Η απάντηση του Ιράν στο Ισραήλ, η πιθανότητα κλιμάκωσης της σύγκρουσης στη Μέση Ανατολή, ο ρόλος Αιγύπτου και της Τουρκίας αλλά και της διεθνούς κοινότητας συζητήθηκαν στο πάνελ με τίτλο «Ο πόλεμος της Γάζας και το μέλλον της αρχιτεκτονικής ασφάλειας της Μέσης Ανατολής» που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του 9oυ Οικονομικού Φόρουμ των Δελφών που πραγματοποιείται στους Δελφούς 10-13 Απριλίου και συντόνισε η δημοσιογράφος και συγγραφέας Ivana Dragicevic.
Όλοι οι συμμετέχοντες εξέφρασαν την εκτίμηση ότι το Ιράν θα απαντήσει στρατιωτικά στο Ισραήλ, όχι, όμως, ανοιχτά αλλά μέσω των proxy δυνάμεων που διατηρεί στη Μέση Ανατολή.
«Το Ιράν θα απαντήσει αλλά δε θα πάει σε ανοιχτό πόλεμο, θα χρησιμοποιήσει τα 4 proxy που έχει στην περιοχή και θα κάνει την κατάσταση επώδυνη για το Ισραήλ» εκτίμησε η Ebtesam Al-Ketbi, πρόεδρος του Emirates Policy Center, HAE, ο οποίος για τον πόλεμο στη Γάζα σημείωσε ότι «σήμερα και τα δύο μέρη βρίσκονται σε αδιέξοδο. Ο Νετανιάχου δεν έχει πρόθεση να σταματήσει τον πόλεμο και οι ηγέτες της Χαμάς ξέρουν ότι αν σταματήσουν τον πόλεμο το Ισραήλ θα τους καταδιώξει και θα τους σκοτώσει» προσθέτοντας ότι η αντιπαλότητα ΗΠΑ και Κίνας έχει αρνητικές επιπτώσεις στην περιοχή της Μέσης Ανατολής.
«Το Ιράν δεν θα ρισκάρει μία ανοιχτή σύγκρουση που θα θέσει σε αμφισβήτηση την ίδια του την ύπαρξη» εκτίμησε ο Abdullah Al Saud, βοηθός γενικός διευθυντής Σχεδιασμού Πολιτικής του Υπουργείου Εξωτερικών της Σαουδικής Αραβίας. «Το πιθανότερο είναι ότι θα χρησιμοποιήσει τα proxy του αλλά πρέπει να δούμε πόσο πραγματική επιρροή έχει σε αυτά τα proxy» προσθέτοντας ότι «οι Ιρανοί δεν έχουν στόχο να κάνουν τη σύγκρουση περιφερειακή».
Παράλληλα ο Α. Al Saud σημείωσε ότι ο κόσμος στη Μέση Ανατολή βλέπει «την τεράστια διαφορά στο πώς αντιμετωπίζει η διεθνής κοινότητα τους πολέμους σε Ουκρανία και Γάζα» αναφέροντας ότι μέχρι τώρα υπήρξε μόνο μία απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας που καλούσε σε εκεχειρία. Εκτίμησε ότι οι μετριοπαθείς δυνάμεις της Μέσης Ανατολής έχουν αποδυναμωθεί γιατί δεν κατάφεραν να παρουσιάσουν μία λύση στο Παλαιστινιακό.
Σε ό,τι αφορά τις διμερείς σχέσεις Σαουδικής Αραβίας- ΗΠΑ τόνισε ότι είναι «σημαντικές και θεσμικές» συμπληρώνοντας ότι «οι ΗΠΑ έχουν την μεγαλύτερη επιρροή στο Ισραήλ και μπορούν να αλλάξουν τη δυναμική της σύγκρουσης στη Γάζα.»
«Το Ιράν πρέπει να εκδικηθεί, αλλά δεν θα ξεπεραστούν οι κανόνες εμπλοκής που ισχύουν μέχρι τώρα» εκτίμησε ο Dlawer Ala'Aldeen, πρόεδρος του Ινστιτούτου Ερευνών Μέσης Ανατολής. Προσέθεσε επίσης ότι «δεν υπάρχει δύναμη στην περιοχή της Μέσης Ανατολής που να μην έχει proxy σε γειτονικές χώρες. Απλά το Ιράν το κάνει καλύτερα από όλους» είπε. Εξέφρασε επίσης την άποψη ότι η ΕΕ δεν είναι σε θέση να δώσει λύση, τη χαρακτήρισε μάλιστα τόσο «irrelevant όσο και ο ΟΗΕ». «Τελικά όλοι οι πόλεμοι τελειώνουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, αλλά είμαστε ακόμα μακριά από αυτό, μέχρι το Ισραήλ να νοιώσει ότι είναι κοντά στην επίτευξη του στόχου του» συμπλήρωσε.
Ο Αhmed Aboudouh, Associate Fellow στο Chatham House και επικεφαλής των μελετών για την Κίνα στο Emirates Policy Center προειδοποίησε ότι πολλές χώρες στη Μέση Ανατολή, και κυρίως η Σαουδική Αραβία, παρακολουθώντας τις εξελίξεις κυρίως στον πόλεμο της Ουκρανίας, ενδέχεται να ξεκινήσουν να εξετάζουν την προοπτική απόκτησης πυρηνικών, ως πηγή διαπραγματευτικής δύναμης και δύναμης ισχύος. Προέβλεψε επίσης ότι η Κίνα θα είναι τελικά ο νικητής του ανταγωνισμού των μεγάλων δυνάμεων, εκτός αν ΗΠΑ και Ε.Ε καταφέρουν να αναστρέψουν την κατάσταση και φέρουν σε τέλος τις συγκρούσεις σε Ουκρανία και Μ. Ανατολή.
«Το μέλλον της Μέσης Ανατολής»
Το καλύτερο και χειρότερο σενάριο μετά από δέκα χρόνια ανέλυσαν οι ομιλητές του πάνελ «Το μέλλον της Μέσης Ανατολής», που συντόνισε η δημοσιογράφος Latika Bourke.
«Το χειρότερο σενάριο είναι η συνέχιση και επιδείνωση της σημερινής κατάστασης» είπε ο Henri Barkey, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Lehigh και μέλος του Συμβουλίου Εξωτερικών Σχέσεων, των ΗΠΑ. «Το καλό σενάριο είναι ότι τα σημερινά δραματικά γεγονότα να αλλάξουν τον τρόπο που βλέπουν το μέλλον τόσο οι Ισραηλινοί και οι Παλαιστίνιοι» συμπλήρωσε. Ο Η. Barkey εξέφρασε την εκτίμηση ότι τελικά «Θα υπάρξει η λύση των δύο κρατών, δεν υπάρχει άλλη εναλλακτική και θα το συνειδητοποιήσουν και οι Ισραηλινοί» εκφράζοντας παράλληλα την ευχή «να υπάρξει μία διαδικασία που θα εμπλέξει και τους πολίτες». Τέλος σημείωσε ότι «οι Παλαιστίνιοι πρέπει να αναρωτηθούν γιατί έπρεπε να ζήσουν αυτό τον πόλεμο που προκάλεσε η Χαμάς. Ο πληθυσμός της Γάζας υποφέρει από μία απόφαση της Χαμάς για την οποία δεν ρωτήθηκε» είπε.
Ο σύγχρονος πόλεμος της Γάζας είναι ανάλογος με τον πόλεμο του 1967 εκτίμησε ο Soli Özel, λέκτορας στο Πανεπιστήμιο Kadir Has της Τουρκίας. «Αυτός ο πόλεμος θα δημιουργήσει μία τεράστια αλλαγή, αλλά δεν ξέρω προς ποια κατεύθυνση» υποστηρίζοντας ότι ο ο Νετανιάχου αντιμετωπίζεται ως αποδιοπομπαίος τράγος αλλά «ο πληθυσμός του Ισραήλ στηρίζει την ηγεσία του και απορρίπτει τη λύση των δύο κρατών».