Με ένα άνοιγμα–υπερθέαμα στη Γκίζα, το Κάιρο παρουσιάζει το μεγαλύτερο αρχαιολογικό μουσείο αφιερωμένο στο φαραωνικό πολιτισμό. Στόχος να προσελκύει έως 5 εκατ. επισκέπτες τον χρόνο και να «ανεβάσει» την Αίγυπτο σε νέο επίπεδο πολιτιστικού τουρισμού
Η Αίγυπτος εγκαινίασε επίσημα το Grand Egyptian Museum (GEM), το πολυσυζητημένο έργο που ετοιμαζόταν επί δύο δεκαετίες, σε τελετή με την παρουσία του προέδρου Αμπντέλ Φατάχ αλ-Σίσι και 79 διεθνών αντιπροσωπειών, ανάμεσά τους αρχηγοί κρατών, πρίγκιπες και υπουργοί πολιτισμού. Η κυβέρνηση το χαρακτηρίζει ως «δώρο της Αιγύπτου στον κόσμο», ενώ τα αιγυπτιακά μέσα μιλάνε για μια στιγμή όπου «ο αιγυπτιακός πολιτισμός συναντά τη σύγχρονη τεχνολογία».
Τι είναι το GEM
Το μουσείο, φτιαγμένο από πέτρα και γυαλί, απλώνεται σε περίπου 500.000 τ.μ., λίγα μόλις λεπτά από τις πυραμίδες της Γκίζας, κόστισε περί το 1–1,2 δισ. δολάρια, σύμφωνα με τον πρόεδρο του μουσείου και χρειάστηκε είκοσι χρόνια τιτάνιων εργασιών για να ολοκληρωθεί. Στο εντυπωσιακό αίθριο δεσπόζει ο κολοσιαίος Ραμσής Β΄ (11 μέτρων και 83 τόνων), την είσοδο κοσμεί ένας αιωρούμενος οβελίσκος και μια μνημειακή κλίμακα με βασιλικά αγάλματα στον προθάλαμο των αιθουσών.
Το GEM φιλοξενεί περίπου 100.000 αρχαιότητες από όλη την Αίγυπτο, με εξαιρετικά υψηλό βαθμό συντήρησης χάρη στο νέο κέντρο αποκατάστασης. Ναυαρχίδα του είναι η πλήρης συλλογή του τάφου του Τουταγχαμών με περισσότερα από 5.000 ευρήματα που εκτίθενται σε μία ενότητα για πρώτη φορά, ενώ θα υπάρχουν δύο ροές επίσκεψης ώστε να διαχειρίζεται ο ημερήσιος όγκος των 15.000 ατόμων.
Στις αίθουσες ξεδιπλώνεται ο αιγυπτιακός πολιτισμός, ο οποίος είδε τριάντα δυναστείες να περνούν κατά τη διάρκεια των 5.000 ετών της ιστορίας του. Το μουσείο διαθέτει σύγχρονα πολυμέσα, παιδικό μουσείο και χώρους για περιοδικές εκθέσεις. Παράλληλα, μεταφέρθηκε και η νεκρική βάρκα του Χέοπα από το οροπέδιο της Γκίζας.
Γιατί είναι τόσο σημαντικό
Το GEM είναι σημαντικό γιατί για πρώτη φορά το Κάιρο αποκτά έναν ενιαίο χώρο όπου οι μεγάλες μνημειακές συλλογές αποδεσμεύονται από το παλιό Αιγυπτιακό Μουσείο στην πλατεία Ταχρίρ και επανεκτίθενται με σύγχρονη αφήγηση.
Ταυτόχρονα, η στρατηγική του θέση, δίπλα στις Πυραμίδες και μέσα σε ένα αναπτυσσόμενο «τουριστικό σύμπλεγμα» στη Γκίζα, με νέους δρόμους, σταθμό μετρό που ετοιμάζεται και το αεροδρόμιο Sphinx σε απόσταση 40 λεπτών, το μετατρέπει σε ιδανικό σημείο εκκίνησης για τη Σαχάρα, τη Μέμφιδα και το ιστορικό Κάιρο. Και, τέλος, η αιγυπτιακή κυβέρνηση αξιοποίησε τα εγκαίνια ως μέσο εθνικής αφήγησης και διεθνούς προβολής, εκδίδοντας αναμνηστικά νομίσματα, γραμματόσημα με QR και στοχευμένο ψηφιακό μάρκετινγκ προς την Ευρώπη, τον Κόλπο και την Ιαπωνία.
Η διάσταση του τουρισμού
Το 2024 η Αίγυπτος έκανε ρεκόρ με 15,7 εκατ. Αφίξεις. Το 2025 στοχεύει στα 17,5–18 εκατ. και ως το 2030 στα 30 εκατ. τουρίστες. Κυβερνητικοί αξιωματούχοι και τουριστικοί παράγοντες δηλώνουν ότι το ίδιο το μουσείο μπορεί να προσθέσει έως και 5 εκατ. επισκέπτες τον χρόνο, είτε ως ξεχωριστός λόγος ταξιδιού είτε ως επέκταση διαμονής στην πρωτεύουσα.
Ο υπουργός Τουρισμού και Αρχαιοτήτων, Σέριφ Φάθι, είπε στον αιγυπτιακό Τύπο πως, με το GEM, οι ημερήσιοι επισκέπτες στο συγκρότημα Γκίζας μπορούν να τριπλασιαστούν, από 5-6.000 που έρχονται σήμερα σε 15.000, κάτι που φέρνει αύξηση εσόδων σε ξενοδοχεία, εστιατόρια, οδηγούς και μεταφορές.
Πέρα από τον όγκο, οι Αιγύπτιοι ποντάρουν και στην ποιότητα του επισκέπτη. Ο πολιτιστικός ταξιδιώτης που θα μείνει 1–2 νύχτες παραπάνω στο Κάιρο, θα πληρώσει υψηλότερο εισιτήριο, θα κάνει αγορές και θα επισκεφθεί και το ανανεωμένο Μουσείο στο Ταχρίρ ή το Εθνικό Μουσείο Αιγυπτιακού Πολιτισμού, ενισχύοντας τα έσοδα.
Για τον τουριστικό κλάδο, το GEM έχει ενδιαφέρον γιατί καθιέρώνει τη Γκίζα ως premium city-break προορισμό για Ευρωπαίους που ταξιδεύουν ήδη στην Ερυθρά Θάλασσα ή κάνουν κρουαζιέρες στον Νείλο. Ταυτόχρονα δημιουργεί νέο, πολύ σαφές προϊόν για πρακτορεία και θεματικές ομάδες (ιστορικές, αρχαιολογικές, πολιτιστικές εκδρομές), ενώ λειτουργεί και ως παράδειγμα για το πώς μια χώρα προβάλει την πολιτιστική της κληρονομιά με σύγχρονη αρχιτεκτονική και ισχυρό ψηφιακό αφήγημα, δημιουργώντας ένα χρήσιμο case για όλη την Ανατολική Μεσόγειο.
