- Του Γιώργου Δρακόπουλου (*)
Πηγή: Tourism Generis, προσαρμογή από ΣΕΤΕ: «Ελληνικός Τουρισμός 2020: Πρόταση για ένα νέο αναπτυξιακό μοντέλο»
Στις ώριμες τουριστικές οικονομίες παρατηρούνται συχνά φαινόμενα ετεροχρονισμένων δράσεων και αντιδράσεων μεταξύ του ιδιωτικού και του δημόσιου τομέα. Ένα κλασικό παράδειγμα, είναι η διαχείριση της ανάπτυξης.
Ο ιδιωτικός τομέας, περισσότερο οραματικός, δημιουργικός και κυρίως, ευέλικτος, αναπτύσσεται με ρυθμούς που ο δημόσιος τομέας δεν μπορεί να ακολουθήσει. Έτσι, έχουμε το φαινόμενο οι γενικές υποδομές ενός προορισμού να υστερούν και να μην μπορούν να υποστηρίξουν επαρκώς τις ειδικές τουριστικές υποδομές και ανωδομές και γενικώς τη ζήτηση.
Αυτό σταδιακά μειώνει την ελκυστικότητα του προορισμού και την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων που λειτουργούν σε αυτόν. Παρατηρούνται, αθροιστικά, φαινόμενα όπως, κακή σχέση τιμής/ποιότητας, αρνητικών εμπειριών για τους τουρίστες/επισκέπτες, όχληση των κοινοτήτων υποδοχής και επιβάρυνσης του περιβάλλοντος. Αυτά, οδηγούν στη μείωση της ζήτησης, στη μείωση των τιμών και στην ανάσχεση του ρυθμού ανάπτυξης.
Όταν οι επιπτώσεις γίνονται επώδυνες και άρα αντιληπτές, όλοι διαπιστώνουν ότι, προφανώς, χρειάζεται διαχείριση του προορισμού. Δεν είναι όμως προφανές το ποιος θα την αναλάβει. Εδώ αρχίζει το πανηγύρι: τα αιτήματα από τον ιδιωτικό τομέα και οι εξαγγελίες από τον δημόσιο τομέα για Οργανισμούς Διαχείρισης-Προβολής Προορισμών (DMMOs)! Ακολουθούν, με τη συνήθη καθυστέρηση, οι προσπάθειες νομοθέτησης.
Στην ωραία μας πατρίδα λοιπόν, και σύμφωνα με τον Ν. 4875/2021 «Πρότυποι Τουριστικοί Προορισμοί Ολοκληρωμένης Διαχείρισης, Οργανισμοί Διαχείρισης και Προώθησης Προορισμού», προβλέπεται -θεωρητικά, διότι πρακτικά, από την πρώτη στιγμή φαινόταν το αδύνατο του εγχειρήματος- η ίδρυση DMMOs, με πρωτοβουλία και ευθύνη της τοπικής αυτοδιοίκησης!
Αποτέλεσμα μέχρι σήμερα, το αναμενόμενο: κανένα, μηδέν και τίποτα!
Στο μεταξύ, για σχεδόν όλα τα προβλήματα της τουριστικής ανάπτυξης, φταίει το γεγονός ότι δεν έχουμε οργανισμούς διαχείρισης! Ακολούθησαν διακηρύξεις/διαγωνισμοί για πιλοτικούς DMMOs. Σε ένα πολύ καλό σενάριο, υπάρχουν πιθανότητες να έχουμε, στα χαρτιά, τον πρώτο DMMΟ μετά από μερικά χρόνια, πάντα «υπό τας διαταγάς» της, μη έχουσας τεχνογνωσία και πόρους, τοπικής αυτοδιοίκησης. Ακόμα και σε αυτήν την περίπτωση, το αποτέλεσμα της δράσης του «DMMO», όχι μόνο δε θα είναι το επιθυμητό, αλλά και η κατάσταση, σε επίπεδο κατανομής αρμοδιοτήτων, θα γίνει χειρότερη. Αυτό διότι, δεν είναι δυνατόν, στελέχη της τοπικής αυτοδιοίκησης που σήμερα απασχολούνται πχ σε κάποιο αναπτυξιακό οργανισμό και δεν έχουν καμία γνώση και εξειδίκευση στον τουρισμό, ξαφνικά, αλλάζοντας καπέλο, να μπορέσουν να διαχειριστούν αποτελεσματικά τον προορισμό.
Ενώ λοιπόν αυτά είναι γνωστά, υπάρχουν «φωνές», σε διάφορα επίπεδα, που προτείνουν ως λύση και θεραπεία, δια πάσα τουριστική νόσο, την ίδρυση/λειτουργία DMMOs με πρωτοβουλία και ευθύνη του δημόσιου τομέα! Σύντροφοι, μήπως να το ξαναδούμε;;;
(*) Ο Γιώργος Δρακόπουλος είναι Σύμβουλος Επιχειρήσεων, πάλαι ποτέ Γενικός Διευθυντής ΣΕΤΕ και Πρόεδρος των Affiliate Members United Nations Tourism.