Οι Έλληνες εργαζόμενοι, ιδιαίτερα στον τουρισμό, δεν θα πρέπει να αγωνιούν για την ετήσια αύξηση των μισθών τους, αλλά για την επιμήκυνση της τουριστικής σεζόν στη χώρα, καθώς αυτή μπορεί να διπλασιάσει την αύξηση στα εισοδήματά τους.
Αυτό επισήμανε, μεταξύ άλλων, ο Διευθυντής Operations του ομίλου ξενοδοχείων Grecotel, κ. Δημήτρης Καλαϊτζιδάκης, μιλώντας στο Tornos News στο περιθώριο του 1ου Διεθνούς Γαστρονομικού και Πολιτιστικού Συμποσίου του Πανεπιστημίου YALE που διεξήχθη στις 3 και 4 Μαϊου 2023 στο Ηράκλειο Κρήτης.
Ο κ. Καλαϊτζιδάκης μίλησε για την αειφορία ως προαπαιτούμενο για τη λειτουργία κάθε σύγχρονου ξενοδοχείου, για το ρόλο της Μεσογειακής/ Κρήτης διατροφής στη φιλοξενία, για την ανάγκη επιμήκυνσης της σεζόν και την Κρήτη ως ασφαλή προορισμό για τους τουρίστες κάθε εποχή, αλλά και για το μείζον ζήτημα της έλλειψης προσωπικού στον τουρισμό και τις επιπτώσεις του στις προσφερόμενες υπηρεσίες.
Τέλος, υπογράμμισε τη σημασία να ενταχθεί ο παραδοσιακός τόπος ζωής των ανθρώπων στην Κρήτη με επίκεντρο τη διατροφή, στη σύγχρονη φιλοξενία, καθώς προσφέρει τεράστια οφέλη στην ανθρώπινη υγεία, στο περιβάλλον και στις τοπικές οικονομίες.
-Σε ποια φάση υλοποίησης βρίσκεται το κομμάτι της αειφορίας στη γαστρονομία των Ελληνικών ξενοδοχείων;
Σε ολο τον κοσμο, το πιο σημαντικό θεμα ειναι ποσο σεβασμο προς το περιβαλλον ολη η λειτουργία του ξενοδοχείου προσφέρει. Έτσι θα πρέπει να είναι στημένες ολες οι συγχρονες επιχειρήσεις οσον αφορά τη βιωσιμότητα και την αειφορία.
Στη Grecotel είμαστε πρωτοπόροι σε αυτό. Ξεκινώντας από πολύ παλιά, ο κ. Δασκαλαντωνάκης ειχε τη διάθεση και τη φιλοσοφία να φέρει στα ξενοδοχεία τοπικά προϊόντα, και ουσιαστικά, η βιολογική φάρμα της Grecotel που άνοιξε το 2002 και βρίσκεται στο Ρέθυμνο, 10 λεπτά από τα ξενοδοχεία, είναι ίσως το καλύτερο παράδειγμα επιτυχούς διασύνδεσης του τουρισμού με τον αγροτικό τομέα.
Πάντα η φιλοσοφία του κ. Δασκαλαντωνάκη ήταν να προσφέρει το καλύτερο στον πελάτη. Το κατάφερε τα πρώτα χρόνια της λειτουργίας του πρώτου ξενοδοχείου και συνεχίζοντας με την ίδια φιλοσοφία σκέφτηκε ότι αφού το πιο πολύτιμο πράγμα στον άνθρωπο είναι η υγεία του, θα έπρεπε να κάνει για αυτό. Έτσι είχε το όραμα να μπει στις βιολογικές καλλιέργειες γιατι σκοπός του ήταν λαχανικά και σαλάτες να είναι βιολογικής καλλιέργειας και το λάδι να είναι λάδι ελιάς. Έτσι κι αλλιώς ήταν και προϊόντα τα οποία τα ήξερε και ως επιχειρηματίας πριν ασχοληθεί με τα ξενοδοχεία.
Τα ξενοδοχεία μας έχουν πάρει πάρα πολλές διακρίσεις στο κομμάτι αυτό. Έτσι κι αλλιώς ήταν η πρώτη ξενοδοχειακή αλυσίδα στη Μεσόγειο που σχεδόν από το 1990 εισήγαγε τέτοιες πρακτικές. Η ίδια η κυρία Μάρι Δασκαλαντωνάκηεπιστρέφοντας από τις σπουδές της στην Αγγλία είχε υπογράψει έναν καταστατικό χάρτη που αφορούσε τα ξενοδοχεία διακοπών στη Μεσόγειο όπου από τότε εντάξαμε στην καθημερινή λειτουργία των ξενοδοχείων λειτουργικές προδιαγραφές που είχαν να κάνουν με τη φιλικότητα προς το περιβάλλον, προδιαγραφές για τις αγορές των προϊόντων για τα υλικά που χρησιμοποιούμε, και τότε πραγματικά ξεκινήσαμε αυτή τη νέα εποχή.
-Πόσο είναι ευαισθητοποιημένοι οι ταξιδιώτες στις ευρύτερες πρακτικές αειφορίας στα ξενοδοχεία; Ποιες τάσεις παρατηρείτε;
Από τους ταξιδιώτες υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον για την τάση αειφορίας στα ξενοδοχεία. Ήδη από παλαιότερα, οι κεντροευρωπαίοι ήταν ευαισθητοποιημένοι σε αυτά τα ζητήματα. Είμαστε από τους πρώτους που είχαμε καθιερώσει τη σήμανση για όχι καθημερινή αλλαγή πετσετών, ακόμα και σεντονιών στα δωμάτια. Βέβαια τώρα βρισκόμαστε σε μια άλλη φάση που ξεκίνησε από την Αμερική, μετά την εποχή COVID, κατά την οποία έπειτα από την ιδιαιτερότητα των 2-3 ετών όπου δεν ήταν ευχάριστο στους ταξιδιώτες ξένα άτομα να μπαίνουν στο δωμάτιο, που έτσι κι αλλιώς δεν επιτρεπόταν από τα πρώτα υγειονομικά πρωτόκολλα, και πολύ περισσότερο να αγγίζουν τα προσωπικά τους είδη.
-Πώς ανταποκρίνεται η Κρήτη στις απαιτήσεις των σύγχρονων ταξιδιωτών;
Το πολύ ευχάριστο, και αυτό που συνέβη ιδιαίτερα στην Κρήτη, είναι ότι έγινε μια άμεση αντιμετώπιση του θέματος της πανδημίας, και μετά από μια διαδικτυακή εκπαίδευση που υποστηρίχθηκε από την Περιφέρεια Κρήτης και έγινε από τη Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Κρήτης, όλοι οι εμπλεκόμενοι από τον χώρο των ξενοδοχείων, περίπου 40.000 στην Κρήτη, από διάφορες ειδικότητες, έλαβαν πιστοποίηση, και είχαμε τον ευτυχές αποτέλεσμα οτι ελάχιστα κρούσματα παρουσιάστηκαν στην Κρήτη.
Επομένως αντιμετωπίστηκε πάρα πολύ άμεσα και με ασφάλεια, και τα ξενοδοχεία πραγματικά, πιστοποιημένα, προσφέραν ένα ασφαλές περιβάλλον διακοπών στον πελάτη. Αυτό δημιούργησε μια πολύ μεγάλη φήμη για τον προορισμό της Κρήτης.
Πλέον, τα πράγματα έχουν χαλαρώσει. Τα resort ξενοδοχεία, επειδή έχουν την ιδιαιτερότητα ότι είναι ανεπτυγμένα σε μεγάλη έκταση, με πολύ καλό καιρό, έτσι κι αλλιώς, ακόμα και την περίοδο αυτή είχαμε τμήματα που λειτουργούσαν σε εξωτερικούς χώρους. Οπότε οι τουρίστες ήρθαν πραγματικά για να ξεσκάσουν και να κάνουν ένα ευχάριστο διάλειμμα.
-Ποια είναι η θέση της Κρητικής/ Μεσογειακής διατροφής στα ξενοδοχεία της Κρήτης;
Πάρα πολλά ξενοδοχεία της Κρήτης υποστηρίζουν τα τοπικά προϊόντα, τα έχουν εντάξει στη λειτουργία τους. Έχουμε και πρωτοβουλίες όπου ξεκινούν δικά τους μποστάνια, αλλά παράλληλα με αυτό ακολουθούν και οι πελάτες τους διάφορες παγκόσμιες τάσεις που αφορούν τα προϊόντα χωρίς γλουτένη κλπ.
Η διατροφή των παπούδων μας στα ξενοδοχεία – Οφέλη για την υγεία, το περιβάλλον και την τοπική κοινότητα
Άλλωστε, η Κρήτη είναι το ιδανικό μέρος για έναν πελάτη που έχει μάθει να είναι vegan, όλη η Κρητική γαστρονομία βασίζεται στη διατροφή vegan. Εμείς με αυτή τη διατροφή μεγαλώσαμε εδώ στην Κρήτη. Έτσι κι αλλιώς είναι ένας ευλογημένος τόπος, έχει προϊόντα υψηλής διατροφικής αξίας. Πρωτοβουλίες με φημισμένα πανεπιστήμια όπως το Yale αλλά και συνέδριο που κάναμε πέρυσι το Νοέμβριο στο Ρέθυμνο του Ελληνικού Κέντρου Αριστείας για Υγεία και Ευεξία με καθηγητές του Harvard και παγκοσμίου κύρους και φήμης επιστήμονες, εδραιώνουν ακόμα πιο πολύ την Κρητική διατροφή και επιστημονικά έχει αποδειχθεί μέσα από μελέτη των 7 χωρών ότι ο τρόπος ζωής των παπούδων μας ήταν ο πιο υγιεινός. Να μην ξεχνάμε ότι η Κρητική διατροφή είναι η κορωνίδα της Μεσογειακής διατροφής. Αυτή τη στιγμή αποτελεί παγκόσμιο πρότυπο αειφορίας και sustainability. Ακόμα και η λύση για τους 17 στόχους που έχει θέσει ο ΟΗΕ και που θα πρέπει σε πολύ λίγα χρόνια να επιτευχθούν, σε ένα συνέδριο που ήμουν στην Ισπανία που ήταν σε συνέχεια του δικού μας που έγινε στην Κρήτη, δεν θα το πιστέψει κανείς, αλλά όλα γυρίζουν στον παραδοσιακό τρόπο ζωής των παπούδων μας. Ο τρόπος ζωής αυτός είναι πολύ φιλικός στο περιβάλλον, ενισχύει τις τοπικές κοινότητες και την τοπική οικονομία.
Βέβαια τώρα με την εξέλιξη της ζωής των ανθρώπων, με το γρήγορο φαγητό, το φαγητό έξω από το σπίτι, με την εργαζόμενη μητέρα, θα πρέπει ακόμα και Μεσογειακές χώρες, όπως τόνισαν και οι Ισπανοί, να ξαναρχίσουν πάλι από το μηδέν λόγω των νέων δεδομένων της μίξης των λαών λόγω της μετανάστευσης.
Κανονικά θα πρέπει να μιλούμε για Μεσογειακές διατροφές, καθώς οι χώρες της Μεσογείου έχουν διαφοροποιήσεις. Για παράδειγμα, το κρασί είναι αναπόσπαστο κομμάτι της Κρητικής διατροφής, όμως διάφοροι λαοί στη Μεσόγειο λόγω θρησκευτικών πεποιθήσεων δεν τον καταναλώνουν, όπως συμβαίνει και με άλλα ποτά/ τρόφιμα.
Η έλλειψη προσωπικού θα μετατρέψει ορισμένες ξενοδοχειακές υπηρεσίες από full service σε self service
-Σε ποιο σημείο βρίσκεται η επίλυση του μεγάλου ζητήματος κάλυψης κενών θέσεων εργασίας στα ξενοδοχεία και πόσο επηρεάζεται για τη σεζόν του 2023 η λειτουργικότητα των ξενοδοχειακών μονάδων;
Λόγω του παγκόσμιου φαινομένου έλλειψης προσωπικού, οι υπηρεσίες διαφοροποιούνται σε διάφορα επιπεδα ανάλογα με την τιμή του δωματίου. Πάρα πολλές υπηρεσίες που ήταν σε επίπεδο full service προσφοράς από τα ξενοδοχεία, τώρα γυρίζουν στο self service, όπως η καθαριότητα στο δωμάτιο. Πλέον δεν θα είναι αυτονόητο ότι θα έχεις καθημερινή καθαριότητα, αλλαγή πετσετών, σεντονιών, ιδιαίτερα στις σύντομες διαμονές.
Και επειδή κάθε μεγάλη ξενοδοχειακή αλυσίδα έχει πολλά brands, ανάλογα με το brand και προφανώς με την τιμή που πληρώνει ο πελάτης θα απολαμβάνει και αντίστοιχες υπηρεσίες. Όπως έχουμε τους low cost αερομεταφορείς θα φτάσουμε να έχουμε low cost υπηρεσίες ξενοδοχείων. Βέβαια, υπάρχουν low cost ξενοδοχεία, αλλά από τη στιγμή που αποφασίζεις να πας σε ένα τέτοιο, προφανώς και η τιμή θα είναι έτσι κι αλλιώς πολύ χαμηλότερη.
Θέλω να επισημάνω ότι ο Έλληνας εργαζόμενος, ιδιαίτερα στον τουρισμό, δεν θα πρέπει να αγωνιά για την αύξηση του μηνιαίου μισθού αλλά για την επιμήκυνση της σεζόν. Ένας μήνας επιμήκυνσης της σεζόν προσφέρει διπλάσια μισθολογική αύξηση των εργαζομένων από τη μέση ετήσια αύξηση του μισθού. Η μέση ετήσια αύξηση υπολογίζεται γύρω στο 5,5%, ενώ ένας μήνας επιμήκυνσης της σεζόν ανεβάζει την εισοδηματική διαφορά στο 11%. Εάν πάμε στη σεζόν των 10 μηνών που είχε παλιά η Κρήτη γύρω στο 1985, δηλαδή με επικήκυνση τριών μηνών, η διαφορά ανεβαίνει στο 46%. Μέχρι στιγμής δεν έχω δει πουθενά ότι η ετήσια αύξηση μισθού μπορεί να ισοδυναμεί με τέτοια ποσοστιαία αύξηση εισοδήματος. Αν το συνειδητοποιήσει αυτό ο Πρωθυπουργός και τα οφέλη που θα πάρει όχι μόνο από την απασχόληση, αλλά και από τα έσοδα, τη φορολογία κλπ, νομίζω θα πάρει τις σχετικές αποφάσεις μέσα σε 5 λεπτά.
Συζητείται πολλά χρόνια, δεν έχει γίνει ποτέ, θέλει τεράστια προσπάθεια και σύμπνοια και συνεργασία όλων των φορέων. Σε εκδήλωση που έγινε πρόσφατα στο Ηράκλειο και και είχα την τιμή να είμαι ομιλητής, με θέμα «Αθλητισμός και Τουρισμός», ακόμα και οι ομιλητές έξω από το αντικείμενο του Κρητικού τουρισμού, οι οποίοι προέρχονταν από το Ράλι Ακρόπολης, από τον Μαραθώνιο, από τους ποδηλάτες της Ελλάδας, ανέφεραν ως κύριο ζητούμενο την επιμήκυνση της σεζόν. Εκεί διατυπώθηκε η ιδέα, μετά τις εκλογές να βρεθούμε όλοι για άλλη μια φορά για μια πιο εποικοδομητική συνάντηση, και να συζητηθεί το θέμα, γιατί δεν υπάρχει άλλη λύση.
Κενά προσωπικού: Θα αναγκαστούμε να “σφραγίζουμε” δωμάτια, πτέρυγες ή εστιατόρια
Ακόμα από τους 80.000 που θέλουμε να φέρουμε μετακλητούς, η Περιφέρεια ενέκρινε γύρω στα 280 άτομα, επομένως πάει η εφετινή χρονιά. Θα αναγκαστούμε, επειδή θα έχουμε μεγάλη ζήτηση, να «σφραγίζουμε» δωμάτια, πτέρυγες ή εστιατόρια!
-Σε ποια επίπεδα κινείται η ζήτηση μέχρι στιγμής στην Κρήτη; Τι προβλέπτε για τη σεζόν;
Είναι από τις λίγες χρονιές που πολλά ξενοδοχεία στην Κρήτη ξεκίνησαν τη λειτουργία τους από την 1η Απριλίου, ιδιαίτερα στη Grecotel, με πολύ υψηλές πληρότητες. Τώρα παρατηρείται μια παροδική μικρή «κοιλιά» στη ζήτηση και πλέον μπαίνουμε στο Μάιο για την τελική ευθεία.
Επιμήκυνση: Η Κρήτη είναι ασφαλής προορισμός διακοπών ακόμα και το χειμώνα
-Όλοι θέλουν την επιμήκυνση όμως πολλοί κατά καιρούς μιλούν για την τάση των ξενοδόχων αλλά και των τοπικών επιχειρήσεων των προορισμών να ανοίγουν καθυστερημένα, δυσκολεύοντας το βασικό αυτό ζητούμενο...
Ότι τα ξενοδοχεία δεν ανοίγουν έγκαιρα αλλά παράλληλα όλοι θέλουν επιμήκυνση, μπορεί να λεγόταν στις χρυσές εποχές που όντως ήταν μια πραγματικότητα, όμως πλέον οι καιροί είναι πολύ δύσκολοι, με προκλήσεις όπως ο COVID, οι αυξήσεις, τα λειτουργικά κόστη 30%-40%, τα ενεργειακά κόστη, το κόστος προσωπικού κλπ, και οι επιχειρηματίες θα ήταν χαζοί να υπάρχει κόσμος και να μην ανοίγουν τα ξενοδοχεία τους. Το ξενοδοχείο είναι ένας πολύ ευέλικτος οργανισμός. Ξενοδοχεία ακόμα και δικά μας, όπως και άλλων συναδέλφων, μπορούν να ανοίξουν κάποιες μέρες για ένα γκρουπ, να κλείνουν μετά για ένα διάστημα και να ξανανοίγουν αργότερα. Επίσης, εάν οι ιδιοκτήτες τοπικών επιχειρήσεων δουν ότι τα ξενοδοχεία θα έχουν κόσμο ή έχουν ήδη κόσμο, θα ανοίξουν και οι ίδιοι.
Επίσης, η Κρήτη έχει το εξής πλεονέκτημα όσον αφορά την επιμήκυνση: Επειδή έχει χιλιάδες φοιτητές λόγω του Πανεπιστημίου, έχει κίνηση ακόμα και το χειμώνα. Δεν είναι όπως η Μύκονος που φοβάσαι να κυκλοφορήσεις το χειμώνα. Εδώ υπάρχει ζωή, από τους ντόπιους αλλά και από τους φοιτητές που κυκλοφορούν, οπότε οι πόλεις είναι πάρα πολύ ζωντανές.
-Σε ποιo σημείο βρίσκεται ο συνεδριακός τουρισμός στην Κρήτη μετά την πανδημία;
Το Ηράκλειο Κρήτης προσελκύει συνέδρια με υποδομές που διαθέτει αλλά και σε ξενοδοχεία του, όμως οι υπόλοιπες πόλεις του νησιού θα πρέπει μεριμνήσουν για τον συνεδριακό τουρισμό, και ιδιαίτερα το Ρέθυμνο, γιατί συνεδριακό τουρισμό μπορεί να κάνει μόνο ένα συνεδριακό ξενοδοχείο. Ένα ξενοδοχείο resort το οποίο στηρίζεται στη βάση εβδομάδων, για να πάρει ένα συνέδριο το οποίο θα είναι τρεις – τέσσερις ημέρες, πρέπει να κρατήσει τα δωμάτιά του άδεια κάποιες ημέρες πριν την άφιξη των συνέδρων και κάποιες ημέρες μέχρι να ξαναγεμίσουν. Επομένως όσο και να χρεώσεις, ποτέ δεν θα ισοφαρίσεις το κόστος αυτό. Άρα, μόνο περιοχές που έχουν συνεδριακά ξενοδοχεία αμιγώς ή συνεδριακά κέντρα και μάλιστα μεγάλα, μπορούν να επιδιώξουν συνεδριακό τουρισμό.