Η αντιμετώπιση του υπερτουρισμού είναι ζωτικής σημασίας για τους προορισμούς, καθώς το 61% των ταξιδιωτών αποφεύγει πλέον όποιον προορισμό κατακλύζεται από τουρίστες. Ο υπερτουρισμός είναι καθοροστικό ζήτημα για τη βιώσιμη διαχείριση του προορισμού.
Στο συμπέρασμα αυτό καταλήγει η Λευκή Βίβλος “Ο οδικός χάρτης για την απομάκρυνση των προορισμών από τον υπερτουρισμό”, που διαμόρφωσαν από κοινού η εταιρεία τουριστικών ερευνών Mabrian με την Phocuswright.
Αυτή η Λευκή Βίβλος , που κυκλοφόρησε πριν από την εκδήλωση της Phocuswright Europe στη Βαρκελώνη (10-12 Ιουνίου ), στοχεύει να συμπεριλάβει τον υπερτουρισμό στις ευρύτερες συζητήσεις για τη βιώσιμη διαχείριση προορισμών. Οι μελετητές υπογραμμίζουν την ανάγκη για καινοτόμο ανάλυση και προγραμματισμό με χρήση ολοκληρωμένων βασικών δεικτών απόδοσης και εργαλείων που βασίζονται σε δεδομένα.
Η έκθεση χρησιμοποιεί τα δεδομένα της Mabrian και τις μελέτες της Phocuswright για να διερευνήσει πώς διάφορες διαστάσεις της βιωσιμότητας μεταφράζονται σε χρήσιμους δείκτες για τον σχεδιασμό προορισμού.
Εύρεση της ισορροπίας: από τη μέτρηση στη χάραξη πολιτικής
Η Λευκή Βίβλος προσφέρει πληροφορίες, συγκριτική αξιολόγηση και στόχους απόδοσης για προορισμούς για να δημιουργήσουν τα δικά τους μοντέλα τουριστικής βιωσιμότητας, με στόχο την αντιμετώπιση του υπερτουρισμού. Επιπλέον, περιλαμβάνει ιστορίες επιτυχίας και πληροφορίες δεδομένων για να καταδείξει την πρακτική εφαρμογή αυτών των δεικτών στην πραγματικότητα..
Η Λευκή Βίβλος προτείνει ορισμένους δείκτες, που αλληλεπιδρούν μεταξύ τους και μπορούν να εφαρμοστούν σε διαφορετικά σύνολα στόχων, ανάλογα με τις συγκεκριμένες συνθήκες κάθε προορισμού.
1. Κατανομή τουριστικών δαπανών:
Εκτός από τη μέτρηση των δαπανών ανά επισκέπτη και ανά κατηγορία, είναι ζωτικής σημασίας να κατανοήσουμε πώς κατανέμονται. Ένας προορισμός που επηρεάζεται λιγότερο από τον υπερτουρισμό τείνει να έχει μια πιο ομοιόμορφη κατανομή των δαπανών στην επικράτειά του, κάτι που ωφελεί τόσο την οικονομία όσο και την τοπική ευημερία.
Αυτό αποδεικνύεται από το Συμβούλιο Τουρισμού του Λανζαρότε, το οποίο παρακολούθησε την κατανομή των δαπανών κατά τη διάρκεια του φεστιβάλ Saborea Lanzarote του 2023 και διαπίστωσε ότι τα εισιτήρια σε εστιατόρια και άλλες γαστρονομικές εμπειρίες αυξάνονταν κάθε χρόνο, φτάνοντας το 37% της συνολικής μέσης τουριστικής δαπάνης του νησιού. Σε τελική ανάλυση, πρόκειται για την αξιοποίηση των προτιμήσεων των ταξιδιωτών, καθώς η έρευνα από το Phocuswright δείχνει ότι μεταξύ των μισών και των δύο τρίτων των ταξιδιωτών θέλουν οι δαπάνες τους να υποστηρίζουν τις κοινότητες που επισκέπτονται.
2. Αποτύπωμα άνθρακα – Εκπομπές CO2:
Η μείωση των εκπομπών CO2 είναι ζωτικής σημασίας για την ελαχιστοποίηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων των ταξιδιών, ειδικά εφόσον οι αεροπορικές μεταφορές αντιπροσωπεύουν το 55% του αποτυπώματος άνθρακα του τουριστικού τομέα (Travel Foundation Report).
Η ανάλυση των εκπομπών CO2 με την πάροδο του χρόνου ανά αγορά πηγής και επισκέπτη, καθώς και η αναλογία των δαπανών των ταξιδιωτών προς τις παραγόμενες εκπομπές, μπορεί να βοηθήσει τους προορισμούς να στοχεύσουν τμήματα με καλύτερες αναλογίες δαπανών προς εκπομπές. Για παράδειγμα, η Tourspain εφάρμοσε τέτοιες στρατηγικές και, έως το 2023, πέτυχε μείωση 4,9% στο αποτύπωμα άνθρακα ανά επισκέπτη στην Ισπανία και αύξηση 5,1% στο εισόδημα από τον τουρισμό ανά ταξιδιώτη.
3. Συγκέντρωση τουριστικής προσφοράς:
Η συγκέντρωση και η ανθρώπινη πίεση συνδέονται συνήθως με τον υπερτουρισμό και όχι με τη βιωσιμότητα, αλλά υπάρχει μια διαφορά στην αντίληψη των ταξιδιωτών. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Phocuswright, ενώ το 43-61% των ταξιδιωτών απέφευγε προορισμούς το περασμένο έτος λόγω ανησυχιών για τη βιωσιμότητα, μόνο το 13-21% θεωρεί βιώσιμη την επίσκεψη σε λιγότερο πολυσύχναστους προορισμούς.
Η κατανόηση της ομαδοποίησης των καταλυμάτων και των αξιοθέατων είναι ζωτικής σημασίας τόσο για την άνεση των ταξιδιωτών όσο και για την ευημερία της κοινότητας. Η μελέτη αναφέρει την περίπτωση του DMO της περιοχής Tamarindo της Κόστα Ρίκα, που χρησιμοποίησε την ευφυΐα των δεδομένων για να χαρτογραφήσει την πυκνότητα των καταλυμάτων, με αποτέλεσμα τη μείωση κατά 16% σε διάστημα πέντε ετών και σημαντικές βελτιώσεις στους δείκτες ικανοποίησης ξενοδοχείων και προορισμών.
4. Αντίληψη για την αειφορία του τουρισμού:
Μια αποτελεσματική βιώσιμη προσέγγιση του υπερτουρισμού περιλαμβάνει την ευθυγράμμιση της χάραξης πολιτικής με τον αντίκτυπό της τόσο στους ντόπιους όσο και στους επισκέπτες για να μετριαστεί αυτό που η Phocuswright αποκαλεί «ασυμφωνία βιωσιμότητας» - το χάσμα μεταξύ της πρόθεσης για βιώσιμα ταξίδια και των πραγματικών επιλογών των ταξιδιωτών.
Οι στοχευμένες στρατηγικές ανταλλαγής μηνυμάτων και δέσμευσης διαδραματίζουν κεντρικό ρόλο στη διαμόρφωση των αντιλήψεων για την αειφορία του τουρισμού, όπως καταδεικνύεται από την εκστρατεία «Smart Streets» της Σεβίλλης, που αναπτύχθηκε από το Sevilla City Office. Αυτή η πρωτοβουλία ανέδειξε τα βιώσιμα επιτεύγματα της πόλης, ενισχύοντας την εμπειρία τόσο για τους ντόπιους όσο και για τους επισκέπτες. Κατά συνέπεια, η Σεβίλλη σημείωσε ετήσια αύξηση 6 μονάδων στον Δείκτη Αντίληψης Αειφορίας, φτάνοντας τις 70 μονάδες στις 100, πάνω από 7 μονάδες υψηλότερα από τον εθνικό μέσο όρο της Ισπανίας.
Εκτός από τη διατήρηση πολιτικών για τη μέτρηση και την καταπολέμηση της εποχικότητας, η Λευκή Βίβλος προτείνει επίσης τη θέσπιση στρατηγικών για τη διεύρυνση της διαφοροποίησης των κινήτρων και τη μείωση της εξάρτησης από την προέλευση, βασιζόμενη σε ποικίλη επιλογή δραστηριοτήτων, αξιοθέατων και τουριστικών προϊόντων, η οποία συμβάλλει σε περιοχές με χαμηλότερη συγκέντρωση και λιγότερη εποχική ζήτηση, καθώς και αναπτυσσόμενες, εναλλακτικές, πιο ομοιόμορφα κατανεμημένες εμπειρίες σε όλη την επικράτεια και το έτος.
Διαβάστε επίσης
Υπερ-τουρισμός | Ποιες περιοχές στην Ιταλία βρίσκονται στο "κόκκινο"- οι άμεσες επιπτώσεις