Τουρισμός 2024 | Ανακατεύεται η τράπουλα στην Ευρώπη – Σε επιτάχυνση οι αφίξεις και οι ταξιδιωτικές δαπάνες στην Ελλάδα

Στην πρώτη εξάδα των Ευρωπαϊκών προορισμών με τη μεγαλύτερη αύξηση διεθνών αφίξεων μέχρι στιγμής έναντι του 2019 αλλά και του 2023 συγκαταλέγεται η Ελλάδα, σύμφωνα με στοιχεία που παρουσιάζονται στην πιο πρόσφατη τριμηνιαία έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Τουρισμού (ETC), «Τάσεις και Προοπτικές του Ευρωπαϊκού Τουρισμού».

Σύμφωνα με στοιχεία από την TourMIS που αξιοποίησε η έκθεση, η Ελλάδα παρουσιάζει άνοδο διεθνών αφίξεων 20,4%, και κατατάσσεται στην 6η θέση των χωρών με τη μεγαλύτερη άνοδο σε σχέση με το 2019. Τη μεγαλύτερη αύξηση παρουσίασε η Σερβία (+40%) και ακολουθούν η Μάλτα (+37%), η Βουλγαρία (+28,6%), η Πορτογαλία (+25,7%) και η Τουρκία (+22%). Η επιτυχία αυτών των προορισμών οφείλεται εν μέρει στην προσφορά value εμπειριών και γενικά ευνοϊκών καιρικών συνθηκών.

Σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2023, η χώρα μας παρουσιάζει άνοδο διεθνών αφίξεων της τάξης του 24,4%, με πρώτη τη Μάλτα (+31,3%), δεύτερη τη Νορβηγία (+28%), τρίτη την Ελλάδα, τέταρτη την Τσεχία (+18,1%) και πέμπτη την Ιταλία (+17,8%).

Οι πιο σημαντικές αυξήσεις στις εισερχόμενες δαπάνες μέχρι σήμερα παρατηρούνται στην Ισπανία (25%), στην Ελλάδα (25%), στην Ιταλία (20%) και στη Γαλλία (16%). 

• Οι τουρίστες στην Ευρώπη αναμένεται να δαπανήσουν 800,5 δισεκατομμύρια ευρώ το 2024, σημειώνοντας αύξηση 13,7% σε σχέση με πέρυσι, σύμφωνα με εκτιμήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ταξιδίων.

Σε επίπεδο επιβατικής κίνησης στις αερομεταφορές, σύμφωνα με στοιχεία του Eurocontrol που καλύπτουν την περίοδο Ιανουάριος – Ιούνιος 2024, Κύπρος και Ελλάδα είναι ο δεύτερος και τρίτος προορισμός που παρουσίασαν την μεγαλύτερη ανάκαμψη, με αυξήσεις 18,2% και 14,4% έναντι του 2019, αντίστοιχα, και με την Ελλάδα να έχει ξεπεράσει την Κροατία.

Παράλληλα, η κλιματική αλλαγή και οι ακραίες καιρικές συνθήκες που παρατηρήθηκα το καλοκαίρι του 2023, θέτουν κινδύνους σε μικρούς προορισμούς της Νότιας Μεσογείου οι οποίοι αναμένεται να κερδίσουν μερίδιο αγοράς.

Στην περίπτωση της Ελλάδας, η οποία επλήγη περισσότερο από άλλες περιοχές το περυσινό καλοκαίρι, το 2024 αναμένεται να είναι μια ισχυρή χρονιά, όμως είναι πιθανό να υπάρξει διασπορά των ταξιδιών στις ταξιδιωτικές περιόδους γύρω από την υψηλή σεζόν, μειώνοντας την εξάρτηση της χώρας από τους τουρίστες κατά τους μήνες υψηλών θερμοκρασιών  κατά τους οποίους είναι πιο πιθανή εκδήλωση ακραίων καιρικών φαινομένων. Μέχρι στιγμής, αναφέρει η έκθεση του ETC, δεν υπάρχουν βάσιμες ενδείξεις ότι τα περυσινά γεγονότα που σχετίζονται με τις κλιματικές συνθήκες επηρεάζουν τα ταξίδια στην Ελλάδα το 2024.

Οι βασικές αγορές εξερχόμενου τουρισμού στην Ευρώπη παρουσιάζουν πολύ διαφορετικά μοτίβα. Οι Γερμανοί εκφράζουν έντονη προτίμηση για γειτονικούς προορισμούς, όπως η Δανία και η Ολλανδία, ενώ τα ταξίδια των Γάλλων ενισχύονται σε προορισμούς όπως η Κύπρος και η Ελλάδα. Οι Ιταλοί ταξιδιώτες επιλέγουν ταξίδια υψηλότερης κατηγορίας, σε πιο ακριβούς προορισμούς όπως η Φινλανδία και η Ισλανδία, ενώ οι Βρετανοί τουρίστες παραμένουν έντονα εστιασμένοι σε προορισμούς χαμηλότερου κόστους. 

Είναι εντυπωσιακή η στροφή των Γάλλων στα ταξίδια στην Κύπρο και στην Ελλάδα, καθώς σύμφωνα με τα στοιχεία της έκθεσης, για την περίοδο από την έναρξη της χρονιάς μέχρι τουλάχιστον το Μάιο, οι επισκέψεις παρουσίασαν άνοδο 184,8% και 114,5% αντίστοιχα σε σύγκριση με το 2019.

Σε Ευρωπαϊκό επίπεδο, κατά το δεύτερο τρίμηνο του 2024, οι ξένες αφίξεις (+6%) και οι διανυκτερεύσεις (+7%) ξεπέρασαν τα στοιχεία του 2019, αντανακλώντας ετήσια αύξηση 12% και 10% αντίστοιχα. Η ανάπτυξη προωθείται από τα ισχυρά ενδοπεριφερειακά ταξίδια από τη Γερμανία, τη Γαλλία, την Ιταλία και την Ολλανδία.

Η αύξηση του λειτουργικού κόστους των επιχειρήσεων οδήγησε σε αύξηση των ταξιδιωτικών δαπανών. Οι επισκέπτες αναμένεται να ξοδέψουν 800,5 δισεκατομμύρια ευρώ στην Ευρώπη φέτος, σημειώνοντας αύξηση 13,7% σε σχέση με πέρυσι. Αυτό προκύπτει από το αυξημένο κόστος λειτουργίας, την επιστροφή τουριστών με υψηλές δαπάνες από την περιοχή APAC και την έντονη ζήτηση για εκδηλώσεις και συνδιαστικά ταξίδια επαγγελματικών υποχρεώσεων-αναψυχής. Ο κλάδος των καταλυμάτων ωφελήθηκε ιδιαίτερα το πρώτο εξάμηνο του έτους με τα έσοδα ανά διαθέσιμο δωμάτιο να αυξάνονται κατά 5,4% και τα ποσοστά πληρότητας να αυξάνονται κατά 1,8%.

Η έκθεση εντοπίζει μια αυξανόμενη διαφοροποίηση του ευρωπαϊκού τουρισμού, με τους αναδυόμενους προορισμούς και τις αγορές προέλευσης να αυξάνουν το μερίδιο αγοράς τους. Οι παράγοντες που συμβάλλουν σε αυτό περιλαμβάνουν την αναζήτηση του value for money σε μη παραδοσιακούς προορισμούς, την επιστροφή ταξιδιωτών από την περιοχή Ασίας-Ειρηνικού και την αυξανόμενη διαθεσιμότητα σιδηροδρομικών ταξιδιών.

Αν και οι ΗΠΑ παραμένουν η αγορά με τις καλύτερες επιδόσεις στην κατηγορία μακρινών αγορών, υπάρχει αξιοσημείωτη απορρόφηση από τις αγορές της Ανατολικής Ασίας, ιδιαίτερα της Κίνας. Οι ευρωπαϊκές πόλεις αποδεικνύονται ιδιαίτερα ελκυστικές για τους Κινέζους επισκέπτες, καθώς η Κίνα αναμένεται να γίνει η ταχύτερα αναπτυσσόμενη αγορά εξερχόμενου τουρισμού για προορισμούς πόλεων το 2025, ξεπερνώντας τις ΗΠΑ. 

Υπάρχει επίσης μια αύξηση στον αριθμό των ταξιδιωτών που επιλέγουν ταξίδια εκτός εποχής και λιγότερο γνωστούς προορισμούς, λόγω της αναζήτησης value for money και μοναδικών, αυθεντικών εμπειριών. Συγκεκριμένα, η Αλβανία και το Μαυροβούνιο έχουν σημειώσει αξιοσημείωτη άνοδο στο μερίδιο αγοράς, αυξημένο κατά 86% και 31% αντίστοιχα, από το 2019. 

Το αυξανόμενο ενδιαφέρον για ταξίδια εκτός της πεπατημένης αντικατοπτρίζεται επίσης στις διαδικτυακές συνομιλίες για τα ευρωπαϊκά ταξίδια, οι οποίες θέτουν στο επίκεντρο την ελκυστικότητα των νησιωτικών τοπίων, όπως η Μαδέρα στην Πορτογαλία και η Magerøya στη Νορβηγία. Και οι δύο αυτές χώρες παρουσίασαν αύξηση στις αφίξεις και στις διανυκτερεύσεις. 

Η βιωσιμότητα ήταν ένας βασικός θετικός μοχλός για τη φήμη των προορισμών κατά το β’ τρίμηνο της χρονιάς, ενώ αρνητική συζήτηση συγκέντρωσαν οι κοινωνικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις του υπερπληθυσμού στα παραδοσιακά τουριστικά θέρετρα.