Κινητήριος δύναμη για την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας είναι ο τουρισμός στο κυβερνητικό σχέδιο για την Ελλάδα μετα τα μνημόνια, με τίτλο «Ελλάδα: Σχέδιο ανάπτυξης για το μέλλον», που παρουσιάστηκε στο υπουργικό συμβούλιο και θα συζητηθεί στη Βουλή.
Η κυβέρνηση θέτει ως ορόσημο το 2020, με στόχο ως τότε η Ελλάδα να συγκαταλέγεται στους πέντε κορυφαίους προορισμούς της Ευρώπης και τους τρεις δημοφιλέστερους της Μεσογείου.
Κεντρικός στόχος είναι η Ελλάδα να προσφέρει αυθεντικές θεματικές τουριστικές εμπειρίες όλο το χρόνο. Προς αυτήν την κατεύθυνση προβλέπεται μια σειρά δράσεων, που προγραμματίζονται να υλοποιηθούν στη διετία 2018-2019.
Μεταξύ των στόχων τίθεται και η δημιουργία τουριστικών χωριών από το ελληνικό Κράτος για τη διαμονή των Ευρωπαίων πολιτών στην Ελλάδα για περιόδους 6 μηνών, μεταφέροντας έτσι τη φορολογική κατοικία τους στην Ελλάδα.
Αναλυτικά, στο αποκαλούμενο "ολιστικό πρόγραμμα ανάπτυξης", αναφέρονται για τον τουρισμό τα ακόλουθα:
Σημαντικές δράσεις που εφαρμόστηκαν στο πλαίσιο της Εθνικής και Περιφερειακής Τουριστικής Πολιτικής έχουν συνεισφέρει στις υψηλές επιδόσεις που έχει σημειώσει η ελληνική βιομηχανία τουρισμού για τα έτη 2015-2017. Το όραμα της ελληνικής κυβέρνησης είναι να μετατρέψει την Ελλάδα σε κορυφαίο τουριστικό προορισμό που θα προσφέρει αυθεντικές θεματικές τουριστικές εμπειρίες όλο το χρόνο.
Για την εφαρμογή αυτού του οράματος, έχουν σχεδιαστεί εννιά στρατηγικοί στόχοι που είναι υπό υλοποίηση μέσω ενός σημαντικού αριθμού δράσεων και μέτρων. Αυτές οι δράσεις καλύπτουν ένα ευρύτερο φάσμα θεματικών που συνδέονται με το ρυθμιστικό πλαίσιο των επενδύσεων, τους ανθρώπινους πόρους, τις επιχειρήσεις, την ψηφιοποίηση, τις υποδομές, καθώς και την προώθηση και ανάπτυξη αειφόρων και υψηλής προστιθέμενης αξίας τουριστικών δραστηριοτήτων.
Μια κινητήριος δύναμη της οικονομικής ανάπτυξης
Η ελληνική τουριστική βιομηχανία έχει σημειώσει ιστορικά υψηλά την περίοδο 2015-2017 και έχει μετατραπεί σε κινητήριο δύναμη της εθνικής οικονομίας. Πρόκειται για μια βιομηχανία που δημιουργεί συνέργειες μεταξύ όλων των τομέων και δρα αναπτυξιακά για τις τοπικές κοινωνίες μέσω της δημιουργίας νέων πηγών εισοδήματος, νέων επιχειρηματικών πρωτοβουλιών και νέων θέσεων εργασίας.
Κατά τη διάρκεια του 2017 η Ελλάδα κατέγραψε 30 εκατομμύρια διεθνείς αφίξεις, μια αύξηση 9% στην τουριστική κίνηση, συνοδευόμενη από μια αύξηση 10,5% των τουριστικών εσόδων (πηγή: World Travel and Tourism Council WTTC).
Επιπλέον, ο τουριστικός τομέας απορρόφησε επενδύσεις 3 δισεκατομμυρίων ευρώ το 2017 ενώ ταυτόχρονα περισσότερα από 350 σχέδια επενδύσεων σε ξενοδοχεία τεσσάρων και άνω αστέρων, υποβλήθηκαν για αδειοδότησηση μέσα σε 3 χρόνια. Συνολικά, η συνολική (άμεση και έμμεση) συνεισφορά του τουρισμού στο ελληνικό ΑΕΠ για το 2017 ανήλθε στα 35 δισεκατομμύρια ευρώ (19,7% του ΑΕΠ) και η τουριστική βιομηχανία αντιστοιχούσε στο 24,8% της συνολικής απασχόλησης.
Πρόσφατες δράσεις-κλειδιά (2015-2018)
Σημαντικές δράσεις που εφαρμόστηκαν στο πλαίσιο της Εθνικής και Περιφερειακής Τουριστικής Πολιτικής έχουν συνεισφέρει στις παραπάνω επιδόσεις. Αξίζει να αναφερθούν οι ακόλουθες δράσεις, μεταξύ άλλων.
• Προώθηση μιας μοναδικής εθνικής σφραγίδας (BRAND) και νέων «Νησιωτικών και Ηπειρωτικών» προορισμών ανά αγορά στόχο
• Ολοκλήρωση της Κωδικοποίησης της Τουριστικής Νομοθεσίας (των τελευταίων 100 χρόνων), διαθέσιμη σε ψηφιακή πλατφόρμα: law.mintour.gov.gr
• Αναβάθμιση της Τουριστικής Εκπαίδευσης (Επαναλειτουργία των Σχολών Ξεναγών / εκσυγχρονισμός και αναβάθμιση τουριστικών σχολών ΤΕΙ και ΙΕΚ)
• Διασύνδεση (clustering) μεταξύ της τουριστικής βιομηχανίας, του εγχώριου αγρό-διατροφικού τομέα και του κατασκευαστικού τομέα
• Απλοποίηση των διαδικασιών αδειοδότησης και της λειτουργίας των τουριστικών επιχειρήσεων (Ν. 4442/2016)
• Υποστήριξη/χρηματοδότηση της Μικρομεσαίας Επιχειρηματικότητας για νέα τουριστικά σχέδια και θεματικό τουρισμό μέσω προγραμμάτων ΕΣΠΑ (230 εκατομμύρια ευρώ).
• Εφαρμογή των συστάσεων του ΟΟΣΑ στο πλαίσιο των «Αποτιμήσεων Ανταγωνισμού του ΟΟΣΑ, Ελλάδα, 2014 - Εργαλειοθήκη I», καθώς και, στο πλαίσιο της μελέτης «Μέτρηση και μείωση του διοικητικού φόρτου στην Ελλάδα: επισκόπηση των 13 τομέων– Τουρισμός.
Στρατηγικοί Στόχοι και Εθνική και Περιφερειακή Τουριστική Πολιτική
Το όραμά μας για τον τουριστικό τομέα είναι να μετατραπεί η Ελλάδα σε κορυφαίο τουριστικό προορισμό που θα προσφέρει αυθεντικές θεματικές τουριστικές εμπειρίες όλο το χρόνο.
Ένας προορισμός που θα εξελιχθεί σε ιδανικό μέρος για ταξίδια καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου προσφέροντας μοναδικές και ολοκληρωμένες ταξιδιωτικές εμπειρίες σε όλη τη χώρα και όχι μόνο στους παραδοσιακούς προορισμούς των ελληνικών νησιών. Ορόσημο για το 2020 είναι η Ελλάδα να βρεθεί μεταξύ των 5 κορυφαίων ευρωπαϊκών προορισμών και των 3 κορυφαίων προορισμών στη Μεσόγειο με ειδίκευση στα «βιωματικά ταξίδια».
Το όραμά μας θα τεθεί σε εφαρμογή μέσω των ακόλουθων στρατηγικών στόχων.
• Προώθηση της Ελλάδας ως «Διεθνής ελκυστικός, ασφαλής προορισμός όλο το χρόνο»
• Αύξηση των εισφορών του τουριστικού τομέα στο Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ)
• Αύξηση των εισφορών ανά επισκέπτη
• Αναβάθμιση των τουριστικών προϊόντων, υπηρεσιών και υποδομών
• Επέκταση της καλοκαιρινής σεζόν και ενίσχυση της χειμερινής
• Προώθηση των ανταγωνιστικών πλεονεκτημάτων των νέων ελληνικών προορισμών
• Ανάπτυξη του θεματικού τουρισμού
• Εισαγωγή σε νέες ξένες αγορές
• Προσέλκυση επενδύσεων υψηλής προστιθέμενης αξίας στον τουρισμό
Συγκεκριμένες δράσεις είναι υπό εφαρμογή στο πλαίσιο των παραπάνω στρατηγικών στόχων.
2. Βιώσιμη Ανάπτυξη Ελλάδα: Μια στρατηγική ανάπτυξης για το μέλλον
Επιλεγμένες δράσεις υπό εφαρμογή (2018-2019)
• Εκσυγχρονισμός του θεσμικού πλαισίου για τις τουριστικές επιχειρήσεις ώστε να καλυφθεί η αναδυόμενη τουριστική ζήτηση (1ο μισό του 2018)
• Σχεδιασμός και ανάπτυξη του θεματικού τουρισμού (2ο τρίμηνο του 2018)
• Υποστήριξη του επιχειρηματικού περιβάλλοντος με στόχο την αύξηση της διαθεσιμότητας των κλινών και την βελτίωση της ποιότητας των ήδη υπαρχόντων κλινών και υπηρεσιών (2018)
• Βελτίωση του ανταγωνιστικού πλαισίου για την προσέλκυση επενδύσεων στον τουριστικό τομέα (π.χ. περαιτέρω βελτίωση της αδειοδότησης, φορολογικά κίνητρα, κτλ) (2018)
• Σχεδιασμός και ανάπτυξη ενός σύγχρονου συστήματος δημόσιας τουριστικής παιδείας και σύνδεση των εκπαιδευτικών προγραμμάτων με την αγορά εργασίας
• Δημιουργία ενός ψηφιακού οικοσυστήματος για τον ελληνικό τουρισμό σε 4 στρατηγικούς πυλώνες (ψηφιακή μετατροπή των υπηρεσιών προς πολίτες– εταιρείες, ψηφιακή αναβάθμιση της τουριστικής εκπαίδευσης, ολοκληρωμένο σύστημα διαδικτυακής συλλογής και επεξεργασίας πληροφοριών, χρήση νέων τεχνολογιών στην προώθηση)
• Εκσυγχρονισμός των δημόσιων υποδομών στον τουρισμό, π.χ. αεροδρόμια, λιμάνια, μαρίνες και τουριστικά καταφύγια
• Στοχευμένη και ανταγωνιστική προώθηση του «τουριστικού προορισμού Ελλάδα» (κεντρικές συμφωνίες με Διεθνείς Ταξιδιωτικούς Πράκτορες, προώθηση, δημόσιες σχέσεις, δημιουργία νέων αεροπορικών συνδέσεων, εκθέσεις κτλ., ανά έτος)
• Ενεργοποίηση των Δορυφόρων Λογαριασμών Τουρισμού, σύμφωνα με την πιλοτική εφαρμογή (βάση των αριθμητικών στοιχείων του 2015), με στόχο την καθιέρωση μιας συνεκτικής και απευθείας πλατφόρμας που να περιέχει τα πιο σημαντικά τουριστικά αριθμητικά στοιχεία διαθέσιμα για περαιτέρω ανάλυση
• Ρύθμιση της Οικονομίας Διαμοιρασμού – Βραχυπρόθεσμη Μίσθωση Ακινήτων (ολοκλήρωση του νομικού πλαισίου το 2017 και ενεργοποίηση του μηχανισμού ελέγχου το 2018)
• Ανάπτυξη ενός πλαισίου πολιτικής για την προώθηση της κινηματογραφικής βιομηχανίας στην Ελλάδα (ολοκλήρωση πλαισίου κινήτρων και αδειοδότησης – 2ο τρίμηνο του 2018)
• Τέλος, ενα οριζόντιο πρόγραμμα με τίτλο “Απλούστευση των διοικητικών διαδικασιών για την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας” και συντονισμένο από το Υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης βρίσκεται σε εξέλιξη.
Το εν λόγω σχέδιο στοχεύει στην απλούστευση των διαδικασιών αδειοδότησης που επεξεργάζονται οι Περιφέρειες και οι Δήμοι και περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, τις διαδικασίες αδειοδότησης που εμπίπτουν στην αρμοδιότητα του Υπουργείου Τουρισμού. Νέα μέτρα υπό εφαρμογή (2018-2019)
• Ειδικό πρόγραμμα «Τουριστικές επιχειρήσεις ανοιχτές 365 μέρες το χρόνο» σε Κρήτη και Ρόδο
• Πρόγραμμα κατάρτισης και απασχόλησης «Εξειδίκευση στον Θεματικό Τουρισμό», συν-χρηματοδοτούμενο από το ΕΣΠΑ για μικρομεσαίες επιχειρήσεις (Φθινόπωρο 2018)
• Ειδικό Πρόγραμμα Υποστήριξης της Αγροτικής Παραγωγής και τη Διασύνδεσή της με τον Τουρισμό
• Εξέταση ενός ειδικού συστήματος ανάπτυξης: «Ειδική τουριστική περιοχή για τουριστική ανάπτυξη 365 ημέρες το χρόνο», π.χ. στη Νότια Κρήτη και τη Νότια Ρόδο, νέες ξενοδοχειακές μονάδες που να εστιάζουν στον Ιατρικό Τουρισμό, γκολφ τρίτης ηλικίας, συνεδριακός τουρισμός
• Ανταγωνιστικό πλαίσιο προσέλκυσης επενδυτών για τις στρατηγικές προτεραιότητες ανάπτυξης του Τουρισμού. Πολιτική προτεραιότητα του Υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης και του Υπουργείο Τουρισμού για το 2018 αποτελεί ο από κοινού σχεδιασμός ενός ανταγωνιστικού πλαισίου προσέλκυσης επενδυτών για τις στρατηγικές προτεραιότητες ανάπτυξης του Τουρισμού, οιοποίες είναι:
α) Επενδύσεις στον τουρισμό στους τομείς του Ιατρικού και Ιαματικού τουρισμού,
β) Καθιέρωση ενός δικτύου από μαρίνες μεγάλου και μεσαίου μεγέθους σε όλη την Ελλάδα,
γ) Ανάπτυξη λιμένων νηολογίου (5-7 εκτός Πειραιά) για την βιομηχανία κρουαζιέρας, στοχεύοντας στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της χώρας μας ως διεθνή προορισμό κρουαζιέρας,
δ) Ξενοδοχειακά συγκροτήματα,
στ) Δημιουργία θεματικών πάρκων
• Ειδικό πρόγραμμα για την «αύξηση των ικανοτήτων και την αναβάθμιση της ποιότητας και των υπηρεσιών» των ξενοδοχείων 4 και 5 αστέρων σε δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς
• Δημιουργία τουριστικών χωριών από το ελληνικό Κράτος για τη διαμονή των Ευρωπαίων πολιτών στην Ελλάδα για περιόδους 6 μηνών, μεταφέροντας έτσι τη φορολογική κατοικία τους στην Ελλάδα.