Μηδενική ρύπανση: Οι Ευρωπαίοι ανησυχούν σοβαρά για την ποιότητα του αέρα

Οι Ευρωπαίοι ανησυχούν για τις επιπτώσεις της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στην υγεία και το περιβάλλον, σύμφωνα με ειδική έρευνα του Ευρωβαρόμετρου που δημοσιεύτηκε στις 24 Οκτωβρίου. Οι περισσότεροι πιστεύουν επίσης ότι η βιομηχανία, οι δημόσιες αρχές και οι εργοδότες πρέπει να καταβάλουν περισσότερες προσπάθειες για τη βελτίωση της ποιότητας του αέρα. Όσοι απάντησαν τάσσονται σαφώς υπέρ μιας διεθνούς ή ευρωπαϊκής προσέγγισης για τη βελτίωση της ποιότητας του αέρα ενώ μεγάλη πλειονότητα των απαντησάντων που έχουν ακούσει σχετικά με τα πρότυπα ποιότητας του αέρα της ΕΕ δηλώνουν ότι τα εν λόγω πρότυπα θα πρέπει να ενισχυθούν.

Ο επίτροπος Περιβάλλοντος, Ωκεανών και Αλιείας κ. Βιργκίνιους Σινκέβιτσιους δήλωσε σχετικά: «Οι πολίτες μάς λένε ότι θέλουν να αναπνέουν καθαρό αέρα. Οι άνθρωποι που ζουν σε πόλεις, οι πάσχοντες από άσθμα και όσοι ζουν κοντά σε βιομηχανικές εγκαταστάσεις, όλοι ανησυχούν και μας ζητούν να δράσουμε. Η Επιτροπή θα ηγηθεί της προσπάθειας με μια φιλόδοξη πρόταση για την ενίσχυση των προτύπων της ΕΕ για την ποιότητα του αέρα.»
 Βασικά πορίσματα της έρευνας

•   Ανησυχία σχετικά με τις επιπτώσεις της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στην υγεία και το περιβάλλον

Οι περισσότεροι Ευρωπαίοι πιστεύουν ότι παθήσεις όπως οι αναπνευστικές νόσοι (89 %), το άσθμα (88 %) και οι καρδιαγγειακές παθήσεις αποτελούν σοβαρά προβλήματα στις χώρες τους λόγω της ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Οι Ευρωπαίοι ανησυχούν επίσης για τα περιβαλλοντικά προβλήματα που προκαλεί η ατμοσφαιρική ρύπανση στα υδατικά συστήματα, όπως η οξίνιση και ο ευτροφισμός (83 % και για τα δύο). Η οξίνιση (αύξηση της οξύτητας των υδάτων) και ο ευτροφισμός (υπερβολική ποσότητα θρεπτικών συστατικών στα ύδατα, η οποία οδηγεί σε υπερβολική ανάπτυξη φυκών με συνέπεια την πρόκληση ασφυξίας σε άλλους οργανισμούς) είναι δύο από τις κύριες συνέπειες της επιδείνωσης της ποιότητας των υδάτων.

•   Αντίληψη ότι η ποιότητα του αέρα έχει επιδεινωθεί

Σχεδόν οι μισοί από όσους απάντησαν πιστεύουν ότι η ποιότητα του αέρα επιδεινώθηκε κατά την τελευταία δεκαετία (47 %). Ωστόσο, το ποσοστό αυτό έχει μειωθεί κατά 11 μονάδες σε σχέση με το 2019.

• Υποστήριξη της ενίσχυσης των προτύπων της ΕΕ για την ποιότητα του αέρα

Το Ευρωβαρόμετρο αποκαλύπτει επίσης ότι οι πολίτες δεν είναι ενημερωμένοι σχετικά με τα προβλήματα που συνδέονται με την ποιότητα του αέρα στη χώρα τους.  Οι περισσότεροι Ευρωπαίοι εξακολουθούν να μην είναι επαρκώς ενημερωμένοι σχετικά με τα υφιστάμενα πρότυπα της ΕΕ για την ποιότητα του αέρα, καθώς μόνο μια μειονότητα των ατόμων που απάντησαν (27 %) έχουν ακούσει σχετικά μ' αυτά. Ωστόσο, η μεγάλη πλειονότητα (67 %) των ατόμων που απάντησαν και γνωρίζουν τα πρότυπα της ΕΕ για την ποιότητα του αέρα πιστεύει ότι τα πρότυπα αυτά θα πρέπει να ενισχυθούν. Αυτό ισχύει σε όλα τα κράτη μέλη εκτός από πέντε.

• Υποστήριξη της λήψης περισσότερων μέτρων για τη βελτίωση της ποιότητας του αέρα, ιδίως σε διεθνές επίπεδο

Η μεγάλη πλειονότητα των Ευρωπαίων πιστεύει ότι η ατμοσφαιρική ρύπανση θα πρέπει να αντιμετωπιστεί σε διεθνές επίπεδο (65 %), και ακολουθούν το ευρωπαϊκό και το εθνικό επίπεδο (και τα δύο σε ποσοστό 42 %) και, τέλος, το περιφερειακό ή το τοπικό επίπεδο (32 %). Ένα μεγάλο ποσοστό των ατόμων που απάντησαν πιστεύει επίσης ότι οι δράσεις θα πρέπει να υλοποιούνται ταυτόχρονα σε όλα τα επίπεδα (19 %).

• Μεμονωμένη δράση για τη μείωση των επιβλαβών εκπομπών

Οι περισσότεροι Ευρωπαίοι πιστεύουν ότι οι μεγάλες βιομηχανικές εγκαταστάσεις, οι παραγωγοί ενέργειας από ορυκτά καύσιμα, οι δημόσιες αρχές και οι εργοδότες δεν καταβάλλουν αρκετές προσπάθειες για την προώθηση της καλής ποιότητας του αέρα.

Οι περισσότεροι πιστεύουν επίσης ότι τα νοικοκυριά καταβάλλουν αρκετές προσπάθειες. Φέτος είναι πιθανότερο σε σύγκριση με το 2019 τα άτομα που απάντησαν στην έρευνα να έχουν αναλάβει τα ίδια κάποια δράση για τη μείωση των εκπομπών. Οι δημόσιες συγκοινωνίες, το ποδήλατο ή το περπάτημα είναι οι μέθοδοι που οι Ευρωπαίοι χρησιμοποιούν συχνότερα, όπως δηλώνουν, για να μειώσουν τις επιβλαβές εκπομπές στην ατμόσφαιρα.
 

Όπως ανακοινώθηκε στην Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία στο πλαίσιο της φιλοδοξίας μηδενικής ρύπανσης για ένα περιβάλλον απαλλαγμένο από τοξικές ουσίες, η Επιτροπή πρόκειται να προτείνει αναθεώρηση των ισχυόντων προτύπων της ΕΕ για την ποιότητα του αέρα. Με τον τρόπο αυτό τα εν λόγω πρότυπα θα ευθυγραμμιστούν καλύτερα με τις πλέον πρόσφατες συστάσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) και θα ενισχυθούν οι διατάξεις ώστε να βοηθηθεί το έργο των τοπικών αρχών για την επίτευξη καθαρότερου αέρα. Η αναθεωρημένη πρόταση θα επικεντρώνεται επίσης στην καλύτερη υλοποίηση ώστε να συμβάλει στην έμπρακτη εφαρμογή των εν λόγω προτύπων.
 

Η ειδική έρευνα του Ευρωβαρόμετρου πραγματοποιήθηκε μεταξύ 21ης Μαρτίου και 20ής Απριλίου 2022. Περίπου 26 509 άτομα από διαφορετικές κοινωνικές και δημογραφικές ομάδες ερωτήθηκαν στη μητρική τους γλώσσα εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.