Έρευνα | Οι αεροπορικές εταιρείες που στηρίζουν τον τουρισμό των Χανίων - το προφίλ των επιβατών

Το 2022 ήταν μια εξαιρετική χρονιά για τον Αερολιμένα Χανίων «Δασκαλογιάννης», ξεπερνώντας τα επίπεδα του 2019 (αν και για τον αερολιμένα Χανίων η χρονιά ρεκόρ ήταν το 2018), ενώ κατέγραψε ιστορικές επιδόσεις το θερινό τρίμηνο (από Ιούνιο έως και Αύγουστο).

Το συμπέρασμα αυτό αναδεικνύεται στην Έρευνα και Ανάλυση πτήσεων του Παρατηρητηρίου Αεροπορικού Κλάδου Δυτικής Κρήτης (Western Crete Aviation Observatory – WCAO), που πραγματοποιείται στο πλαίσιο της Ετήσιας Έρευνας Τουρισμού του MAICh (Παρατηρητήριο Τουρισμού Δυτικής Κρήτης – Western Crete Tourism Observatory – WCTO). Την ανάλυση συντάσσει ο Δημήτρης Ζοπουνίδης (*).

Αναλυτικά τα ευρήματα της έρευνας, που παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τους επιχειρηματίες και επαγγελματίες, που δραστηριοποιούνται στον τουρισμό, στην ευρύτερη περιοχή των Χανίων, είναι τα ακόλουθα:

Στοιχεία Αφίξεων Αεροσκαφών ανά Εθνικότητες

Κατά κύριο λόγο, όσον αφορά τις αφίξεις αεροσκαφών στον Αερολιμένα Χανίων κατά την περίοδο υψηλής κίνησης, το Ηνωμένο Βασίλειο παρέμεινε σταθερά στην 1η θέση. Οι θέσεις 2-4 εναλλάσσονταν μεταξύ Δανίας, Νορβηγίας και Γερμανίας. Τις επόμενες θέσεις έως και την 10η καταλάμβαναν, με εναλλαγές μεταξύ τους, η Πολωνία, η Σουηδία, η Φινλανδία, η Ιταλία καθώς και η Γαλλία. Στην 10η θέση βρέθηκαν κατά χρονολογική σειρά, η Ολλανδία (Μάϊος), η Ρουμανία (Ιούνιος, Αύγουστος), το Βέλγιο (Ιούλιος), καθώς και η Αυστρία (Σεπτέμβριος).

Μάλιστα, σύμφωνα με ανάλυση της εταιρείας ανάλυσης δεδομένων αεροπορικού κλάδου RDC, που δημοσιεύτηκε τον Ιανουάριο του 2023, ο αερολιμένας Χανίων, βρίσκεται στην κορυφαία 20άδα (19ος) επί των συνολικά 40 ευρωπαϊκών αερολιμένων, που είχαν την μεγαλύτερη αύξηση σε αεροπορικές θέσεις, συγκριτικά με το 2019. Η αύξηση για το «Δασκαλογιάννης», ανήλθε σε 23% (313,922 θέσεις αύξηση). 

Αυτό αποδεικνύει, σε συνδυασμό με τα στοιχεία του Western Crete Aviation Observatory και τα επίσημα στοιχεία της Fraport Greece, ότι το 2022, ήταν μία από τις καλύτερες περιόδους στην ιστορία του αερολιμένα γενικά και σαφώς, των τελευταίων ετών.

Κορυφαίοι Χειριστές και Συνδέσεις στον Αερολιμένα Χανίων

Σύμφωνα με τα συλλεχθέντα δεδομένα του Western Crete Aviation Observatory, καθώς και σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Fraport Greece για το 2022, κορυφαία αεροπορική εταιρεία αναδεικνύεται η χαμηλού κόστους Ryanair. Στην 2η θέση ακολουθεί η TUI, ενώ μία θέση χαμηλότερα βρίσκεται η easyJet. Στην 4η θέση βρίσκεται η Transavia (θυγατρική χαμηλού κόστους του Όμιλου Air France – KLM). Η κορυφαία δεκαπεντάδα όπου αποτελεί αντικείμενο έρευνας του WCAO, διαμορφώνεται συνολικά, ως εξής.

• Ryanair Group (Buzz Air, Malta Air, Lauda Motion)
• TUI
• easyJet
• Transavia
• SAS Scandinavian Airlines
• Norwegian
• Corendon
• Aegean Group (Aegean Airlines, Olympic Air)
• Condor
• Wizz Air
• Finnair
• Lufthansa Group (Austrian, Brussels Airlines, Edelweiss)
• Sunclass Airlines
• Jet2.com
• British Airways

Ryanair
Η κορυφαία αεροπορική εταιρεία χαμηλού κόστους Ryanair, εξυπηρέτησε 36 προορισμούς εξωτερικού το 2022 από/προς τον Αερολιμένα Χανίων. 
Οι Ιταλικοί προορισμοί όπως Τορίνο, Πίζα και Μπολόνια, είναι προορισμοί που δεν υπήρχαν στο πρόγραμμα της εταιρείας για το 2021. Το Νιουκάστλ επίσης, ήταν ο νέος προορισμός της εταιρείας για τα Χανιά.
Πέρυσι, η Ryanair, δεν συμπεριέλαβε στο πρόγραμμα της, τους εξής προορισμούς (που εκτέλεσε το 2021): Μπίλουντ (Δανία), Μπρίστολ (Ηνωμένο Βασίλειο), Κολωνία (Γερμανία), Βίλνιους (Λιθουανία).

Οι τελευταίες απευθείας πτήσεις της Ryanair προς δημοφιλείς προορισμούς του εξωτερικού πραγματοποιήθηκαν στις 7 Νοεμβρίου προς Λονδίνο Στάνστεντ και Δουβλίνο.

Η μοναδική διεθνής απευθείας σύνδεση που συνεχίζεται από τον Διεθνή Αερολιμένα Χανίων είναι αυτή προς Πάφο. Η εταιρεία επανέφερε την εσωτερική σύνδεση Αθήνα – Χανιά έπειτα από απουσία ενός έτους, καθώς δεν εκτέλεσε φέτος αυτή τη διαδρομή. Πετούσε όλο το χρόνο από το 2013 έως και το 2018, όταν και μετέτρεψε την σύνδεση σε εποχική (Μάρτιος – Οκτώβριος) για τα έτη 2018-2021.

TUI
Η TUI συνέδεσε και το 2022 το «Δασκαλογιάννης» με την Κεντρική (Βρυξέλλες, Άμστερνταμ, Οστένδη) και Βόρεια Ευρώπη (Σκανδιναβία) καθώς και το Ηνωμένο Βασίλειο (Λονδίνο Γκάτγουικ, Μπέρμιγχαμ, Μάντσεστερ, Ντόνκαστερ). Αξιοσημείωτη η περίπτωση του Αερολιμένα του Ντόνκαστερ, καθώς στις αρχές Νοεμβρίου, έπαυσε την λειτουργία του. Οι συνδέσεις της TUI, σταμάτησαν τέλη Οκτωβρίου με αρχές Νοεμβρίου.

EasyJet 
Ο ευρωπαϊκός αερομεταφορέας, συνέδεσε και το 2022 τα Χανιά με τους κλασσικούς προορισμούς που συνέδεσε το 2020 και το 2021, όπως Βερολίνο, Μασσαλία, Νίκαια, Λονδίνο Γκάτγουικ καθώς και Λυών, Μιλάνο Μαλπένσα. Οι νέες συνδέσεις για το 2022, ήταν με τον αερολιμένα του Λούτον στο Λονδίνο (LTN), με την Γενεύη καθώς και την Γλασκόβη.

Transavia 
Η θυγατρική της Air France – KLM, συνέδεσε και το 2022 τον Αερολιμένα Χανίων με το Παρίσι Ορλί (ORY) (μέσω της Transavia France) καθώς και το Άμστερνταμ. Η σύνδεση προς Ορλί σταμάτησε το Σάββατο 4 Νοεμβρίου, ενώ προς Άμστερνταμ την Δευτέρα 31 Οκτωβρίου.

Scandinavian Airlines (SAS)
Μία από τις κορυφαίες αεροπορικές εταιρείες του αερολιμένα Χανίων το 2022. Η Σκανδιναβική εταιρεία, αερομεταφορέας της Νορβηγίας, Σουηδίας και Δανίας και μέλος της Star Alliance, εκτελεί πληθώρα πτήσεων τόσο τσάρτερ (SAS Charter) όσο και προγραμματισμένων για μεμονωμένες πωλήσεις.

Ενδεικτικές είναι οι συνδέσεις από:

• Κοπεγχάγη
• Όσλο
• Στοκχόλμη
• Μπίλουντ
• Στάβανγκερ
• Άαρχους
• Μπόντο
• Τρόμσο
• Αάλεσουντ
• Χάρσαντ
• Κριστιανσουντ
• Άλμποργκ
• Τρόντχαιμ
• Γκέτενμποργκ
• Μπέργκεν
• Μόλντε
• Χααγκεσουντ

Η αεροπορική εταιρεία παρέμεινε και για το 2022 από τους κορυφαίους χειριστές του Αερολιμένα Χανίων, παρά τον μεγάλο κλονισμό που υπέστη στις αρχές Ιουλίου, όταν η ένωση πιλότων της αποφάσισε να απεργήσει. 
Η σύνδεση από Τρόμσο, επίσης, ήταν από τις μεγαλύτερες χρονικά για τον αερολιμένα Χανίων για την περυσινή χρονιά. 
Η εταιρεία εκτέλεσε τις τελευταίες πτήσεις της προς τα Χανιά, στις το Σαββατοκύριακο 4-5 Νοεμβρίου, αρχίζοντας όμως σταδιακά, από αρχές Οκτωβρίου, να διακόπτει τις συνδέσεις (από 08/10 που διέκοψε δύο από τις τέσσερις συνδέσεις από Όσλο).

• Η Norwegian εκτέλεσε πτήσεις από το Όσλο, την Κοπεγχάγη, την Στοκχόλμη, το Ελσίνκι και το Μπέργκεν προς Χανιά. Διέκοψε τις πτήσεις στα τέλη Οκτωβρίου.
• Η Corendon Airlines Europe (αεροπορική εταιρεία τσάρτερ, αδελφή – εταιρεία των Corendon Airlines και Corendon Dutch Airlines) συνέδεσε φέτος τον αερολιμένα Χανίων με την Κολωνία, την Νυρεμβέργη, την Βασιλεία καθώς και το Μπίλουντ.
• Η Condor, γερμανική αεροπορική εταιρεία αναψυχής (και τσάρτερ), είχε φέτος συνδέσεις προς το «Δασκαλογιάννης» από Αμβούργο, Μόναχο, Φρανκφούρτη (FRA) και Ντίσελντορφ (DUS).
• Η Wizz Air, ουγγρική χαμηλού – κόστους, από τις ηγέτιδες των Low Cost Carriers στην Ευρώπη, συνέδεσε το αεροδρόμιο Χανίων με την Βιέννη, την Βουδαπέστη, το Μπάρι, την Βαρσοβία, την Κλουζ-Ναπόκα, την Σόφια καθώς, το Λονδίνο Γκάτγουικ καθώς και τη Νάπολη.
  Αξίζει να σημειωθεί, ότι ενώ αρχικά είχε συμπεριλάβει το Αμπού Ντάμπι στους προορισμούς της (εξυπηρετήθηκε το 2021) από τα Χανιά, λίγες εβδομάδες πριν την πρώτη πτήση, αφαιρέθηκε από το πρόγραμμα της.
• Ο Φινλανδικός Εθνικός αερομεταφορέας Finnair εκτέλεσε πτήσεις από την έναρξη της τουριστικής περιόδου έως και τη λήξη της. Ήταν από τις αεροπορικές εταιρείες, που εκτελούσαν πτήσεις σε καθημερινή βάση προς τον Αερολιμένα Χανίων.
• Δυναμική παρουσία είχαν και οι αεροπορικές εταιρείες του Ομίλου Lufthansa. Πιο συγκεκριμένα, η μητρική Lufthansa, εκτέλεσε πτήσεις από Φρανκφούρτη και Μόναχο. Συγκεκριμένα, η σύνδεση από το Διεθνές Αεροδρόμιο του Μονάχου εκτελέστηκε έως 31/07/2022 από την Lufthansa, όποτε και παρέδωσε τη σκυτάλη στην θυγατρική της Eurowings, η οποία εκτελεί πληθώρα πτήσεων από γερμανικές πόλεις προς Χανιά. Σημαντική παρουσία όπως αναφέρθηκε, είχαν και οι υπόλοιπες εταιρείες του Ομίλου, όπως η αυστριακή Austrian (Βιέννη – Χανιά), η βελγική Brussels Airlines (Βρυξέλλες – Χανιά) και η ελβετική Edelweiss, θυγατρική της SWISS (Ζυρίχη – Χανιά). Αυτές, ενέταξαν και φέτος τον αερολιμένα στα πτητικά προγράμματα τους και μετέφεραν ένα σημαντικό αριθμό τουριστών στην Δυτική Κρήτη.
• Η Sunclass Airlines, δανέζικη αεροπορική εταιρεία τσάρτερ, εκτέλεσε πτήσεις από το Όσλο (και από τα δύο αεροδρόμια OSL, TRF), το Τρόντχαιμ, το Μπίλουντ καθώς και το Μπόρνχολμ (νησί της Δανίας).
• Ακόμη μία αεροπορική εταιρεία που εκτελεί πτήσεις αναψυχής και βρίσκεται στις φετινές κορυφαίες, είναι η Jet2.com. Η Βρετανική χαμηλού κόστους (3η μεγαλύτερη στο Ηνωμένο Βασίλειο), εκτέλεσε πτήσεις από 6 προορισμούς όπως το Μπέρμιγχαμ, το Λονδίνο Στάνστεντ, το Μάντσεστερ, και το Λιντς Μπράντφορντ. Αναμένεται τα επόμενα έτη (2023-2024), να ξεκινήσει πτήσεις από Μπρίστολ (2023), Νιούκαστλ (2024) και Ανατολικά Μιντλαντς (2024) προς Χανιά.
• Η British Airways, ο βρετανικός εθνικός αερομεταφορέας, ήταν ο μοναδικός, που διατηρούσε τη σύνδεση του αερολιμένα Χανίων με το Χίθροου του Λονδίνου. Οι πτήσεις σταμάτησαν τέλη Οκτωβρίου.

Δείκτης WCAO 1: Ημέρες Διαμονής ανά Αεροπορική Εταιρεία

Σχετικά με τη περίοδο διαμονής των τουριστών με τελικό προορισμό τη Δυτική Κρήτη και αερολιμένα αναχώρησης, των Χανίων και σε συσχέτιση με τις αεροπορικές εταιρείες που τους μεταφέρουν, σύμφωνα με τα τελικώς συλλεχθέντα δεδομένα, μπορούν να γίνουν οι εξής παρατηρήσεις. 
Ο μέσος χρόνος διαμονής των επιβατών – τουριστών των αεροπορικών εταιρειών που αποτελούν αντικείμενο της παρούσας έρευνας, είναι περίπου 10-11 ημέρες.

Η Νορβηγική αεροπορική εταιρεία χαμηλού κόστους, Norwegian, είναι αυτή που οι επιβάτες της διαμένουν στα Χανιά πάνω από 14 ημέρες (δηλ. 2 εβδομάδες και πάνω). Ακολουθούν οι επιβάτες της Transavia με σχεδόν 13 ημέρες. Αξιοσημείωτη είναι και η περίπτωση των αεροπορικών εταιρειών British Airways (ήταν και πέρυσι στην κατάταξη των αεροπορικών εταιρειών που οι επιβάτες τους διαμένουν αρκετά πάνω από το μέσο όρο στο νησί) και TUI όπου οι τουρίστες που φέρνουν, κάνουν διακοπές σχεδόν 12 ημέρες στην Κρήτη.

Η περίπτωση της Ryanair, αξίζει αναφοράς καθώς, ενώ πέρσι βρισκόταν πολύ χαμηλά σε σχέση με τον μέσο όρο (περίπου στις 7-8 ημέρες), φέτος αύξησε τον μέσο όρο της και προσέγγισε τις 10 ημέρες διαμονής.

Η Wizz Air, από την άλλη παρέμεινε πολύ χαμηλά και μαζί με την Aegean Airlines (έπεσε σε σχέση με πέρσι και είναι σημαντικό σε αυτό το σημείο να αναφερθεί ότι εκτελεί πτήσεις τσάρτερ σε συνεργασία με την TUI) και την Finnair (ο μεγαλύτερος Φινλαδικός αερομεταφορέας) είναι πολύ πιο χαμηλά από τον μέσο όρο, κοντά στις 7 ημέρες (πακέτα εβδομαδιαίων διακοπών).

Δείκτης WCAO 2: Εισόδημα ανά Αεροπορική Εταιρεία

Κάποιες χρήσιμες παρατηρήσεις που μπορούν να γίνουν σχετικά με τον συγκεκριμένο δείκτη του WCAO, είναι οι παρακάτω.

Η Ryanair και η γερμανική Condor φαίνεται ότι έχουν ομοιόμορφη κατανομή στα εισοδηματικά επίπεδα τους. Αυτό σημαίνει ότι μεταφέρουν στις διαδρομές των Χανίων, επιβάτες – τουρίστες όλων των εισοδημάτων. Από χαμηλά εισοδήματα, μεσαία και υψηλά έως και τους πάμπλουτους (super rich).

Για την Ryanair, αυτό επιβεβαιώνεται και από τις προηγούμενες έρευνες τουρισμού του Παρατηρητηρίου Τουρισμού Δυτικής Κρήτης, από τότε που ξεκίνησε να πετάει στα Χανιά η χαμηλού κόστους αεροπορική εταιρεία.

Δεύτερον, η Wizz Air, ουγγρική χαμηλού κόστους αεροπορική εταιρεία, σύμφωνα με το δείγμα, μεταφέρει κατά πλειοψηφία τουρίστες χαμηλού εισοδήματος (άνω του 44%), ενώ δεν σημειώνει υψηλά ποσοστά στα υψηλά εισοδήματα.

Η Sunclass Airlines, η Corendon, η British Airways, η Aegean καθώς και η Norwegian, μεταφέρουν τους περισσότερους πάμπλουτους προς το αεροδρόμιο Χανίων. Η συγκεκριμένη ομάδα αεροπορικών εταιρειών πολύ πλούσιων επιβατών, σημειώνει πολύ υψηλά ποσοστά στα υψηλά και κυρίως στα super rich εισοδήματα. Ενδεικτικά, οι μισοί και παραπάνω επιβάτες αεροπορικής του δείγματος, είναι πολύ υψηλών εισοδημάτων ενώ μετέφερε ένα μηδαμινό ποσοστό τουριστών πολύ χαμηλού εισοδήματος, στις συνδέσεις που εκτέλεσε προς Χανιά.

Εν κατακλείδι, όσον αφορά τη συσχέτιση εισοδημάτων, αξιοσημείωτη είναι η περίπτωση των προαναφερθέντων αεροπορικών εταιρειών, οι οποίες αποκλίνουν σημαντικά από τον μέσο όρο, μεταφέροντας τουρίστες με πολύ υψηλά εισοδήματα, με καθημερινές πτήσεις προς το «Δασκαλογιάννης». Οι περισσότερες αεροπορικές εταιρείες που επιχειρούν στο «Δασκαλογιάννης» το 2022, έχουν ποικιλία και εύρος στα εισοδήματα, για αυτό και αναφέρονται οι πιο αξιοσημείωτες περιπτώσεις.

Δείκτης WCAO 3: Χώρα Καταγωγής ανά Αεροπορική Εταιρεία 

Σε γενικές γραμμές μπορούν να γίνουν κάποιες χρήσιμες παρατηρήσεις σχετικά με τη ανθρωπογεωγραφία των αεροπορικών εταιρειών. 
Σύμφωνα με την κατάταξη που διαμορφώθηκε από το aviationlife.gr, οι χώρες άφιξης επιβατών χωρίστηκαν στις εξής γεωγραφικές περιοχές:

• Σκανδιναβία
• Κεντρική και Βόρεια Ευρώπη
• Ηνωμένο Βασίλειο – Ιρλανδία
• ΗΠΑ – Καναδάς – Αυστραλία
• Ανατολική Ευρώπη
• Μεσόγειος
• Άλλες Χώρες

Η συσχέτιση των αεροπορικών εταιρειών με την παραπάνω κατάταξη δίνει κάποια αξιοσημείωτα συμπεράσματα και παρατηρήσεις.

Σύμφωνα με τα στοιχεία από τα ερωτηματολόγια του 2022, η Ryanair μετέφερε τουρίστες από όλη την Ευρώπη, ιδίως Κεντρική, Ανατολική καθώς και τη Μεσόγειο. Η ομοιόμορφη κατανομή των εθνικοτήτων, είναι απόρροια του ευρέως δικτύου που έχει αναπτύξει στο «Ιωάννης Δασκαλογιάννης».
Η easyJet μετέφερε τουρίστες με πτήσεις κυρίως από το Ηνωμένο Βασίλειο (εκτελούσε μεγάλο αριθμό εβδομαδιαίων πτήσεων) από την Κεντρική και την Βόρεια Ευρώπη.

Η Wizz Air, μετέφερε κατά συντριπτική πλειοψηφία επιβάτες από την ανατολική Ευρώπη και λιγότερο από το Ηνωμένο Βασίλειο. Ο υψηλός αριθμός επιβατών από την ανατολική Ευρώπη είναι δικαιολογημένος, αφού εξυπηρετεί προορισμούς από Ρουμανία, Βουλγαρία, Πολωνία καθώς και Ουγγαρία, με τη συγκεκριμένη αεροπορική εταιρεία να είναι από τις πρώτες επιλογές των επιβατών με καταγωγή από τις χώρες αυτές. Επίσης, άξιο αναφοράς είναι πως ενώ εξυπηρετούσε και απευθείας σύνδεση από το Κίεβο το 2021 και είχε προγραμματισμένες πτήσεις και το 2022 από τα δύο αεροδρόμια του Κιέβου, αυτές οι συνδέσεις δεν εκτελέστηκαν ποτέ ελέω πολέμου.

Η Norwegian, η Sunclass Airlines και η Finnair είχαν πολύ υψηλά ποσοστά επιβατών από την Σκανδιναβία. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το δείγμα της παρούσας έρευνας, η Sunclass Airlines, φαίνεται ότι μετέφερε αποκλειστικά και μόνο Σκανδιναβούς προς το νησί.

Η TUI μετέφερε τουρίστες από Ηνωμένο Βασίλειο και Ιρλανδία, Κεντρική και Βόρεια Ευρώπη καθώς και τη Σκανδιναβία.

Η SAS Scandinavian Airlines, όπως είναι απόλυτα λογικό και σύμφωνα πάντα με τις πτήσεις που εκτελεί προς Χανιά (μόνο από Δανία, Νορβηγία και Σουηδία), μετέφερε τουρίστες σχεδόν μόνο, από Σκανδιναβικές χώρες.

O Όμιλος Lufthansa που εκτέλεσε πτήσεις από Μόναχο και Φρανκφούρτη, Ντίσελντορφ, Αμβούργο, Στουτγάρδη (Lufthansa και Eurowings), Βρυξέλλες (Brussels Airlines), Βιέννη (Austrian Airlines) και Ζυρίχη (Edelweiss), σημειώνει τους υψηλότερους αριθμούς της σε επιβάτες, από Κεντρική και Βόρεια Ευρώπη. 

Δείκτης WCAO 4: Τύπος Καταλύματος Επιβατών ανά Αεροπορική Εταιρεία

Σύμφωνα τον συγκεκριμένο δείκτη, η συσχέτιση των τύπων των καταλυμάτων των επισκεπτών με τις αεροπορικές εταιρείες που επέλεξαν οι επισκέπτες για την μεταφορά τους στην Κρήτη, έβγαλε τα παρακάτω αξιοσημείωτα συμπεράσματα. 

Ξενοδοχεία

Υψηλά ποσοστά σε ξενοδοχεία είχαν οι επιβάτες της Sunclass Airlines, της Norwegian, της TUI καθώς και της SAS Scandinavian Airlines. 

Ενοικιαζόμενα Διαμερίσματα

Οι επιβάτες των χαμηλού κόστους εταιρειών Transavia και Wizz Air βρίσκονται στις πρώτες θέσεις της λίστας, καθώς οι επιβάτες τους επιλέγουν κάποιο ενοικιαζόμενο κατάλυμα. 

Airbnb ή Παρόμοιος Τύπος Καταλύματος 

Όσον αφορά τα Airbnb, στις πρώτες θέσεις αναδεικνύονται οι Wizz Air, easyJet, Ryanair, Condor καθώς και British Airways. Πολύ χαμηλά βρίσκεται η SAS Scandinavian Airlines, η Sunclass Airlines και η TUI.

Υπόλοιποι Τύποι Διαμονής

Οι επιβάτες της British Airways, της easyJet και της Jet2.com διαμένουν σε ενοικιαζόμενες βίλες (που τις ενοικίασαν όχι μέσω Airbnb, Booking ή παρόμοιου παρόχου), ενώ οι επιβάτες των Corendon Airlines και Finnair, φαίνεται, σύμφωνα με το δείγμα, πως δεν προτιμούν αυτού του είδους τη διαμονή. 
Το σύνολο των συμπερασμάτων καθώς για τον Δείκτη WCAO 4, βρίσκεται στην Πλήρη Έκδοση της Ανάλυσης Πτήσεων του WCAO.

Δείκτης WCAO 5: Τρόπος Οργάνωσης Ταξιδιού ανά Αεροπορική Εταιρεία

Ο συγκεκριμένος δείκτης εξετάζει τον τρόπο που επέλεξαν να οργανώσουν το ταξίδι τους οι επιβάτες κάθε αεροπορικής εταιρείας που επιχείρησε φέτος στον αερολιμένα Χανίων.

Με τη συνδρομή ταξιδιωτικού πρακτορείου αποφάσισαν παραπάνω από τους μισούς επιβάτες που μετέφερε η TUI στις διαδρομές των Χανίων και πάντα σύμφωνα με το δείγμα, να οργανώσουν τις διακοπές τους. Είναι τα ολοκληρωμένα εφταήμερα πακέτα διακοπών που προσφέρει η TUI για το νησί. Υψηλά στην κατάταξη για τα ταξιδιωτικά πρακτορεία βρίσκονται και οι Sunclass, SAS και Corendon. Το κοινό στοιχείο αυτών των αερομεταφορέων είναι ότι προέρχονται από την Σκανδιναβία. Υπάρχει μία ένδειξη ότι οι Σκανδιναβοί προτιμούν την συνεργασία με ταξιδιωτικό πρακτορείο για τα αεροπορικά ταξίδια και την οργάνωση των διακοπών τους.

Μόνοι τους επέλεξαν να οργανώσουν το ταξίδι κατά συντριπτική πλειοψηφία οι επιβάτες της Wizz Air, της Ryanair, της easyJet, της Aegean, της Norwegian, της British Airways, της Finnair, της Edelweiss, της Austrian, καθώς και της Brussels (Όμιλος Lufthansa).

Η τάση δείχνει ότι οι επιβάτες τόσο των αεροπορικών εταιρειών χαμηλού κόστους όσο και των παραδοσιακών ή αλλιώς «legacy», τείνουν να οργανώνουν μόνοι τους τα πάντα καθώς και την κράτηση των αεροπορικών εισιτηρίων τους. Αυτό συμβαίνει και λόγω της αυξημένης χρήσης της τεχνολογίας και την απλοποίηση των διαδικασιών που έχει προσφέρει αυτή τόσο μέσω των εφαρμογών (apps) στα κινητά όσο και των ιστοσελίδων των αεροπορικών εταιρειών.

Ο επιβάτης προτιμάει να ορίζει και να προσθέτει υπηρεσίες (πχ., επιπλέον βαλίτσες, προ παραγγελία γεύματος εν πτήσει, κλπ.) και ανέσεις (πχ. κράτηση θέσης αυξημένου χώρου για τα πόδια) στην πτήση του, ανά πάσα στιγμή. Επιπλέον, σε αυτό το σημείο τονίζεται ότι πολλές αεροπορικές εταιρείες δίνουν τη δυνατότητα στους επιβάτες τους μέσω της ιστοσελίδας/εφαρμογής τους, να κάνουν κράτηση και σε ξενοδοχείο (ελληνική αεροπορική εταιρεία έδωσε αυτή τη δυνατότητα από πέρυσι), κράτηση αυτοκινήτου, ασφάλεια υγείας, κλοπών, καθώς και πολλών ακόμη δυνατοτήτων και υπηρεσιών.

Αυτό απαλλάσσει τους τουρίστες από την επιλογή ταξιδιωτικού πρακτορείου, που επιτελεί παρόμοιο έργο. Βεβαίως, οι παραδοσιακοί τρόποι οργάνωσης όπως το ταξιδιωτικό πρακτορείο, έχει σταθερή θέση στην κατάταξη και είναι αρκετά χρήσιμο για μεγάλη μερίδα των επιβατών.
Επίσης, υπάρχει και ο συνδυασμός των παραπάνω (ατομική οργάνωση και συνεργασία με ταξιδιωτικό πρακτορείο), όπου προτιμήθηκε κυρίως από επιβάτες του Ομίλου Lufthansa και της Jet2.com, αλλά όχι αξιοσημείωτα.

Η απουσία της LOT Polish Airlines

Άξια προσοχής είναι η απουσία του μεγαλύτερου πολωνικού αερομεταφορέα, LOT. Η εταιρεία δεν συμπεριέλαβε στο πρόγραμμα της φέτος, τα Χανιά ως προορισμό. Ενώ το καλοκαίρι του 2020 και το 2021, επιχείρησε και εκτέλεσε αρκετές συνδέσεις (Βαρσοβία, Γκντανσκ, Βρότσλαβ, Κατοβίτσε, Κρακοβία, Πόζναν), φέτος δεν εκτέλεσε καμία πτήση.

Οι Πολωνοί βρίσκονται στην κορυφαία πεντάδα, ενώ ο αερομεταφορέας τους, φέτος δεν προσγειώθηκε στο «Δασκαλογιάννης». Οι περισσότεροι τουρίστες από την Πολωνία, ήρθαν μέσω της Ryanair καθώς και μέσω των τσάρτερ πτήσεων της Enter Air και Smartwings. Αυτό εξηγείται από τον υψηλό ανταγωνισμό στις διαδρομές των Χανίων καθώς και με την καθυστέρηση που αντιμετώπισε η LOT σε παραδόσεις νεότευκτων αεροσκαφών φέτος όπου αποτελεί και γενικό πρόβλημα της αεροπορικής βιομηχανίας, έπειτα από το ξέσπασμα της πανδημίας.
Η απουσία επίσης, της Great Dane Airlines, που χρεοκόπησε το Φθινόπωρο του 2021, είναι επίσης άξια αναφοράς, καθώς τα Χανιά, ήταν στο πρόγραμμα της.

Συνδέσεις που δεν εκτελέστηκαν το 2022 στο «Δασκαλογιάννης» (περιλαμβάνονται οι τακτικές εμπορικές συνδέσεις για αυτό και στη λίστα βρίσκεται το «Σαρλ Ντε Γκωλ», καθώς εκτελέστηκαν λίγες πτήσεις τσάρτερ και για αυτό, δεν θεωρήθηκε τακτική εμπορική σύνδεση, όπως το 2021)
(Εικόνα φτιαγμένη από το Western Crete Aviation Observatory στο Great Circle Mapper)

Συμπεράσματα Έρευνας και Ανάλυσης Πτήσεων WCAO

Η περίοδος πτήσεων και δραστηριοποίησης των αεροπορικών εταιρειών το 2022 για τον Αερολιμένα Χανίων «Δασκαλογιάννης» ήταν μία σαφώς εξαιρετική περίοδος, ιδίως σε σύγκριση με την αντίστοιχη του 2020 και του 2021. Ξεπέρασε τα επίπεδα του 2019 (αν και για τον αερολιμένα Χανίων η χρονιά ρεκόρ ήταν το 2018) και έγραψε ιστορία ως το καλύτερο τρίμηνο (μήνες Ιούνιος – Ιούλιος – Αύγουστος) στην ιστορία του αερολιμένα.

Η πλειονότητα των αεροπορικών εταιρειών, αποκατέστησε το πρόγραμμα και τις συνδέσεις που διατηρούσε και στο παρελθόν καθώς και πριν την πανδημία, ενώ ξεκίνησαν και αρκετές νέες συνδέσεις από πολλούς νέους και μη αερομεταφορείς.

Πολλές αεροπορικές εταιρείες, επίσης, αύξησαν τόσο τους προορισμούς όσο και τα δρομολόγια προς ήδη υπάρχοντες συνδέσεις, όπως η Ryanair, η Corendon, η SAS, η easyJet, η Sunclass, η Condor, η TUI, η Sunclass, η Norwegian, η Aegean, κλπ.

Επίσης, αρκετά μεγάλα αεροσκάφη (ευρείας ατράκτου) επισκέφτηκαν και φέτος τον αερολιμένα από πολλούς αερομεταφορείς, δείγμα της αυξημένης ζήτησης πτήσεων και αεροπορικών θέσεων. Τα σύγχρονα αεροσκάφη τύπου Airbus A320neo και Boeing 737 MAX ήταν από τους πολύ συχνούς επισκέπτες του «Δασκαλογιάννης», στοιχείο που δείχνει ότι οι αεροπορικές εταιρείες επιλέγουν πιο οικολογικά αεροσκάφη για τους στόλους τους και τα εντάσσουν και στις διαδρομές των Χανίων, δίνοντας αξία στον προορισμό.

Τα παραπάνω, είναι συνολικά, απόρροια της μεγάλης επιθυμίας και της τεράστιας ζήτησης για ταξίδι έπειτα από δύο έτη πανδημίας και περιορισμών και από πολλές διαρθρωτικές αλλαγές στον αεροπορικό κλάδο.

Οι πτήσεις ξεκίνησαν τέλη Μαρτίου (27-28/3) και κράτησαν μέχρι και αρχές Νοεμβρίου, με ένα εξαιρετικό καλοκαίρι, έναν εξαιρετικό Σεπτέμβριο και Οκτώβριο, όπου η κίνηση παρέμεινε σε πολύ ικανοποιητικά επίπεδα.

Επίσης, άξιο αναφοράς είναι το γεγονός ότι κάποιοι τουρίστες – επιβάτες, τόνισαν με συγκεκριμένα σχόλια την πρόθεση τους να επισκεφτούν την Κρήτη και τη χειμερινή περίοδο, εάν υπήρχαν πτήσεις και συνδέσεις προς το «Δασκαλογιάννης».

Για το χρονικό διάστημα Νοέμβριος – Μάρτιος (εκτός περιόδου υψηλής κίνησης), η μοναδική διεθνής απευθείας σύνδεση προς τον αερολιμένα Χανίων, παραμένει αυτή από την Πάφο (Ryanair).

Το 2023

Για την εφετινή θερινή περίοδο αυξημένης αεροπορικής συνδεσιμότητας και απευθείας διεθνών συνδέσεων, έχουν ήδη ανακοινωθεί κάποιοι προορισμοί από αεροπορικές εταιρείες. Ενδεικτικά, η Luxair, εθνικός αερομεταφορέας του Λουξεμβούργου, επιστρέφει στον αερολιμένα Χανίων, έπειτα από μία διακοπή 13 χρόνων (από το 2010), με απευθείας σύνδεση από το Λουξεμβούργο. Η Jet2.com, έχει ανακοινώσει – και σε εκδήλωση που παρευρέθηκε ο Διευθύνων Σύμβουλος της στα Χανιά – νέα σύνδεση από Μπρίστολ το 2023, ενώ ακόμη δύο νέους προορισμούς από το 2024 (Ανατολικά Μιντλαντς και Νιούκαστλ).

Επίσης, η Animawings, θυγατρική αεροπορική εταιρεία της Aegean Airlines στη Ρουμανία, θα ξεκινήσει πτήσεις από το Βουκουρέστι στις 23 Ιουνίου 2023, εγκαινιάζοντας έτσι τις συνδέσεις της προς Χανιά. Σε αυτό το σημείο, τονίζεται και η νέα σύνδεση που εγκαινιάζει και η Eurowings, από το Γκρατς της Αυστρίας. Τέλος, η BRA Braathens Regional Airlines (BRA), αεροπορική εταιρεία με έδρα τη Στοκχόλμη, θα αρχίσει πτήσεις από Άλμποργκ και Κοπεγχάγη προς Χανιά.

Τέλος, η Air Serbia, θα συνδέει το Βελιγράδι με τα Χανιά, τρεις φορές την εβδομάδα., ξεκινώντας από τις 4 Ιουνίου 2023. Οι πτήσεις θα πραγματοποιούνται κάθε Δευτέρα, Πέμπτη και Κυριακή με αεροσκάφος τύπου Airbus A320. Σε αυτό το σημείο, χρήσιμο είναι να τονιστεί ότι ο σερβικός αερομεταφορέας, συνέδεσε και το 2022 το Βελιγράδι με τα Χανιά. Η σύνδεση όμως, δεν ήταν τακτική (scheduled), αλλά ναυλωμένη (charter).

Από την άλλη, υπάρχει και μία αφαίρεση σύνδεσης. Πιο συγκεκριμένα, της διαδρομής Μπάρι – Χανιά από την Wizz Air για το 2023. Η συγκεκριμένη σύνδεση εκτελέστηκε το 2021 και το 2022 από την ουγγρική εταιρεία χαμηλού κόστους.

Ένα ακόμη σημαντικό στοιχείο για τον αερολιμένα Χανίων, είναι ότι δεν διατηρεί απευθείας σύνδεση με την Ισπανία και την Πορτογαλία.
Αναμένονται τα προγράμματα και άλλων αεροπορικών εταιρειών, καθώς είναι αυτή η περίοδος που τα τροποποιούν, προσθέτουν προορισμούς, διαδρομές και αυξομειώνουν τις συχνότητες.

Οι πτήσεις, οι αεροπορικές εταιρείες που επιχειρούν στον Διεθνή Αερολιμένα Χανίων καθώς και εν γένει ο αεροπορικός κλάδος, μελετώνται και παρακολουθούνται ενδελεχώς από το Western Crete Aviation Observatory (WCAO), ερευνητικού παραρτήματος του ιστότοπου aviationlife.gr.

(*) Σύντομη Έκδοση Ανάλυσης

Η Έρευνα και Ανάλυση πτήσεων του Παρατηρητηρίου Αεροπορικού Κλάδου Δυτικής Κρήτης (Western Crete Aviation Observatory – WCAO) πραγματοποιείται στο πλαίσιο της Ετήσιας Έρευνας Τουρισμού του MAICh (Παρατηρητήριο Τουρισμού Δυτικής Κρήτης – Western Crete Tourism Observatory – WCTO).

Το WCAO ιδρύθηκε το 2021 από τον ερευνητή Δημήτριο Ζοπουνίδη και συμμετέχει στην μεγάλη έρευνα, έχοντας τοποθετήσει ερωτήσεις αεροπορικού ενδιαφέροντος στο ερωτηματολόγιο που δίνεται στους επιβάτες στις Πύλες Αναχώρησης του Αερολιμένα Χανίων. Έπειτα, δημιουργεί και συντάσσει δείκτες που άπτονται στο αντικείμενο έρευνας του.

Αποτελεί ένα ερευνητικό παράρτημα του εξειδικευμένου επιστημονικού ιστότοπου αεροπορικού ενδιαφέροντος, aviationlife.gr που ασχολείται συγκεκριμένα με την πτητική δραστηριότητα και τις αεροπορικές εταιρείες που επιχειρούν στον Διεθνή Αερολιμένα Χανίων «Δασκαλογιάννης», εκπονώντας την ετήσια ανάλυση πτήσεων.

Ο επιστημονικός ιστότοπος aviationlife.gr είναι ένα νέο εγχείρημα στον τομέα της επιστημονικής πληροφόρησης και ενημέρωσης σε επιχειρηματικά και διοικητικά θέματα του αεροπορικού κλάδου και της αεροπορικής βιομηχανίας.

Επί της ουσίας, πρόκειται για ξεχωριστή έρευνα από του τουρισμού, καθώς αφορά τις Πτήσεις, τις Αεροπορικές Εταιρείες και στατιστικά στοιχεία και αριθμούς του αεροπορικού κλάδου της Δυτικής Κρήτης (Διεθνής Αερολιμένας Χανίων «Δασκαλογιάννης»).
Καίριας σημασίας κρίνεται η συνεχής υποστήριξη και συνεργασία με την Fraport Greece, διαχειρίστρια εταιρεία του Διεθνούς Αερολιμένα Χανίων και του προσωπικού της, για την ομαλή διεξαγωγή της έρευνας.

Η περίοδος διεξαγωγής της έρευνας είναι από αρχές Ιουλίου έως και τέλη Σεπτεμβρίου.

Την ανάλυση συντάσσει ο Δημήτρης Ζοπουνίδης,

• Data Analyst
• Επικεφαλής Έρευνας και Ιδρυτής του Western Crete Aviation Observatory (WCAO),
• Τμήμα Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων, Πανεπιστήμιο Μακεδονίας,
• Ιδρυτής  επιστημονικού ιστότοπου aviationlife.gr και 
  Ερευνητής MAICh.