H επιμήκυνση της σεζόν, μέσω προσφοράς πολιτιστικών εμπειριών, η προώθηση νέων μορφών τουρισμού στην ηπειρωτική Ελλάδα και η προσέλκυση λιγότερων τουριστών, που θα δαπανούν περισσότερα, είναι οι στόχοι για τον ελληνικό τουρισμό τα επόμενα χρόνια, σύμφωνα με όσα είπε ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, το βράδυ της Δευτέρας, σε συζήτηση με τον Luis Araujo, Πρόεδρο της European Travel Commission (φωτογραφία), στο πλαίσιο του φόρουμ «EU Tourism: Resilience in the Era of the Climate Crisis», που φιλοξενείται στη Ρόδο.
Αναλυτικά οι τοποθετήσεις του Πρωθυπουργού (σε ανεπίσημη μετάφραση από τα αγγλικά):
«Με χαροποιεί ιδιαίτερα το γεγονός ότι αυτή η εκδήλωση πραγματοποιείται στο νησί της Ρόδου, διότι όλοι θυμόμαστε πολύ καλά ότι η Ρόδος επλήγη έντονα το περασμένο καλοκαίρι από μια πολύ μεγάλη πυρκαγιά, αλλά κατάφερε να ανακάμψει με απίστευτα μεγάλη ταχύτητα. Πιστεύω ότι αυτό δεν δείχνει μόνο την ανταπόκριση του κεντρικού κράτους, της Περιφέρειας, του Δήμου, αλλά και τον τρόπο με τον οποίο η τουριστική βιομηχανία και η τοπική κοινωνία της Ρόδου ένωσαν τις δυνάμεις τους για να υποστηρίξουν τους επισκέπτες εκείνες τις πολύ δύσκολες στιγμές και ουσιαστικά να αξιοποιήσουν αυτή την κρίση λίγο έως πολύ σαν ευκαιρία για να αλλάξουν την εικόνα της Ρόδου σε αυτή ενός ανθεκτικού νησιού. Θεωρώ ότι αυτό είναι ένα πολύ, πολύ σημαντικό ζήτημα», επισήμανε στην εισαγωγική του τοποθέτηση ο Πρωθυπουργός.
Περισσότερα από 2 δισ. ευρώ για την πολιτική προστασία
Αναφερόμενος στις προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής και στα μέτρα που λαμβάνει η Ελλάδα ο Πρωθυπουργός σημείωσε: «Η Μεσόγειος στο σύνολό της αποτελεί ένα hotspot της κλιματικής αλλαγής. Αυτό σημαίνει ότι στατιστικά θα έχουμε περισσότερες πυρκαγιές, πιθανώς θα έχουμε περισσότερες πλημμύρες, γενικά θα έχουμε περισσότερα ακραία φαινόμενα. Γνωρίζουμε βέβαια ότι αυτές οι φυσικές καταστροφές θα συμβαίνουν με μεγαλύτερη συχνότητα, που σημαίνει ότι πρέπει να ενισχύσουμε συνολικά τον μηχανισμό πολιτικής προστασίας. Επενδύουμε ως χώρα περισσότερα από 2 δισεκατομμύρια ευρώ στην πολιτική προστασία».
«Πρώτη προτεραιότητα, πάντοτε, είναι η προστασία της ανθρώπινης ζωής. Η Νο1 προτεραιότητα είναι να διασφαλιστεί η δυνατότητα ασφαλούς απομάκρυνσης των πολιτών. Αυτό ακριβώς κάναμε πέρυσι το καλοκαίρι. Δεν ήταν εύκολο. Πιστεύω ότι όλοι οι εμπλεκόμενοι θυμούνται πολύ καλά πόσο δύσκολο ήταν, κάτω από περίπλοκες συνθήκες, να απομακρύνουμε 25.000 επισκέπτες στη Ρόδο, αλλά το κάναμε με ασφάλεια. Είμαστε πολύ περήφανοι για το γεγονός ότι καταφέραμε να αντιμετωπίσουμε την κρίση, ουσιαστικά χωρίς να θρηνήσουμε ανθρώπινες ζωές».
«Εργαστήριο» βέλτιστων πρακτικών η Ελλάδα
Σχετικά με τις καινοτόμες λύσεις κυκλικής οικονομίας που εφαρμόζονται στην Ελλάδα και τη φιλοδοξία του για τον ελληνικό τουρισμό ο Πρωθυπουργός επισήμανε: «Θέλουμε να διασφαλίσουμε ότι η Ελλάδα θα είναι ένα “εργαστήριο” βέλτιστων πρακτικών. Μερικές φορές οι βέλτιστες πρακτικές εφαρμόζονται σε μικρή κλίμακα στην αρχή αλλά στη συνέχεια μπορούν να επεκταθούν. Μερικές φορές οι βέλτιστες πρακτικές δεν σχετίζονται μόνο με τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, διότι όταν μιλάμε για την ανθεκτικότητα της τουριστικής μας βιομηχανίας αυτό συνδέεται, για παράδειγμα, και με την προστασία της θαλάσσιας βιοποικιλότητας.
Το λέω αυτό επειδή την επόμενη εβδομάδα θα φιλοξενήσουμε μία μεγάλη διεθνή διάσκεψη στην Ελλάδα, την «Our Ocean Conference», όπου αναμένουμε ότι και ο ιδιωτικός τομέας θα αναλάβει συγκεκριμένες δεσμεύσεις και συγκεκριμένες υποσχέσεις σχετικά με το πώς μπορούμε να προστατεύσουμε τη θαλάσσια βιοποικιλότητά μας.
Κυκλική οικονομία: μόλις επέστρεψα από ένα μικρό νησί, την Τήλο. Κάποιοι από εσάς ενδέχεται να μην τη γνωρίζετε καν. Βρίσκεται πολύ κοντά στη Ρόδο. Αλλά αυτό που συμβαίνει στην Τήλο είναι εντυπωσιακό. Πρόκειται για ένα μικρό νησί -έχει ίσως 700, 800 μόνιμους κατοίκους, αλλά πολύ περισσότερους κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού-, που ουσιαστικά έχει φτάσει να ανακυκλώνει το 90% των αποβλήτων του, με μεγάλη συμμετοχή της τοπικής κοινωνίας. Όλοι οι εταίροι στη βιομηχανία της φιλοξενίας, οι ξενοδόχοι, οι ιδιοκτήτες εστιατορίων, οι μικρές επιχειρήσεις, συνεργάζονται για να δημιουργήσουν κάτι που είναι εντυπωσιακό. Δεν υπάρχει χώρος υγειονομικής ταφής απορριμμάτων στην Τήλο. Τα πάντα κατηγοριοποιούνται σε ανακυκλώσιμα υλικά ή σε κομπόστ ή σε μη ανακυκλώσιμα υλικά που στη συνέχεια μεταφέρονται για καύση».
Στόχος μας η δίκαιη ανάπτυξη – Να διασφαλίσουμε καλούς μισθούς στον τουρισμό
Για το ρόλο των τοπικών κοινωνιών στην επίτευξη των στόχων για το κλίμα και τη σημασία της δίκαιης ανάπτυξης, ο Πρωθυπουργός είπε: «Για κάθε εγχείρημα χρειάζεται η συμμετοχή των ενδιαφερόμενων μερών, οπότε χρειάζονται ο ιδιωτικός τομέας και οι τοπικές κοινωνίες. Διαφορετικά, απλά δεν θα υλοποιηθεί. Η βιώσιμη ανάπτυξη και οι στόχοι για το κλίμα δεν είναι επιτεύξιμοι χωρίς τη στήριξη των πολιτών.
Στο τέλος της ημέρας, ανάπτυξη σημαίνει δημιουργία περισσότερου πλούτου. Δουλειά μας είναι αυτός ο πλούτος να κατανέμεται με δίκαιο τρόπο. Στην περίπτωση της Ρόδου, για παράδειγμα, αυτό σημαίνει να διασφαλίσουμε την πιο βασική παράμετρο, δηλαδή ότι οι ιδιοκτήτες ή οι operators πληρώνουν καλούς μισθούς. Να τηρείται η εργατική νομοθεσία και να διασφαλίζεται η δυνατότητα των περιφερειακών φορέων να συνάπτουν τις δικές τους συλλογικές συμβάσεις εργασίας».
Μέλημά μας να διασφαλίσουμε ότι δεν θα υπάρξει υπερβολική δόμηση
Για τη συμβολή του τουριστικού τομέα στη μείωση των ρύπων και τις εξελίξεις στην προτίμηση των επισκεπτών για «πράσινους» προορισμούς, ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανέφερε: «Όλοι πρέπει να κάνουμε αυτό που μας αναλογεί για να μειώσουμε τις εκπομπές μας και να απαλλαγούμε από τον άνθρακα. Καθώς οι προτιμήσεις των πελατών αλλάζουν, οι τελευταίοι θα εξετάζουν πόσο “πράσινοι” ή πόσο περιβαλλοντικά ευαίσθητοι είναι οι πάροχοι υπηρεσιών.
Βέβαια και η κυβέρνηση έχει έναν ρόλο να ενθαρρύνει τον ιδιωτικό τομέα, ποικιλοτρόπως. Μπορούμε να έχουμε κίνητρα και έχουμε πολλά, για παράδειγμα κίνητρα σχετικά με την ανακαίνιση. Όταν εξετάζουμε, για παράδειγμα, τη βιωσιμότητά μας και την ανθεκτικότητά μας, μια από τις κύριες ανησυχίες μου είναι το πώς θα διασφαλίσουμε ότι δεν θα υπάρξει υπερβολική δόμηση, ειδικά σε νησιά ή περιοχές της Ελλάδας που δεν έχουν υποστεί τις συνέπειες μιας υπέρμετρα γρήγορης ανάπτυξης. Είναι πολύ καλύτερο να αναβαθμίσουμε μια υπάρχουσα κατασκευή παρά να χτίσουμε μια νέα».
«Το ζητούμενο δεν είναι μόνο για η αύξηση του ΑΕΠ στους οικονομικούς δείκτες. Μερικές φορές, ναι, μπορεί να υπάρχουν τομείς πολιτικής όπου αντί να πατάμε γκάζι ενδέχεται να χρειαστεί να πατήσουμε το πεντάλ του φρένου, κυρίως όταν πρόκειται για τον τρόπο με τον οποίο χτίζουμε σε περιβάλλοντα τα οποία πρέπει να προστατεύσουμε μακροπρόθεσμα. Για παράδειγμα, μία από τις μεγαλύτερες μεταρρυθμίσεις που υλοποιούμε στην Ελλάδα είναι ότι για πρώτη φορά έχουμε σχέδια για τη δόμηση και τη χωροταξία για κάθε περιοχή στην Ελλάδα, για κάθε νησί, επειδή αυτό δεν υπήρχε στο παρελθόν, στον βαθμό που θέλαμε. Θέλουμε να απομακρυνθούμε από τους μεγάλους, οριζόντιους κανόνες».
Ενίσχυση και επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου με νέες, μοναδικές εμπειρίες
Ερωτηθείς για το πώς σχεδιάζει η κυβέρνηση να συμβάλλει στην επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου και για το μοντέλο τουριστικής ανάπτυξης, ο Κυριάκος Μητσοτάκης δήλωσε: «Αυτή είναι ίσως μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις. Η επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου σημαίνει ότι οι επισκέπτες κατανέμονται σε διάστημα περισσότερων μηνών, τα ξενοδοχεία λειτουργούν για οκτώ ή εννέα μήνες αντί για έξι, το ίδιο ισχύει για τα εστιατόρια και όλους τους παρόχους υπηρεσιών. Σκεφτόμαστε πολύ τις εμπειρίες που μπορεί να προσφέρει κανείς σε όσους έρθουν την περίοδο που θα θεωρούσαν “εκτός σεζόν”. Μπορώ να σας πω ότι στην Ελλάδα αυτό είναι όλο και συχνότερο φαινόμενο, η σεζόν αρχίζει νωρίτερα και λήγει αργότερα.
Κοιτάξετε για παράδειγμα τις πόλεις μας ως τουριστικούς προορισμούς. Η Αθήνα έχει γίνει προορισμός για όλες τις εποχές του έτους, χωρίς να περιορίζεται ή να εξαρτάται από το γεγονός ότι στο παρελθόν οι επισκέπτες είχαν την αντίληψη ότι θα ήθελαν να έρθουν στην Ελλάδα το καλοκαίρι».
«Η Ελλάδα ήδη προσελκύει περισσότερα από 30-32 εκατομμύρια επισκέπτες ανά έτος. Το ζητούμενο, θα το επαναλάβω, δεν είναι μόνο ο αριθμός των αφίξεων. Στο τέλος της ημέρας, το ζήτημα είναι τι δαπανούν οι επισκέπτες στην Ελλάδα. Μπορεί κανείς να οραματιστεί ένα μέλλον όπου έχεις λιγότερους τουρίστες οι οποίοι δαπανούν περισσότερα χρήματα. Θα ήταν πιθανώς καλύτερο από οικονομικής πλευράς, σίγουρα θα ήταν καλύτερο από περιβαλλοντικής άποψης.
Για την επιμήκυνση της σεζόν, μιλάμε για νέες εμπειρίες. Δεν έρχονται αρκετοί στην Ελλάδα γι’ αυτά που έχει να προσφέρει από πλευράς πολιτισμού. Οι περισσότεροι έρχονται για τις παραλίες και τις εμπειρίες του καλοκαιριού. Μπορούμε να κάνουμε πολύ περισσότερα όσον αφορά την ανάπτυξη της πολιτιστικής μας κληρονομιάς και τη σύνδεσή της με το τουριστικό μας προϊόν, προσφέροντας ολοκληρωμένες εμπειρίες. Εάν ο τουρισμός αφορά μοναδικά βιώματα, υπάρχουν πολλά που η Ελλάδα μπορεί να κάνει.
Φυσικά, θα ήθελα να επισημάνω ότι η Ελλάδα, η ηπειρωτική Ελλάδα, έχει θαυμάσια βουνά. Πολύ λίγοι γνωρίζουν γι’ αυτά, αλλά περισσότεροι τα ανακαλύπτουν. Ο χειμερινός τουρισμός, ο θερινός τουρισμός στα βουνά μας, η πεζοπορία, η επαφή με την τοπική γαστρονομία και την τοπική κουλτούρα, η ποικιλία εμπειριών που η Ελλάδα προσφέρει, μας παρέχουν νέες δυνατότητες για να διαφοροποιήσουμε το προϊόν μας».
«Πιστεύω ότι έχουμε ξύσει την επιφάνεια του τι μπορεί να κάνει η Ελλάδα όσον αφορά τις πιο εξειδικευμένες μορφές τουρισμού. Μία από τις μεγάλες προτεραιότητες του αρμόδιου Υπουργείου είναι να στείλει ένα μήνυμα στους επισκέπτες ότι υπάρχουν τόσα άλλα πράγματα που μπορείτε να κάνετε στην Ελλάδα, πέρα από αυτά που ξέρετε ότι μπορείτε να κάνετε στην Ελλάδα, και ότι μπορείτε να περάσετε υπέροχα».
Οι ευρωεκλογές είναι σημαντικές εκλογές για το κοινό μας μέλλον
Ερωτηθείς για τη σημασία των επικείμενων εκλογών για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ο Κυριάκος Μητσοτάκης τόνισε: «Πρέπει να εξηγήσουμε στους πολίτες ότι αυτό που συμβαίνει στις Βρυξέλλες ή στο Στρασβούργο, στην Ευρώπη, στα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα, έχει πραγματικά σημασία γι’ αυτούς.
Πιστεύω ότι πρέπει να εξηγήσουμε στους πολίτες με απλά λόγια γιατί η εκλογή σοβαρών ανθρώπων στο επόμενο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει σημασία, γιατί η πράσινη μετάβαση έχει σημασία, αλλά και γιατί ο ρυθμός της πράσινης μετάβασης έχει επίσης σημασία. Διότι, στο τέλος της ημέρας, δεν μπορούμε να επιβάλλουμε επιβαρύνσεις στις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις ή στους αγρότες μας που να τους δυσκολεύουν πραγματικά να ανταποκριθούν σ’ αυτές βραχυπρόθεσμα».
«Η έκκλησή μου για τις ευρωπαϊκές εκλογές είναι πάντα η ίδια: έχουμε άνοδο του λαϊκισμού παντού στην Ευρώπη. Είχαμε τη δική μας εμπειρία με τον λαϊκισμό στην Ελλάδα και δεν ήταν καλή για τη χώρα. Αυτός είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους εκλεγήκαμε στη διακυβέρνηση το 2019 και επανεκλεγήκαμε με μεγαλύτερο ποσοστό το 2023. Επομένως, η εκλογή ικανών ανθρώπων και η ψήφος σε σοβαρά κόμματα που μπορούν πραγματικά να προσφέρουν πραγματικές λύσεις σε πραγματικά προβλήματα έχει σημασία. Και έχει σημασία στις ευρωπαϊκές εκλογές, όπως έχει σημασία και στις εθνικές εκλογές. Στο τέλος της ημέρας, πρόκειται για σημαντικές εκλογές για το κοινό μας μέλλον».
Η Ελλάδα, ο καλύτερος προορισμός στον κόσμο
Απαντώντας, τέλος, σε ερώτηση για το πως «βλέπει» την Ελλάδα ως τουριστικό προορισμό σε 10 χρόνια και πώς θέλει να γίνεται αντιληπτή από εκείνους που την επισκέπτονται ή θέλουν να την επισκεφτούν, ο Πρωθυπουργός υπογράμμισε: «Ως ο καλύτερος προορισμός στον κόσμο».