Οδηγός διαμονής για τους Βρετανούς στην Ελλάδα μετά το Βrexit

ο υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης εξέδωσε εγκύκλιο στην οποία αποσαφηνίζεται το καθεστώς που διέπει τη διαμονή των Βρετανών στην Ελλάδα.

Στην εγκύκλιο που απευθύνεται στις αρμόδιες υπηρεσίες μεταξύ άλλων αναφέρονται τα εξής:

"Για τους πολίτες Ηνωμένου Βασιλείου, η μεταβατική περίοδος που ίσχυε μέχρι την 31/12/2020 με τη Συμφωνία Αποχώρησης έχει παρέλθει και πλέον όλοι Βρετανοί πολίτες διακρίνονται σε:

1. Πολίτες του Ηνωμένου Βασιλείου (ΗΒ) που είναι δικαιούχοι της Συμφωνίας Αποχώρησης (Σ.Α.). Στη κατηγορία αυτή υπάγονται πολίτες του Ηνωμένου Βασιλείου που άσκησαν το δικαίωμα διαμονής τους στην Ελλάδα, σύμφωνα με το δίκαιο της Ένωσης, πριν από τη λήξη της μεταβατικής περιόδου, ήτοι την 31.12.2020 και συνεχίζουν να διαμένουν στη Χώρα και έπειτα από αυτήν. Ομοίως στην κατηγορία αυτή υπάγονται τα μέλη της οικογενείας των εν λόγω πολιτών και άλλα πρόσωπα, ως ορίζονται στα άρθρα 9 και 10 της Σ.Α..

2. Πολίτες του Ηνωμένου Βασιλείου (ΗΒ) που είναι μη δικαιούχοι της Συμφωνίας Αποχώρησης.

Για την κατηγορία πολιτών του Ηνωμένου Βασιλείου (ΗΒ) που είναι μη δικαιούχοι της Συμφωνίας Αποχώρησης, εφόσον εισέρχονται στη Χώρα μας μετά την 31.12.2020, αντιμετωπίζονται ως πολίτες τρίτης Χώρας και υπάγονται στις διατάξεις της μεταναστευτικής νομοθεσίας (ν.4251/2014, (Α’ 80)) ή του αριθμ. 106/2007 προεδρικού διατάγματος (Α’ 135), το οποίο εφαρμόζεται σε περίπτωση πολίτη ΗΒ που είναι μέλος οικογένειας πολίτη της ΕΕ. Η σχετική εφαρμοστέα νομοθεσία είναι διαθέσιμη στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου(https://migration.gov.gr/legalmigration/metanasteusi-stin-ellada/).

Περαιτέρω, οι πολίτες ΗΒ επιτρέπεται να επισκεφθούν οποιοδήποτε κράτος-μέλος της ΕΕ σε εφαρμογή του Κώδικα Συνόρων Schengen (για τουριστικούς ή επαγγελματικούς λόγους χωρίς δικαίωμα εργασίας) χωρίς να εφοδιαστούν με ομοιόμορφη θεώρηση εισόδου για διάστημα έως ενενήντα (90) ημερών εντός χρονικής περιόδου εκατόν ογδόντα (180) συνεχών ημερών (το ανοικτό τρίμηνο).

Για μεγαλύτερα διαστήματα διαμονής στην Ελλάδα, απαιτείται οι πολίτες του ΗΒ, οι οποίοι δεν είναι δικαιούχοι της συμφωνίας αποχώρησης, να υποβάλουν αίτηση για χορήγηση εθνικής θεώρησης εισόδου και/ή άδειας διαμονής, ανάλογα με το σκοπό της διαμονής, σύμφωνα με τις διατάξεις του Κώδικα Μετανάστευσης, Ν. 4251/2014.

Ειδικότερα, για τις συναλλαγές αυτής της κατηγορίας πολιτών με τη Διοίκηση, πχ. υποβολή αίτησης, βεβαίωση γνησίου υπογραφής, κ.α., απαιτείται από τον ενδιαφερόμενο η επίδειξη του ισχύοντος διαβατηρίου καθώς και η θεώρηση εισόδου στη Χώρα μας ή η άδεια διαμονής που αποδεικνύει ότι έχουν εισέλθει και διαμένουν νόμιμα στη Χώρα. Αν από το διαβατήριο προκύπτει η πρόσφατη είσοδός τους στη Χώρα, η διάρκεια της οποίας δεν υπερβαίνει τους τρείς (3) μήνες, δεν απαιτείται η επίδειξη άλλου εγγράφου. Αντιθέτως αν προκύπτει ότι η είσοδος στη Χώρα από 01.01.2021 έχει υπερβεί το χρονικό διάστημα του τριμήνου, απαιτείται και η επίδειξη εγγράφου νόμιμης διαμονής στη Χώρα (εθνική θεώρηση εισόδου ή βεβαίωση κατάθεσης αίτησης για χορήγηση άδειας διαμονής ή άδεια διαμονής).

Περαιτέρω, με την παρούσα εγκύκλιο αποσκοπούμε να παράσχουμε, προς άρση κάθε σύγχυσης, τις απαραίτητες διευκρινίσεις ειδικά για τους Βρετανούς πολίτες που είναι δικαιούχοι της Συμφωνίας Αποχώρησης (Σ.Α.), καθώς και για τα μέλη της οικογένειάς τους, ως εξής:

Η Ελλάδα έχει επιλέξει να εφαρμόσει το άρθρο 18 παράγραφο 4 (δηλωτικό σύστημα) της Συμφωνίας Αποχώρησης (Σ.Α.) για το καθεστώς διαμονής των πολιτών Ηνωμένου Βασιλείου (Η.Β.), των μελών των οικογενειών τους και άλλων προσώπων στην ελληνική επικράτεια.

Σύμφωνα με το άρθρο 18 παρ. 4 της Σ.Α. «Σε περίπτωση που ένα κράτος υποδοχής έχει επιλέξει να μην απαιτήσει από τους πολίτες της Ένωσης ή τους υπηκόους του Ηνωμένου Βασιλείου, τα μέλη των οικογενειών τους και άλλα πρόσωπα, που διαμένουν στην επικράτειά του, σύμφωνα με τις προϋποθέσεις του παρόντος τίτλου, να υποβάλουν αίτηση για το νέο καθεστώς διαμονής που αναφέρεται στην παράγραφο ως προϋπόθεση για τη νόμιμη διαμονή τους, τα πρόσωπα που είναι επιλέξιμα για τη χορήγηση δικαιώματος διαμονής βάσει του παρόντος τίτλου έχουν το δικαίωμα να λάβουν, σύμφωνα με τις προϋποθέσεις που ορίζονται στην οδηγία 2004/38/ΕΚ, έγγραφο διαμονής, το οποίο μπορεί να έχει ψηφιακή μορφή και το οποίο περιλαμβάνει δήλωση ότι έχει εκδοθεί σύμφωνα με την παρούσα συμφωνία.».

Σύμφωνα με το δηλωτικό σύστημα που ισχύει στη Χώρα μας, προβλέπεται ότι για τους δικαιούχους της Σ.Α., οι πολίτες του Ηνωμένου Βασιλείου, διατηρούν το δικαίωμα, εφόσον το αιτηθούν, χωρίς να υφίσταται σχετική υποχρέωση, να εφοδιαστούν με έγγραφο διαμονής που να περιλαμβάνει δήλωση ότι έχει εκδοθεί σύμφωνα με την Σ.Α.

Η νέα άδεια διαμονής εκδίδεται σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην αριθ. 4000/1/113-α΄/14-10-2020 (Β’ 4610) Κ.Υ.Α. και αφορά τους ωφελούμενους της ΣΑ πολίτες ΗΒ που έχουν ασκήσει δικαίωμα διαμονής στην Ελλάδα πριν την 31.12.2020, καθώς και τα μέλη της οικογένειάς τους, ανεξαρτήτως ιθαγένειας.

Συναφώς, σημειώνεται ότι η κατοχή εγγράφου διαμονής δεν αποτελεί προϋπόθεση νόμιμης διαμονής των πολιτών ΗΒ, δικαιούχων της Σ.Α. στην ελληνική επικράτεια. Οι δικαιούχοι διαμένουν νόμιμα στην ελληνική επικράτεια και απολαμβάνουν τα δικαιώματα που προβλέπονται στη Σ.Α., από το γεγονός και μόνο ότι πληρούν τις προϋποθέσεις που τίθενται σε αυτή.

Συνεπώς, κατά τα προαναφερόμενα, το καθεστώς διαμονής απονέμεται αυτοδικαίως απευθείας στους δικαιούχους και δεν μπορεί να καταστεί υποχρεωτική για την άσκηση των δικαιωμάτων υπό τη Σ.Α. η κατοχή, από πλευράς των εν λόγω δικαιούχων, του εγγράφου διαμονής που προβλέπεται στο άρθρο 18 παρ. 4 αυτής. Σε αντίθετη περίπτωση, υπάρχει παραβίαση της Σ.Α.

Τα μέλη της οικογένειας πολιτών ΗΒ, δικαιούχων της ΣΑ που είναι πολίτες τρίτων χωρών, όπως αυτoί ορίζονται στην παρ.1 του άρθρου 1 της ως άνω Κ.Υ.Α., εμπίπτουν ομοίως στις διατάξεις αυτής και τους χορηγείται άδεια διαμονής πενταετούς ή δεκαετούς διάρκειας, κατά περίπτωση, από τις υπηρεσίες Αλλοδαπών και Μετανάστευσης των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων της χώρας.

Κατόπιν όλων των προεκτεθέντων και επειδή κατά τη συναλλαγή της Διοίκησης με πολίτες τρίτων χωρών, πχ. υποβολή αίτησης, βεβαίωση γνησίου υπογραφής απαιτείται η επίδειξη του ισχύοντος διαβατηρίου, καθώς και θεώρηση εισόδου στη Χώρα μας ή άδεια διαμονής που αποδεικνύει ότι έχουν εισέλθει και διαμένουν νόμιμα στη Χώρα, στην περίπτωση λοιπόν των δικαιούχων της Συμφωνίας Αποχώρησης, ισχύει προφανώς το ειδικότερο πλαίσιο εφαρμογής και επομένως τα ακόλουθα έγγραφα αποδεικνύουν το καθεστώς δικαιούχου της Συμφωνίας Αποχώρησης:

- νέα άδεια διαμονής, η οποία έχει εκδοθεί σύμφωνα με το άρθρο 18 παρ. 4 της ΣΑ ή

- βεβαίωση κατάθεσης δικαιολογητικών, η οποία εκδίδεται σύμφωνα με το άρθρο 4 της ως άνω Κ.Υ.Α.. Η ως άνω βεβαίωση πιστοποιεί ότι ο αιτών έχει καταθέσει τα προβλεπόμενα δικαιολογητικά για τη χορήγηση άδειας διαμονής, κατά την παρ. 4 του άρθρου 18 της Συμφωνίας Αποχώρησης, ως δικαιούχος αυτής. Εφόσον πρόκειται για πολίτες τρίτων χωρών μέλη οικογένειας πολίτη ΗΒ, χορηγείται βεβαίωση κατάθεσης αίτησης των άρθρων 8 και 9 του ν. 4251/2014 Κώδικα Μετανάστευσης ή

-ειδική βεβαίωση νόμιμης διαμονής, η οποία εκδίδεται σύμφωνα με το

άρθρο 8 της ως άνω Κ.Υ.Α.. Η ως άνω βεβαίωση πιστοποιεί ότι ο αιτών

απολαμβάνει τα δικαιώματα του δεύτερου μέρους της Σ.Α. για όσο διάστημα είναι σε ισχύ.

Στην περίπτωση που πολίτης ΗΒ, δικαιούχος της Σ.Α. δεν διαθέτει ένα από τα ανωτέρω έγγραφα και δεδομένου ότι η συγκεκριμένη άδεια διαμονής έχει χαρακτήρα δηλωτικό, η συναλλαγή, εν προκειμένου, σε κάθε διοικητική αρχή και ΚΕΠ, θα πραγματοποιείται ως εξής:

α. με την επίδειξη διαβατηρίου σε ισχύ, συνοδευόμενο από ένα εκ των προβλεπόμενων εγγράφων διαμονής (βεβαίωση εγγραφής πολίτη κράτους μέλους της Ε.Ε. ή έγγραφο πιστοποίησης μόνιμης διαμονής πολίτη κράτους-μέλους της Ε.Ε.) εκδοθέντων, σύμφωνα με το π.δ. 106/2007, τα οποία αποτελούν ισχυρά αποδεικτικά έγγραφα για το καθεστώς διαμονής υπό τη Συμφωνία Αποχώρησης.

β. με την επίδειξη διαβατηρίου σε ισχύ, συνοδευόμενο με έγγραφα που να αποδεικνύουν με αξιόπιστο τρόπο ότι ασκούσε δικαιώματα ελεύθερης κυκλοφορίας κράτος μέλος υποδοχής πριν από τη λήξη της μεταβατικής περιόδου και συνεχίζει να διαμένει σε αυτό. Ενδεικτικά έγγραφα που μπορούν με αξιόπιστο τρόπο να αποδείξουν το γεγονός αυτό είναι πιστοποιητικά ύπαρξης οικογενειακής σχέσης με δικαιούχο της Σ.Α., βεβαιώσεις πρόσληψης από εργοδότη ή έγγραφα άσκησης ανεξάρτητης οικονομικής δραστηριότητας στην Ελλάδα, βεβαίωση εγγραφής σε δημόσιο ή ιδιωτικό εκπαιδευτικό ίδρυμα, εγκεκριμένο ή χρηματοδοτούμενο από το Ελληνικό κράτος, έγγραφα (σωρευτικά) ύπαρξης πόρων και ασφαλιστικής κάλυψης ασθενείας στην Ελλάδα, φορολογικές δηλώσεις κ.α.

Στις περιπτώσεις αυτές, δύναται να λαμβάνεται υπόψη και η σφράγιση ή μη του διαβατηρίου του πολίτη ΗΒ. Και τούτο επειδή κάθε πολίτης ΗΒ, ως πολίτης τρίτης χώρας κατά την είσοδό του/της στη Χώρα, εφόσον κατέχει έγγραφο διαμονής ή δεν κατέχει έγγραφο διαμονής εκδοθέν σύμφωνα με την οδηγία 2004/38/ΕΚ αλλά είναι σε θέση να αποδείξει με αξιόπιστο τρόπο, με άλλα μέσα, ότι ασκούσε δικαιώματα ελεύθερης κυκλοφορίας στο κράτος μέλος υποδοχής πριν από τη λήξη της μεταβατικής περιόδου και συνεχίζει να διαμένει σε αυτό, το διαβατήριό του/της δεν σφραγίζεται. Το διαβατήριο σφραγίζεται κατά την είσοδο στη Χώρα, όταν ο πολίτης ΗΒ αφενός δεν κατέχει έγγραφο διαμονής εκδοθέν σύμφωνα με την οδηγία 2004/38/ΕΚ αφετέρου δεν μπορεί να αποδείξει με αξιόπιστο τρόπο, με άλλα μέσα, ότι ασκούσε δικαιώματα ελεύθερης κυκλοφορίας στο κράτος μέλος υποδοχής πριν από τη λήξη της μεταβατικής περιόδου και συνεχίζει να διαμένει σε αυτό. Ωστόσο, η σφράγιση δεν αποτελεί απόδειξη ότι ο εν λόγω πολίτης δεν είναι δικαιούχος της Σ.Α., αλλά σημαίνει ότι, κατά τη διέλευση των συνόρων, υπήρξε αμφιβολία περί του αν είναι δικαιούχος της Σ.Α.

Κατόπιν τούτων, παρακαλούμε για την πιστή και ομοιόμορφη εφαρμογή των ανωτέρω οδηγιών για την εξυπηρέτηση πολιτών ΗΒ, που είναι δικαιούχοι της Σ.Α., μεριμνώντας για την απρόσκοπτη άσκηση των δικαιωμάτων διαμονής τους στη Χώρα μας υπό τη Σ.Α.. και ιδίως σε ό,τι αφορά διοικητικές ενέργειες για την έκδοση του σχετικού εγγράφου διαμονής ως προτροπή προς τους δικαιούχους να προσέλθουν στις αρμόδιες Υπηρεσίες και να είναι εφοδιασμένοι με το νέο έγγραφο διαμονής. Έτσι, εξασφαλίζεται μια νομική βεβαιότητα και ασφάλεια δικαίου τόσο για τη χώρα μας όσο και για τους δικαιούχους της Σ.Α.. Θα επιτρέψει δε, στην Ελλάδα να διαπιστώσει ότι όντως οι πολίτες του Η.Β., τα μέλη των οικογενειών τους και τα άλλα πρόσωπα είναι δικαιούχοι της Σ.Α. και αντίστοιχα αυτοί από πλευράς τους να γνωρίζουν ότι είναι πράγματι δικαιούχοι αυτής".