Η Ισπανία περιλαμβάνεται στις χώρες της Ευρώπης που επλήγη περισσότερο από την πανδημία του κορωνοϊού, καθώς η επιδημιολογική κατάσταση έχει σημαντικές συνέπειες τόσο στη δημόσια υγεία όσο και στην οικονομία της χώρας.
Προκειμένου να μειωθεί η συνολική αρνητική επίπτωση, η Κυβέρνηση έχει ήδη υιοθετήσει ένα σύνολο βοηθειών προς τους πληγέντες κλάδους, επιχειρηματίες και εργαζομένους, όπως την καταβολή επιδομάτων σε όσους βρίσκονται σε προσωρινή διακοπή εργασίας (ERTE). Επιπλέον, η Ισπανία βασίζεται στην ευρωπαϊκή βοήθεια των συνολικά 140 δισ. ευρώ που θα λάβει κατά το διάστημα 2021-2026. Στο πλαίσιο αυτό ο Πρωθυπουργός της χώρας, κ. Πέδρο Σάντσεθ, ανακοίνωσε το «Σχέδιο Ανάκαμψης, Μετασχηματισμού και Ανθεκτικότητας της ισπανικής Οικονομίας» για την τριετία 2021-2023, στο οποίο περιγράφονται οι στρατηγικές της Κυβέρνησης για την άμβλυνση της οικονομικής ύφεσης που θα παρατηρηθεί για το 2020. Το συνολικό ποσό αφορά 72 δισ. ευρώ ευρωπαϊκών κεφαλαίων για το διάστημα 2021-2023, μέσω των οποίων θα δημιουργηθούν 800.000 θέσεις εργασίας.
Το Σχέδιο αφορά την ενίσχυση τεσσάρων πυλώνων που αποτελούν την προτεραιότητα για την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη της χώρας και συγκεκριμένα:
Οικολογική μετάβαση: Θα δοθεί άνω του 37% του προϋπολογισμού για πράσινες επενδύσεις, ενώ έως το 2023 θα κυκλοφορούν 250.000 περισσότερα υβριδικά και ηλεκτρικά αυτοκίνητα και θα ανακαινιστούν περισσότερες από 500.000 κατοικίες προκειμένου να είναι ενεργειακά πιο αποδοτικές.
Ψηφιοποίηση: Για την ψηφιακή μετάβαση θα διατεθεί το 33% των κεφαλαίων του Σχεδίου, δίνοντας έμφαση στην εκπαίδευση των εργαζομένων και την αρωγή στην ψηφιοποίηση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Αναλυτικότερα, ως στόχος τίθεται το 80% του πληθυσμού να αποκτήσει γνώσεις ψηφιακών συστημάτων, το σύνολο των πολιτών να έχουν διαδικτυακή σύνδεση ενώ έως και το 2023 το 75% να έχει πρόσβαση σε δίκτυα 5ης γενιάς. Επιπλέον, 150.000 δημόσιοι υπάλληλοι θα έχουν τη δυνατότητα της απομακρυσμένης εργασίας, μέσω της ανάπτυξης των αντίστοιχων συστημάτων.
Ισότητα: Κύριος στόχος της Κυβέρνησης αποτελεί η εξάλειψη του χάσματος μεταξύ των δύο φύλων. Στον βρεφονηπιακό τομέα θα προσληφθούν 650.000 επαγγελματίες για παιδιά μεταξύ 0 και 3 ετών και 1.400 εργαζόμενοι για βοήθεια σε ευάλωτους μαθητές.
Κοινωνική και Γεωγραφική Συνοχή: Ο τελευταίος πυλώνας αφορά τις ίσες ευκαιρίες στο σύνολο της ισπανικής περιφέρειας δίνοντας ιδιαίτερα έμφαση στους νεότερους, στην υγειονομική περίθαλψη, στην εκπαίδευση και στην παροχή βοήθειας στον ευάλωτο πληθυσμό.
Οι τέσσερεις ανωτέρω πυλώνες εκφράζονται μέσω των δέκα κύριων οικονομικών πολιτικών του Σχεδίου:
1. Η πρώτη αφορά την Αστική και Αγροτική Ατζέντα, τη μάχη ενάντια στην ερημοποίηση της επαρχίας και την αγροτική ανάπτυξη. Σε αυτήν προορίζεται το 16% του συνολικού ποσού.
2. Η δεύτερη πολιτική επικεντρώνεται στην ενίσχυση των υποδομών και του οικοσυστήματος μέσω προγραμμάτων, όπως το Σχέδιο για τη Διατήρηση και Αποκατάσταση των Οικοσυστημάτων ή το Σχέδιο Διατήρησης Αστικών, Ενεργειακών και Μεταφορικών Υποδομών, μεταξύ άλλων. Στην εν λόγω πολιτική εντάσσεται το 12% του κεφαλαίου.
3. Η τρίτη αφορά τη μετάβαση σε πράσινη ενέργεια, έχοντας ως στόχο την ηγετική θέση της χώρας στις Α.Π.Ε. Η τρίτη πολιτική απορροφά το 9% των κεφαλαίων.
4. Η τέταρτη στοχεύει στην ανάπτυξη της δημόσιας διοίκησης στον 21ο αιώνα, προκειμένου η τελευταία να δρα ως κινητήρια δύναμη για τις τεχνολογικές αλλαγές, όπως τον Εκσυγχρονισμό του Συστήματος Δικαιοσύνης. Το 5% του ποσού του Σχεδίου δίνεται για την ανάπτυξη της τέταρτης πολιτικής.
5. Ο εκσυγχρονισμός και η ψηφιοποίηση του οικοσυστήματος των επιχειρήσεων, προκειμένου να αυξηθεί η παραγωγικότητα των ισπανικών επιχειρήσεων και η βιομηχανική ανταγωνιστικότητα της Ισπανίας. Σε αυτή την πολιτική δίνεται το 17% του συνολικού ποσού.
6. Στην έκτη πολιτική προορίζεται το ίδιο ποσό κεφαλαίων με την πέμπτη πολιτική και αφορά την ενίσχυση της καινοτομίας και των επιστημών. Η ανάγκη αυτή προέρχεται από τα μαθήματα της πανδημίας για την σπουδαιότητα του κλάδου των επιστημών και της υγείας.
7. Το 18% του κεφαλαίου θα απορροφήσει ο τομέας της εκπαίδευσης δίνοντας έμφαση στην ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναμικού.
8. Η όγδοη πολιτική αφορά αποφάσεις για την αγορά εργασίας, δίνοντας απαραίτητες βοήθειες για τα άτομα που το έχουν περισσότερο ανάγκη και εκσυγχρονίζοντας τις πολιτικές εργασίας. Σε αυτή την πολιτική διατίθεται το 6% του συνολικού ποσού.
9. Ο πολιτισμός και ο αθλητισμός αποτελούν βασικό θεμέλιο για μία ανοικτή και ελεύθερη κοινωνία και η ανάπτυξη αυτών αποτελεί την ένατη πολιτική της Κυβέρνησης, διαθέτοντας το 1,1% του συνολικού προϋπολογισμού του Σχεδίου.
10. Τέλος, δίνεται βαρύτητα στον σχεδιασμό ενός φορολογικού συστήματος το οποίο διανέμει τα ποσά με στόχο την ανάπτυξη και τη βιωσιμότητα.
Σημειώνεται ότι για το 2021 το ισπανικό Κράτος θα αυξήσει τις κρατικές δαπάνες κατά 53% προκειμένου να δώσει την αναγκαία ώθηση στην οικονομία. Συγκεκριμένα, οι δαπάνες αναμένονται σε ιστορικά υψηλά, φθάνοντας τα 196,097 δις ευρώ ενώ το έλλειμμα, το τέλος του 2020, θα φθάσει το 11,3% και το 7,7% του ΑΕΠ το επόμενο έτος. Το χρέος, ως ποσοστό του ΑΕΠ θα φθάσει και αυτό σε ιστορικά υψηλά, έως το 118% για το 2020. Επίσημα, η κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι προβλέπει ανάπτυξη για το 2021 της τάξεως του 9,8%, από 7,2% που προβλέπονταν νωρίτερα, σε βάθος δεκαετίας αυτή υπολογίζεται να εναρμονιστεί στο 2%, ενώ για το 2020 η ύφεση υπολογίζεται σε 11,2%. Η Υπουργός Οικονομικών Υποθέσεων και Ψηφιακής Μετάβασης, κα. Nάδια Καλβίνιο, δήλωσε ότι το Σχέδιο της Κυβέρνησης θα καταπολεμήσει τις αρνητικές συνέπειες από την κρίση της πανδημίας και θα επιτρέψει στην Ισπανία να επιστρέψει σε επίπεδα προ κρίσεως έως και το 2023. Δεδομένου του υψηλού χρέους που συνεπάγονται οι κρατικές βοήθειες ανά τον κόσμο, σε περίπτωση που δεν αυξηθεί και δεν εκσυγχρονιστεί η παραγωγικότητα ελλοχεύει ο κίνδυνος το χρέος να βαρύνει τις επόμενες γενιές και το Σχέδιο της Κυβέρνησης στοχεύει στην αποφυγή της επίπτωσης αυτής.
Τέλος, υπογραμμίζεται ότι η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσιονομικής Ευθύνης (Airef) έχει χαρακτηρίσει τα εν λόγω ποσοστά ανάπτυξης ως ιδιαίτερα αισιόδοξα, καθώς σε μεγάλο βαθμό θα εξαρτηθούν από την πανδημία και την αποτελεσματικότητα των κρατικών βοηθειών και ανταποκρίνονται σε αισιόδοξα σενάρια για την πορεία της στην Ισπανία.