Το Ίδρυμα Κωνσταντίνος Κ. Μητσοτάκης αναλαμβάνει μια μεγάλη οικολογική πρωτοβουλία στα Λευκά Όρη της Κρήτης, σε συνεργασία με τις περιβαλλοντικές οργανώσεις ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Περιβάλλοντος και Πολιτισμού, Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης και WWF Ελλάς.
H δράση με τίτλο «Διαδρομή Κωνσταντίνου Μητσοτάκη: Μια Πρότυπη Οικολογική Δράση, από το Κρητικό έως το Λιβυκό Πέλαγος μέσα από τα Λευκά Όρη» παρουσιάστηκε στο πλαίσιο Συνέντευξης Τύπου που πραγματοποιήθηκε την Τρίτη, 5 Δεκεμβρίου 2017, στην αίθουσα διαλέξεων της Αρχαιολογικής Εταιρείας.
Το ΙΚΜ υλοποιεί την τελευταία επιθυμία του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, που δεν ήταν άλλη από την αναγέννηση των Λευκών Ορέων. Το μεγάλο έργο που ξεκίνησε ήδη να πραγματοποιεί το ΙΚΜ, σε πρώτη φάση, περιλαμβάνει τρία σημαντικά έργα στον ορεινό όγκο της Δυτικής Κρήτης: τη δημιουργία Δικτύου Μονοπατιών, τη δημιουργία Βοτανικού Κήπου Φαρμακευτικών – Αρωματικών Φυτών και την Πρότυπη Οικολογική Αποκατάσταση σε περιοχή των Λευκών Ορέων.
Πιο συγκεκριμένα, μετά από μελέτη που εκπόνησε η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Περιβάλλοντος και Πολιτισμού θα δημιουργηθεί ένα δίκτυο μονοπατιών, συνολικού μήκους 58 χλμ., το οποίο θα διασχίζει τον ορεινό όγκο των Λευκών Ορέων. Στο πλαίσιο του έργου θα πραγματοποιηθούν εργασίες σήμανσης, συντήρησης και αποκατάστασης μονοπατιών, με στόχο αφενός την ασφάλεια των επισκεπτών και αφετέρου την ανάδειξη της Δυτικής Κρήτης σε διεθνές κέντρο περιπατητικού τουρισμού. Το έργο αυτό αναδεικνύει και προβάλει την πολιτιστική και αρχιτεκτονική κληρονομιά της περιοχής, την φύση και την ιστορία του τόπου.
Παράλληλα, η Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης έχει αναλάβει τη μελέτη και τη δημιουργία Βοτανικού Κήπου. Το έργο θα υλοποιηθεί σε συνεργασία με την Ι.Μ. Μεταμορφώσεως Σωτήρος, σε έκταση που ευγενικά παραχωρείται από την αδελφότητα της Χρυσοπηγής. Στόχος είναι τόσο η προστασία και ανάδειξη των ιαματικών και αρωματικών φυτών της κρητικής γης, όσο και η λειτουργία του Βοτανικού Κήπου ως χώρος εκπαίδευσης για επισκέπτες και μαθητές σχολείων.
Το τρίτο σκέλος της δράσης του ΙΚΜ, αφορά στην Πρότυπη Οικολογική Αποκατάσταση σε περιοχή των Λευκών Ορέων που θα πραγματοποιηθεί σε συνεργασία με το WWF Ελλάς. Μέσα από μια ολιστική προσέγγιση το έργο στοχεύει στη διασφάλιση ενός υγιούς οικοσυστήματος, ανθεκτικού στις διάφορες απειλές που προέχονται από τον άνθρωπο και την κλιματική αλλαγή. Εκτός από την πρότυπη αναδάσωση στην περιοχή του Θερίσου, θα πραγματοποιηθούν σημαντικές μελέτες που αφορούν στη δημιουργία αντιπυρικής προστασίας, στη διαχείριση βοσκής, στην ανάπτυξη θέσεων θέας για τους επισκέπτες και στην εκπαίδευση φορέων. Η μελέτη αποκατάστασης εκπονείται με την ευγενική προσφορά επιστημονικής ομάδας της οποίας ηγείται ο Δρ. Γρηγόρης Βάρρας, Αναπληρωτής Καθηγητής στο Εργαστήριο Γεωργικής Μηχανικής και Διαχείρισης Φυσικών Πόρων του TEI Ηπείρου.
Η σχέση του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη με τη φύση ήταν ιδιαίτερη. Ο διορατικός πολιτικός θεωρούσε την προστασία του περιβάλλοντος βασική προϋπόθεση για την εξασφάλιση της βιώσιμης ανάπτυξης και της κοινωνικής προόδου. Το ΙΚΜ μέσα από αυτή την πρωτοβουλία ξεκινά να εκπληρώνει την τελευταία επιθυμία του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, ο οποίος μέχρι το τέλος της ζωής του δεν έπαψε να αγωνίζεται για την οικολογική αποκατάσταση των Λευκών Ορέων, ενός τόπου που λάτρεψε.
Το Ίδρυμα Κωνσταντίνος Κ. Μητσοτάκης, αποτελεί νομική συνέχεια της Αστικής Μη Κερδοσκοπικής εταιρείας "Ιστορικό Αρχείο Κωνσταντίνου Μητσοτάκη", η οποία είχε ιδρυθεί το Νοέμβριο του 1998. Συστάθηκε με Προεδρικό Διάταγμα τον Απρίλιο του 2001 ως Κοινωφελής, Μη Κερδοσκοπικός Πολιτιστικός Οργανισμός (ΦΕΚ: Τεύχος Β´, Αρ. Φύλλου 480, 26/4/2001) και εδρεύει στον Κεραμεικό, επί των οδών Σαλαμίνος 2-4 και Ψαρομηλίγκου. Διοικείται από εννεαμελές Διοικητικό Συμβούλιο, εποπτεύεται από τα Υπουργεία Οικονομικών και Πολιτισμού και οι πόροι του προέρχονται από ιδιωτικές δωρεές, συνδρομές και επιχορηγήσεις. Σκοπός του Ιδρύματος, είναι η συστηματική μελέτη και έρευνα της ζωής και του έργου του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη ως πνευματικού ανθρώπου και πολιτικού άνδρα. Ειδικότερα, αντικείμενο του Ιδρύματος αποτελεί η έρευνα και μελέτη της πολιτικής, κοινωνικής και οικονομικής ιστορίας της Ελλάδας από την περίοδο της δεκαετίας του '40 και μετέπειτα, στην οποία είχε ενεργό συμμετοχή ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης.