Η πορτογαλική κυβέρνηση προχώρησε σε συμφωνία με εκπροσώπους αγροτικών παραγωγών και σούπερ μάρκετ, που θα έχει ως συνέπεια την προσωρινή καθιέρωση μηδενικού ΦΠΑ σε 44 προϊόντα διατροφής (αυγά, γάλα, ψωμί, ρύζι, φρούτα, λαχανικά, κρέας και ορισμένα ψάρια) για το διάστημα μεταξύ Απριλίου και Οκτωβρίου.
Η κυβέρνηση εγγυάται, επίσης, ότι θα παρακολουθεί την εφαρμογή αυτής της συμφωνίας, δηλαδή θα παρακολουθεί τις τιμές για να επαληθεύσει ότι η προσωρινή αλλά συνολική μείωση του ΦΠΑ οδηγεί σε αποτελεσματική και αναλογική μείωση των τιμών για τους τελικούς καταναλωτές. Το κόστος της δράσης ανέρχεται σε 600 εκατ. ευρώ και συνίσταται τόσο στις επιπτώσεις στα φορολογικά έσοδα, όσο και στη στήριξη της αγροτικής παραγωγής, η οποία περιλαμβάνει άμεση ενίσχυση 140 εκατ. ευρώ, καθ' όλη τη διάρκεια του 2023, και επέκταση της έκτακτης στήριξης για καύσιμα και λιπάσματα.
Το εν λόγω μέτρο εντάσσεται στο δεύτερο πακέτο μέτρων που παρουσίασε πρόσφατα η πορτογαλική κυβέρνηση - μετά από αυτό του Σεπτεμβρίου 2022 - με την ευκαιρία της ανακοίνωσης ευνοϊκότερων εκτιμήσεων και προβλέψεων για την πορτογαλική οικονομία σε σχέση με τις αναμενόμενες, και με σκοπό τη στήριξη των νοικοκυριών που υποφέρουν περισσότερο από την αύξηση των τιμών και των επιτοκίων. Συγκεκριμένα, το Εθνικό Ινστιτούτο Στατιστικής επιβεβαίωσε ότι το δημοσιονομικό έλλειμμα μειώθηκε από 2,9% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος, το 2021, σε 0,4% αυτού, το 2022, και, παράλληλα, η Τράπεζα της Πορτογαλίας βελτίωσε τις προβλέψεις της για την οικονομία της χώρας το 2023 (ανάπτυξη 1,8% αντί για 1,5%).
Το συνολικό πακέτο συνίσταται σε επτά σημεία, περιλαμβάνοντας εκτός από μέτρα που αφορούν όλους τους πολίτες (καλάθι βασικών προϊόντων με ΦΠΑ 0%), μέτρα για όλους τους εργαζομένους (αύξηση του ορίου απαλλαγής στη φορολόγηση του επιδόματος σίτισης), για τους 742.000 δημοσίους υπαλλήλους (επιπλέον αύξηση 1% στους μισθούς, το 2023, και αύξηση του επιδόματος σίτισης στα έξι ευρώ) και για τα πιο ευάλωτα νοικοκυριά (μηνιαίο επίδομα και αύξηση επιδόματος τέκνου).
Τα περισσότερο ευάλωτα νοικοκυριά θα λαμβάνουν 30 ευρώ το μήνα, καθ ´όλο το 2023, με τριμηνιαία και αυτόματη καταβολή. Περίπου 1 εκατ. νοικοκυριά θα επωφεληθούν από αυτή τη στήριξη. Πρόκειται για οικογένειες που έχουν το κοινωνικό τιμολόγιο ενέργειας ή που, χωρίς να έχουν μετρητή στο όνομά τους, είναι δικαιούχοι του Κοινωνικού Συμπληρώματος για τους Ηλικιωμένους,του Κοινωνικού Εισοδήματος ή της Κοινωνικής Βοήθειας για Ένταξη. Καλύπτει, επίσης, όσους λαμβάνουν συντάξεις γήρατος ή αναπηρίας, κοινωνικό επίδομα ανεργίας ή βρίσκονται στο 1ο ή 2ο κλιμάκιο του οικογενειακού επιδόματος.
Συνολικά, σύμφωνα με τους υπολογισμούς της κυβέρνησης, τα μέτρα αυτά θα έχουν δημοσιονομικό αντίκτυπο ύψους 2,5 δισ. ευρώ, αν συνυπολογισθούν και τα 900 εκατ. ευρώ για «στεγαστικά και άλλα μέτρα», τα οποία δεν έχουν, μέχρι στιγμής, διευκρινιστεί.