Αρχαιολόγοι: Το νέο ν/σ υποβαθμίζει τη θεσμική προστασία των αρχαιοτήτων

Ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων καλεί την πολιτική ηγεσία, την Βουλή των Ελλήνων και το σύνολο του πολιτικού κόσμου να προασπίσουν την πολιτιστική κληρονομιά της χώρας, με αφορμή το σ/ν « Έλεγχος και προστασία του δομημένου περιβάλλοντος» που έχει κατατεθεί προς ψήφιση στη Βουλή, το οποίο, όπως επισημαίνουν οι αρχαιολόγοι, υποβαθμίζει τις θεσμικά αρμόδιες για την προστασία των αρχαιοτήτων Υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού.

Διαβάστε την ανακοίνωση που εξέδωσε ο Σύλλογος: 

"Το σ/ν « Έλεγχος και προστασία του δομημένου περιβάλλοντος» που έχει κατατεθεί προς ψήφιση στη Βουλή προστίθεται σε μία σειρά νόμων που έχουν εκδοθεί ήδη από το 1977, για τη νομιμοποίηση ή τακτοποίηση των αυθαιρέτων, εκφράζοντας έτσι την επί 10ετίες αδυναμία της Πολιτείας να επιβάλει όρους και περιορισμούς στη δόμηση που επεκτείνεται αυθαίρετα εις βάρος του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος. Με τις προτεινόμενες διατάξεις επιχειρείται, πέραν των όποιων άλλων επιδιώξεων, να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα που προέκυψαν κατά την εφαρμογή του προηγούμενου νόμου (Ν. 4178/2013) σε συνδυασμό με τις διατάξεις του Ν. 3028/2002«Για την Προστασία των Αρχαιοτήτων και εν γένει της Πολιτιστικής Κληρονομιάς», τον οποίο ουσιαστικά αγνοούσε, όσον αφορά τη ρύθμιση αυθαιρέτων εντός αρχαιολογικών χώρων, ιστορικών τόπων, επί και πλησίον μνημείων.

Παρά τη φαινομενική αναγνώριση των αρμοδιοτήτων του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, όσον αφορά τους αρχαιολογικούς χώρους, τους ιστορικούς τόπους και τα μνημεία, ουσιαστικά οι διατάξεις του υπό εξέταση σ/ν, τόσο αυτές που μεταφέρονται από τον Ν. 4178/2103, όσο και οι νέες, περιέχουν προβλέψεις που εμφανώς αντιβαίνουν στον Ν. 3028/2002, ενώ γίνεται προσπάθεια να υποβαθμιστούν και να υπερκεραστούν οι θεσμικά αρμόδιες για την προστασία των αρχαιοτήτων Υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού.

Υπενθυμίζουμε ότι ο Ν. 3028/2002 είναι ειδικός νόμος, εφαρμοστικός του άρθρου 24 του Συντάγματος, το οποίο επιβάλει την αυξημένη προστασία του πολιτιστικού περιβάλλοντος, όπως άλλωστε και η κυρωμένη Διεθνής Σύμβαση της Γρανάδας για την προστασία της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς. Η ισχύς του Ν. 3028/2002 βασίζεται στην συνταγματική επιταγή προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς, οι δε υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού είναι αυτές που έχουν αναλάβει τον θεσμικό ρόλο για την εφαρμογή του συγκεκριμένου νόμου και είναι οι μόνες, με βάση την κείμενη νομοθεσία, που έχουν αποφασιστική αρμοδιότητα σε θέματα προστασίας αρχαιολογικών χώρων, μνημείων και ιστορικών τόπων.

Οι ρυθμίσεις του υπό ψήφιση νομοσχεδίου

- Δίνουν τη δυνατότητα για την δια παντός εξαίρεση από την κατεδάφιση (εν τοις πράγμασι νομιμοποίηση) αυθαίρετων κατασκευών εντός αρχαιολογικών χώρων, ιστορικών τόπων και επί μνημείων, αγνοώντας την κείμενη και ισχύουσα νομοθεσία, καθώς και την πάγια νομολογία (αποφάσεις του ΣτΕ, γνωμοδοτήσεις ΝΣΚ), που απαγορεύουν νομιμοποίηση αυθαιρέτων εντός αρχαιολογικών χώρων και επί μνημείων, και οι οποίες στηρίζονται στις συνταγματικές επιταγές προστασίας των πολιτιστικών αγαθών.

- Επιτρέπουν την ρύθμιση αυθαίρετων κατασκευών επί Μνημείων ενταγμένων στο Κατάλογο Μνημείων Παγκόσμιας Κληρονομιάς της Unesco, διακυβεύοντας την ένταξή τους στον συγκεκριμένο κατάλογο και με άμεσο κίνδυνο απένταξης, με επακόλουθο τον διεθνή διασυρμό της Ελλάδας, μιας χώρας που θέλει να επαίρεται για την προσφορά της στον παγκόσμιο πολιτιστικό Χάρτη.

- Επιτρέπουν την ρύθμιση αυθαιρέτων κατασκευών επί μνημείων, κυρίως εκκλησιαστικών, χωρίς καμία έγκριση ή έλεγχο από τις Υπηρεσίες του ΥΠΠΟΑ.

-Παραχωρούν αρμοδιότητες του ΥΠΠΟΑ σε επιτροπή, στην οποία μάλιστα οι εκπρόσωποι του ΥΠΠΟΑ αποτελούν μειοψηφία, παρακάμπτοντας τα θεσπισμένα γνωμοδοτικά όργανα και τις Υπηρεσίες του .

- Διατηρούν τις επικαλύψεις αρμοδιοτήτων (που θεσπίστηκαν με τον Ν. 4030/11) ανάμεσα στα θεσμικά ορισμένα γνωμοδοτικά όργανα του ΥΠΠΟΑ και τα Συμβούλια Αρχιτεκτονικής, με αποτέλεσμα την αύξηση της γραφειοκρατίας και την επακόλουθη ταλαιπωρία των πολιτών.

- Αγνοούν σε πολλά σημεία την ανάγκη προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς αλλά και της ενημέρωσης των πολιτών (Ηλεκτρονική πολεοδομική ταυτότητα Δήμων, Πλατφόρμα Διασύνδεσης Υπηρεσιών, Έγκριση Ζωνών Υποδοχής Συντελεστή Δόμησης).

Για όλα τα παραπάνω ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων απέστειλε στην Πολιτική Ηγεσία και στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής αναλυτική επιστολή με τις απόψεις τους και συγκεκριμένες προτάσεις επί του σ/ν.

Ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων καλεί την πολιτική ηγεσία, την Βουλή των Ελλήνων και το σύνολο του πολιτικού κόσμου να προασπίσουν την πολιτιστική κληρονομιά της χώρας και να διασώσουν την αξιοπρέπειά της, όσον αφορά την ικανότητα της πολιτείας αλλά και τη διάθεσή της να προστατέψει επαρκώς τα μνημεία της".