Το ελληνικό χωριό Λεβίσσι (τουρκικά Kayakoy), που μένει έρημο απο το 1923 με την ανταλλαγή πληθυσμών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, βγάζει στις 23 Οκτωβρίου σε δημοπρασία το υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού της Τουρκίας, προκειμένου να αξιοποιηθεί τουριστικά.
Το θέμα, που φέρνει στη δημοσιότητα το tornosnews, ξυπνά μνήμες από τη Μικρασιατική καταστροφή, προφανώς έχει και εθνικές διαστάσεις και ισως η ελληνική κυβέρνηση θα έπρεπε να έχει λόγο στην όλη διαδικασία που δρομολογούν οι Τούρκοι, οι οποίοι αναγνωρίζουν ότι το έρημο χωριό αποτελεί από τα πιο ενδιαφέροντα μνημεία πολιτιστικής κληρονομιάς στις μεσογειακές ακτές της χώρας.
Το Λεβίσσι άδειασε στις 30 Ιουνίου 1923 με την ανταλλαγή των πληθυσμών. Οι Έλληνες έφυγαν για να βρουν νέα σπίτια στην Ελλάδα. Περίπου 2.000 γυναικόπαιδα (οι άντρες είχαν οδηγηθεί αιχμάλωτοι σε καταναγκαστικά έργα) ξεκίνησαν το βασανιστικό ταξίδι για τη Νέα Μάκρη του Μαραθώνα και το χωριό Φαράκλα στη βόρεια Εύβοια. Ωστόσο οι Τούρκοι που κατοικούσαν στην Ελλάδα δεν εμφανίστηκαν ποτέ στο χωριό.
Το χωριό-φάντασμα, στα παράλια της Λυκίας (ανάμεσα στη Ρόδο και το Καστελόριζο), που διατηρείται πλέον ως μουσείο, αποτελείται από εκατοντάδες ερειπωμένες κατοικίες και δύο εκκλησίες, οι οποίες καλύπτουν ένα μικρό μέρος βουνοπλαγιάς και χρησιμεύουν ως τόπο στάθμευσης για τους τουρίστες που επισκέπτονται τη Φετίγιε και το Ολουντενίζ. Στην Κάτω Ενορία βρίσκεται η Παναγία η Πυργιώτισσα, αφιερωμένη στα Εισόδια της Θεοτόκου. Στο κέντρο του χωριού υπάρχουν ερείπια από το ιερό του ναού της Αγίας Άννας. Στην Πάνω Ενορία είναι ο βυζαντινός ναός του Ταξιάρχη (Γιουκαρί Κιλίσε), ενώ άλλα εκκλησάκια υψώνονται στις κορυφές των λόφων.
Ο διαγωνισμός, που προκήρυξε το τουρκικό υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού για το Λεβίσσι, αφορά στην ενοικίαση για 49 χρόνια της πόλης -μνημείο με αντάλλαγμα την αποκατάστασή της. Από τους όρους του διαγωνισμού δίνεται η δυνατότητα στο ένα τρίτο του μνημείου πολιτιστικής κληρονομιάς να κατασκευασθούν ένα ξενοδοχείο και άλλες τουριστικές εγκαταστάσεις. Ο προϋπολογισμός του έργου αναμένεται να φθάσει περίπου στα 10 εκατ. ευρώ Ηδη δύο εταιρείες έχουν δείξει ενδιαφέρον για να πάρουν το έργο.
Τοπικοί αξιωματούχοι έχουν επιδοκιμάσει την πρωτοβουλία του υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού της γειτονικής χώρας αναφέροντας ότι η αποκατάσταση του 5.000 ετών χωριού μέσω ενοικίασης θα μετατρέψει το χωριό φάντασμα σε διεθνές εμπορικό σήμα.
Σύμφωνα με ρεπορτάζ σε μεγάλα τουρκικά Μέσα, οι επικριτές του σχεδίου υποστηρίζουν ότι η πόλη όπως και πολλές άλλες πόλεις θέρετρα της Μεσογείου θα μπορούσε να χάσει την αυθεντικότητα και την πρωτοτυπία της στα χέρια των επενδυτών που επιδιώκουν να μεγιστοποιήσουν τα κέρδη τους. Επίσης, νομικοί εμπειρογνώμονες επισημαίνουν ότι δεν υπάρχει σχέδιο για την προστασία των πολιτιστικών αγαθών της πόλης. Κατά τη διάρκεια παλαιότερης δημοπρασίας, που απέβη άκαρπη, μία ομάδα που αντιδρούσε στα σχέδια, δημιούργησε σελίδα στο Facebook που ονομάζεται "Σώστε το Λεβίσσι", προτρέποντας οι τυχόν αποκαταστάσεις να γίνονται σε συντονισμό με την Ελλάδα ώστε να είναι κατάλληλες για το περιβάλλον και την ιστορία της περιοχής.
Το ζητούμενο είναι τι κάνει σήμερα η ελληνική πλευρά για να προστατέψει σύμφωνα με τους διεθνείς κανόνες αυτό το ελληνικό χωριό-μνημείο με ιδιαίτερα σημαντική πολιτιστική αξία και ιστορία 5.000 ετών; Tι θέση παίρνει η κυβέρνηση (πρωθυπουργικό γραφείο, συναρμόδιοι υπουργοί Πολιτισμού, Εξωτερικών, Τουρισμού κ.α.) ή η αντιπολίτευση για να ευαισθητοποιήσει τη διεθνή κοινότητα σε σχέση με τη παραχώρηση ενός μνημείου σε ιδιώτες; Η ελληνική κοινότητα των Αρχαιολόγων τι λέει;
Δείτε βίντεο από το χωριό...