βασίλειο, περίπου το 43% των κενών θέσεων STEM (Science, Technology, Engineering and Math) παραμένουν κενές, επειδή οι εργαζόμενοι δεν έχουν τις τεχνολογικές δεξιότητες που απαιτούνται για να τις καλύψουν. Με άλλα λόγια, τα κενά δεξιοτήτων παραμένουν ένα μεγάλο εμπόδιο για την ψηφιακή ηγεσία.
Κατά συνέπεια, οι επιχειρήσεις πρέπει να βρουν τρόπους για να ενσωματώσουν ευκαιρίες ψηφιακής μάθησης στο σχέδιο του ψηφιακού μετασχηματισμού τους. Η συμπερίληψη εργαστηρίων και σεμιναρίων που δίνουν τη δυνατότητα στους υπαλλήλους και τους διευθυντές να αγκαλιάσουν τον ψηφιακό μετασχηματισμό και τα νέα εργαλεία, είναι ένας τρόπος να μειωθεί το χάσμα δεξιοτήτων. Η δημιουργία ενός περιβάλλοντος όπου η συνεχής μάθηση αναμένεται και εκτιμάται από τις επιχειρήσεις, είναι επίσης πολύ χρήσιμη.
Η βιωματική μάθηση βελτιώνει τις ψηφιακές ηγετικές δεξιότητες
Ενώ ορισμένες δεξιότητες ψηφιακής παιδείας μπορούν εύκολα να αποκτηθούν μέσω εκπαίδευσης και μαθημάτων, οι ψηφιακές δεξιότητες είναι ένα διαφορετικό θέμα. Σε αντίθεση με τις τεχνικές δεξιότητες που μπορούν να διδαχθούν μέσω διαλέξεων και θεωρητικών ασκήσεων, οι ψηφιακές δεξιότητες απαιτούν πρακτική εμπειρία σε πραγματικές καταστάσεις.
Ωστόσο, η βιωματική μάθηση δεν σημαίνει απαραίτητα φυσικά μαθήματα, μπορεί επίσης να γίνει σε ψηφιακό περιβάλλον μάθησης, εφόσον το μάθημα έχει σχεδιαστεί σωστά. Η βιωματική μάθηση απαιτεί τα άτομα να εκτίθενται σε πραγματικές καταστάσεις που τους δίνουν τη δυνατότητα να εφαρμόσουν τις ψηφιακές δεξιότητές τους με καινοτόμους, δημιουργικούς και προσαρμοστικούς τρόπους. Ενθαρρύνει τα άτομα να ρισκάρουν, να κάνουν λάθη και να μάθουν από τις εμπειρίες τους σε ένα ασφαλές και ελεγχόμενο περιβάλλον, οδηγώντας τελικά σε καλύτερα αποτελέσματα.