Τους τελευταίους μήνες, οι πελάτες εστιατορίων στη Μαδρίτη και τη Βαρκελώνη διαπιστώνουν να εφαρμόζεται ένα νέο κόνσεπτ πληρωμής στα εστιατόρια, σύμφωνα με το οποίο το φιλοδώρημα ορίζεται από το εστιατόριο ως ένα ποσοστό επί του συνόλου του λογαριασμού.
Η πρακτική αυτή είναι πολύ διαδεδομένη στα εστιατόρια των ΗΠΑ, όπου οι καταναλωτές προσκαλούνται να καταβάλλουν φιλοδώρημα που αντιστοιχεί στο 5% έως 10% του συνολικού κόστους του γεύματος, ωστόσο στην Ισπανία το μοντέλο μόλις ξεκίνησε να εφαρμόζεται.
Σύμφωνα με την εφημερίδα El Mundo, οι αποδείξεις ορισμένων εστιατορίων παρουσιάζουν το συνολικό ποσό του γεύματος χωρίς φιλοδώρημα, το ποσό μαζί με το προτεινόμενο φιλοδώρημα και ακόμα και μια επιλογή για ελεύθερο φιλοδώρημα.
Άλλα περιλαμβάνουν emojis με εκφράσεις προσώπου ανάλογα με το ύψος του ποσοστού φιλοδωρήματος που επιλέγεται κάθε φορά. Για μηδενικό φιλοδώρημα παρουσιάζεται ένα λυπημένο πρόσωπο, για ποσοστό 5% εμφανίζεται ένα χαμογελαστό πρόσωπο και για ποσοστό 10% ένα πολύ ευτυχισμένο πρόσωπο.
Η πρακτική αυτή θεωρείται άδικη, καθώς προσπαθεί να δημιουργήσει ενοχές στους πελάτες που αποφασίζουν ότι δεν θα αφήσουν φιλοδώρημα, όπως επισημαίνει ο γ.γ. της οργάνωσης προστασίας καταναλωτών Facua-Consumers in Action, Rubén Sánchez.
Ο κ. Sánchez εξηγεί ότι δεν πρόκειται για παράνομη πράξη καθώς δεν επιβάλλεται, όμως εκτιμά ότι ζητώντας αυτά τα χρήματα είναι σαν να προσπαθείς να εκμεταλλευθείς τον πελάτη ώστε, με κάποιο τρόπο να είναι εκείνος που θα πληρώσει τα μπόνους στους χαμηλούς μισθούς, και τα φιλοδωρήματα δεν μπορούν να υποκαταστήσουν έναν καλό μισθό.