Το Minos Beach art hotel διατηρητέο μνημείο της νεότερης ελληνικής ξενοδοχειακής αρχιτεκτονικής

Το Δημοτικό Συμβούλιο, του Αγίου Νικολάου την υπαγωγή του ξενοδοχειακού συγκροτήματος Minos Beach art hotel και όλων των διαμορφώσεων του περιβάλλοντος χώρου του, στον κατάλογο των προστατευόμενων πολιτιστικών αγαθών, με την κήρυξή του ως διατηρητέου μνημείου της Νεότερης Ελληνικής ξενοδοχειακής Αρχιτεκτονικής, με τη σύμφωνη γνώμη των ιδιοκτητών του και την ομόθυμη υποστήριξη της τοπικής κοινωνίας του Δήμου.

 Ο δήμος χαρακτηρίζει την σχετική απόφαση καθοριστικής σημασίας που θα συμβάλλει με πολλούς τρόπους στην προστασία του ξενοδοχείου και τη διατήρησή του ως εξαιρετικού παραδείγματος, ολοκληρωμένης αντιμετώπισης μιας ποιοτικής, αειφορικής και βιώσιμης τουριστικής εγκατάστασης η οποία διαθέτει μοναδική αρχιτεκτονική ποιότητα τα χρόνια της νεότερης Ελληνικής Αρχιτεκτονικής περιόδου του 20ου αιώνα.

Ανεγέρθηκε με ιδιωτικά κεφάλαια σε οικόπεδο με κτίσμα του Δήμου Αγίου Νικολάου ο οποίος είναι μέτοχος και σήμερα. Στο αρχικό σχήμα ο Δήμος συμμετείχε με ποσοστό 25% , ποσοστό που μειώθηκε στην συνέχεια λόγω μη καταβολής κεφαλαίων στις ενδιάμεσες αυξήσεις από την ΑΕ την περίοδο της δικτατορίας.

Το Ξενοδοχείο όπως υπάρχει και βρίσκεται σήμερα ανεγέρθηκε προφανώς με την τότε νομοθεσία όπου δεν υπήρχαν σχέδια διαμόρφωσης περιβάλλοντος χώρου, ούτε τοπογραφικά με συντεταγμένες ΕΓΣΑ. Τα αρχικά σχέδια ήταν του Αρχιτέκτονα και μεγάλου Έλληνα σκηνοθέτη Νίκου Κούνδουρου, που ολοκληρώθηκαν και έλαβαν την τελική τους μορφή από την Αρχιτέκτονα Ελ. Σουφλή.

Ξεκίνησε την λειτουργία του αρχές της δεκαετίας του ’60 (περίπου 1962) και λόγω της μοναδικής του θέσης – έξω και δίπλα από την πόλη – αλλά και της μοναδικής προσαρμογής στο φυσικό περιβάλλον, δέχτηκε όλο το διεθνές jet set και καλλιτεχνικές και πολιτικές προσωπικότητες της εποχής μέχρι και αρχές της 10ετίας του ’90 που έγιναν γνωστά τα νεότερα VIP ξενοδοχεία της περιοχής.

Αποτελεί ξεχωριστό δείγμα ξενοδοχειακής μονάδας της αρχής του τουρισμού -όχι μόνο στην Κρήτη- ‘’ηλικίας’’ 60 χρόνων. Διατήρησε και μετασκεύασε το κτίριο της Σχολής Αστυνομίας που υπήρχε – ως κεντρικό κτίριο της μονάδας – και συμπλήρωσε τις κλίνες του με bungalows 3 μέτρα από το κύμα, μετά από έγκριση του τελώνη αφού αυτή η υπηρεσία έδινε τότε τις σχετικές εγκρίσεις. Και προφανώς για να λειτουργήσει και να υπάρχει πρόσβαση στη θάλασσα διαμορφώθηκαν το μονοπάτια που υπάρχουν σήμερα μπροστά από τα κτίσματα. Για όλα τα παραπάνω υπάρχει πλήρης φωτογραφική τεκμηρίωση.

Το ξενοδοχείο φιλοξενεί μεγάλο αριθμό γλυπτών καλλιτεχνών από όλο τον κόσμο αφού η ιδιοκτήτρια εταιρεία – εδώ και χρόνια – διοργανώνει Bienalle Γλυπτικής προσκαλώντας διεθνούς φήμης γλύπτες και αγοράζοντας τα γλυπτά τα έχει τοποθετήσει στον περιβάλλοντα χώρο του ξενοδοχείου μετατρέποντας το συγκρότημα σε μιά ανοιχτή γλυπτοθήκη.

Το ξενοδοχειακό συγκρότημα Minos Beach art hotel, αποτελεί για την πόλη και την περιοχή του Αγίου Νικολάου, την ιστορική αφετηρία της δημιουργίας τουριστικών υποδομών υψηλού επιπέδου. Η λειτουργία του το καλοκαίρι του 1963, που συνεχίζεται επί 58 χρόνια ανελλιπώς, αποτέλεσε σημείο καμπής για τον συνολικότερο θετικό παραγωγικό και κοινωνικό μετασχηματισμό του Τόπου, σε μια ιδιαίτερα δύσκολη μεταπολεμική συγκυρία και σημάδεψε την εξέλιξη του αναδυόμενου τουριστικού τομέα στην Κρήτη και την χώρα.

Στη διάρκεια της διαδρομής του το ξενοδοχείο φιλοξένησε σημαντικές προσωπικότητες του διεθνούς πολιτικού και καλλιτεχνικού στερεώματος, που πρόβαλαν με την παρουσία τους το υψηλό επίπεδο των υπηρεσιών του και τη μοναδική ποιότητα της ευρύτερης περιοχής του σημερινού Δήμου Αγίου Νικολάου. Ανάμεσά του συγκαταλέγονταν ο Αμερικανός παραγωγός και σκηνοθέτης Γουόλτ Ντίσνεϊ, ο νομπελίστας ποιητής Γιώργος Σεφέρης, οι τρεις αστροναύτες του «Απόλλων 13» και πλήθος προσωπικότητες του διεθνούς επιχειρηματικού κόσμου.

Η εγκατάσταση, βασισμένη στις ποιοτικές υπηρεσίες του στελεχιακού της δυναμικού και των εργαζομένων της επιχείρησης και την ολόπλευρη στήριξη του Δήμου και της τοπικής κοινωνίας, κατάφερε να εξελιχθεί στον χρόνο σε μια από τις πιο ξεχωριστές υποδομές αυτού του χαρακτήρα στον χώρο του ελληνικού τουρισμού. Μέχρι σήμερα η συστηματική συντήρηση των κτιρίων και η διατήρηση των υψηλών κριτηρίων ποιότητας, εξακολουθεί να χαρακτηρίζει τη λειτουργία της, που έχει εμπλουτισθεί με την πραγματοποίηση διεθνών καλλιτεχνικών γεγονότων (τριενάλε, εκθέσεις, καλλιτεχνικές αναθέσεις κλπ) που την καθιστούν ένα «ανοικτό μουσείο γλυπτικής» με έργα μοναδικής στάθμης.

Η διαμόρφωση της κτιριακής εγκατάστασης και του περιβάλλοντος χώρου της, βασίστηκαν εξ αρχής στην εξαιρετική σχέση ανάμεσα στο φυσικό της υπόβαθρο, το ευαίσθητο τοπιογραφικό περιβάλλον του κόλπου του Αγίου Νικολάου και το ήπιο αρχιτεκτονικό αποτύπωμα της ανθρωπογενούς παρέμβασης, χαρακτηριστικά που κατέστησαν στη μονάδα ξεχωριστή περίπτωση αειφορικής διαχείρισης αντίστοιχων υποδομών, σε όλη την κατοπινή περίοδο της ανόδου του μαζικού τουρισμού. Η παρουσία του Minos Beach art hotel, έχει διαφυλάξει και αναδείξει ένα πρότυπο βιώσιμης τουριστικής εγκατάστασης, που αποτελεί ζητούμενο της εποχής μας, συνεχίζοντας να ασκεί τη θετική της επιρροή στη δημιουργία αυτού του τύπου των εγκαταστάσεων μέχρι σήμερα.