H Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε κοινά κριτήρια κατά των παραπλανητικών ισχυρισμών των επιχειρήσεων σχετικά με το πράσινο αποτύπωμά τους στο περιβάλλον.
Η πρόταση αυτή θα προσφέρει στους καταναλωτές μεγαλύτερη διαφάνεια και εμπιστοσύνη ότι μια υπηρεσία που πωλείται ως «πράσινη» είναι επί της ουσίας «πράσινη», και διασφαλίζει μεγαλύτερη πληροφόρηση ώστε να μπορούν να κάνουν πραγματικές επιλογές σχετικά με τα πράσινα προϊόντα και υπηρεσίες.
Οι επιχειρήσεις αναμένεται επίσης να επωφεληθούν, καθώς θα είναι πιο ξεκάθαρο ποιές εταιρίες κάνουν πραγματικές προσπάθειες στη βελτίωση των περιβαλλοντικών επιδόσεων των προϊόντων τους, ώστε να αποκομίζουν καταναλωτές και να αυξάνουν τις πωλήσεις τους, αποφεύγοντας τον αθέμιτο ανταγωνισμό.
Σύμφωνα με μελέτη της Επιτροπής από το 2020, το 53,3% των επαληθευμένων περιβαλλοντικών ισχυρισμών στην ΕΕ βρέθηκαν ασαφείς, παραπλανητικοί ή αβάσιμοι και το 40% ήταν αβάσιμοι. Εφόσον δεν υπάρχουν κοινοί κανόνες για τις περιβαλλοντικούς ισχυρισμούς, τους λεγόμενους Green Claims, από εταιρείες, υπάρχει «πράσινη έκπλυση» ή «greenwashing» και άνισες συνθήκες ανταγωνισμού στην αγορά της ΕΕ, γεγονός που θέτει σε μειονεκτική θέση τις πραγματικά βιώσιμες εταιρείες.
Σύμφωνα με την πρόταση, οι εταιρίες με «πράσινους» ισχυρισμούς για τα προϊόντα και τις υπηρεσίες τους θα πρέπει να πληρούν κάποια ελάχιστα πρότυπα τα οποία σχετίζονται με το πώς οι ισχυρισμοί αυτοί χρειάζεται να τεκμηριωθούν και πώς επικοινωνούνται.
Η πρόταση στοχεύει σε καθαρούς διαφημιστικούς ισχυρισμούς, όπως «η συσκευασία έχει δημιουργηθεί από 30% ανακυκλώσιμο πλαστικό» ή «αντηλιακό φιλικό στη θάλασσα». Επιπλέον, θα ληφθούν πρωτοβουλίες κατά την αύξησης της εκμετάλλευσης των δημόσιων και ιδιωτικών οικολογικών μαρκών.
Η πρόταση καλύπτει όλους τους διαφημιστικούς ισχυρισμούς σχετικά με τον αντίκτυπο στο περιβάλλον, τις πλευρές ή τις επιδόσεις προϊόντων, τις υπηρεσίες και τους ίδιους τους εμπόρους. Ωστσόσο, οι περιβαλλοντικοί ισχυρισμοί που βρίσκονται στο στόχαστρο των υπαρχόντων κανονισμών της ΕΕ, όπως το EU Ecolabel ή το λογότυπο EU organic για τα φαγητά, εξαιρούνται καθώς η τρέχουσα νομοθεσία διασφαλίζει ήδη ότι αυτοί οι ισχυρισμοί είναι αξιόπιστοι.
Στο μέλλον, προτού οι εταιρείες συμπεριλάβουν οποιονδήποτε από τους εν λόγω τύπους περιβαλλοντικών ισχυρισμών στις πληροφορίες των καταναλωτών τους, αυτοί οι ισχυρισμοί πρέπει να επαληθεύονται ανεξάρτητα και να υποστηρίζονται από επιστημονικά στοιχεία. Οι εταιρείες θα χρησιμοποιούν επιστημονική ανάλυση για να προσδιορίσουν τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις που είναι πράγματι σχετικές με το προϊόν τους, συμπεριλαμβανομένων τυχόν αντισταθμίσεων, για να παρέχουν μια πλήρη και ακριβή εικόνα.
Ορισμένοι κανονισμοί θα διασφαλίζουν στο μέλλον ότι αυτές οι πληροφορίες κοινοποιούνται κατάλληλα. Για παράδειγμα, οι διαφημιστικοί ισχυρισμοί που κάνουν μια γενική εκτίμηση των συνολικών περιβαλλοντικών επιπτώσεων του προϊόντος δεν θα επιτρέπονται πλέον, εκτός εάν απαιτείται από τους κανόνες της ΕΕ. Κατά τη σύγκριση προϊόντων ή οργανισμών με άλλους, αυτές οι συγκρίσεις θα πρέπει να βασίζονται σε ισοδύναμες πληροφορίες και δεδομένα.
Η πρόταση προβλέπει επίσης ένα οικολογικό σύστημα. Αυτήν τη στιγμή υπάρχουν τουλάχιστον 230 διαφορετικοί χαρακτηρισμοί και αυτό δημιουργεί σύγχυση και δυσπιστία στους καταναλωτές. Προκειμένου να ελεγχθεί η διάδοση τέτοιων σημάτων, νέα συστήματα δημόσιας επισήμανσης θα επιτρέπονται μόνο εάν αναπτυχθούν σε επίπεδο ΕΕ. Τα νέα ιδιωτικά συστήματα θα πρέπει να αποδείξουν ότι οι περιβαλλοντικοί στόχοι τους είναι πιο φιλόδοξοι από εκείνους των υφιστάμενων συστημάτων. Επιπλέον, πρέπει να έχουν εγκριθεί εκ των προτέρων. Υπάρχουν λεπτομερείς κανονισμοί για τα οικολογικά σήματα γενικά: πρέπει επίσης να είναι αξιόπιστα, διαφανή, να ελέγχονται ανεξάρτητα και να αναθεωρούνται τακτικά.