Έπεσε στη δεύτερη θέση η Ελλάδα ως σημαντικότερος επενδυτής στην Αλβανία

H Eλλάδα, η οποία επί πολλά έτη καταγραφόταν ως ο μεγαλύτερος επενδυτής στην Αλβανία, χάρις στις υψηλές επενδύσεις στον τομέα των τηλεπικοινωνιών και των τραπεζών, έχει πλέον παραχωρήσει την πρώτη θέση στην Ελβετία, λόγω των επενδύσεων που καταγράφηκαν στο πλαίσιο του Αγωγού ΤΑΡ, της μεγαλύτερης ιστορικά επένδυσης στη γειτονική χώρα με συνολικό προϋπολογισμό 1,5 δισ. ευρώ η οποία αναμένεται να ολοκληρωθεί εντός του τρέχοντος έτους.

Ειδικότερα, κατά το τρίτο τρίμηνο του 2018 το επενδυτικό απόθεμα των ελληνικών επενδύσεων στην Αλβανία κατέγραψε μείωση της τάξης του 2,4% σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο και ανήλθε σε 1,24 δισ. ευρώ.  

Πάντως η εξέλιξη αυτή δεν έχει επηρεάσει τις οδικές αφίξεις από την Αλβανία στη χώρα μας. Σύμφωνα με στοιχεία του ΙΝΣΕΤΕ, το 2018 οι οδικές αφίξεις από την Αλβανία αυξήθηκαν κατά 12,6% φθάνοντας σε 1,92 εκατ.

Η εικόνα των ελληνικών επενδύσεων στην Αλβανία διαγράφεται διαφορετική σε σχέση με το πρόσφατο παρελθόν (2010), όταν τέσσερις ελληνικές τράπεζες (Alpha Bank, NBG, Tirana Bank και Εμπορική Τράπεζα)  αντιπροσώπευαν το 24% περίπου του συνολικού ενεργητικού του τραπεζικού συστήματος της Αλβανίας. Σήμερα 9 χρόνια μετά, παρέμεινε μόνο μία (Alpha Bank), η οποία αντιστοιχεί στο 5% μόλις του συνολικού ενεργητικού. Ειδικότερα,  από τη δεκαετία του 1990, οι ελληνικές επιχειρήσεις αντιστοιχούσαν στο 17% των συνολικών επενδύσεων της Αλβανίας, ανερχόμενες σε 7,35 δισ. ευρώ. Ωστόσο με τις ολοένα αυξανόμενες  από το 2015 και εντεύθεν, ελβετικές επενδύσεις, λόγω των εργασιών του Αγωγού TAP, το απόθεμα των οποίων έφτασε τα 1,23 δισ. ευρώ στο τέλος του τρίτου τριμήνου (περίπου το 17% του συνόλου) διαγράφεται ήδη μικρή υπεροχή σε σχέση με τις ελληνικές επενδύσεις.

Ωστόσο, παρόλο που καταγράφονται ως ελβετικές, οι επενδύσεις στο πλαίσιο του Αγωγού TAP αποτελούν στην ουσία επενδύσεις ενός ομίλου κρατών, όπου μέτοχοι είναι οι πολυεθνικές εταιρείες  BP (20%),  SOCAR (20%), Snam S.p.A. (20%), Fluxys (19%), Enagás (16%) και Axpo (5%), με έδρες το Ηνωμένο Βασίλειο, Αζερμπαϊτζάν, Ιταλία, Βέλγιο, Ισπανία και Ελβετία, αντίστοιχα.

Ο τρίτος μεγαλύτερος επενδυτής στην Αλβανία  είναι η Ολλανδία, με απόθεμα 995 εκατ.  ευρώ , δηλαδή το 13,5% των συνολικών επενδύσεων, μέσω της εταιρείας που κατασκευάζει τον ΥΗΣ στον ποταμό Devoll. Ωστόσο, παρόλο που ο ΥΗΣ Devoll κατασκευάζεται  από την νορβηγική εταιρεία Statkraft, η Τράπεζα της Αλβανίας θεωρεί ότι ο άμεσος επενδυτής του εν λόγω έργου είναι η Ολλανδία. 

Την τέταρτη θέση ανάμεσα στις επενδυτικές χώρες στην Αλβανία κατέλαβε ο Καναδάς (ο οποίος επί σειρά ετών ήταν δεύτερος), με 940 εκατ. ευρώ  στα τέλη του τρίτου τριμήνου 2018, καταλαμβάνοντας το 12,8% των συνολικών επενδύσεων, λόγω της Bankers Petroleum, η οποία, αν και έχει ήδη πωληθεί στην κινεζική Geo Gade, καταγράφεται ως καναδικό κεφάλαιο. Παρόλο που η Ιταλία είναι ο κύριος εμπορικός εταίρος της Αλβανίας, με το μεγαλύτερο αριθμό ξένων επιχειρήσεων στη χώρα, καταλαμβάνει, ωστόσο, την πέμπτη θέση στο σύνολο των Άμεσων ξένων Επενδύσεων, με επενδυτικό απόθεμα 650 εκατ. ευρώ (8,8% του συνόλου).

Σημειώνεται ότι κατά τα τελευταία έτη και η Ιταλία έχει περιορίσει τις μεγάλες επενδύσεις, αρκούμενη να δραστηριοποιείται στο εξής σε μικρές κατά βάσιν επιχειρήσεις. Τέλος, ακολουθούν οι Τουρκία, Αυστρία και η Γαλλία, η οποία σημείωσε σημαντική ανάπτυξη, η οποία αποδίδεται στην Εταιρεία Spiecapag, υπεργολάβο στον Αγωγό TAP.