Υπάρχει ζωή πριν το θάνατο;

Τι μας είπε ο Γιάννης Στουρνάρας; «Βάλτε πλάτη και όλα θα φτιάξουν». Τι μας λένε οι δανειστές μας; «Αλλάξτε όλα για να έχετε ελπίδες». Τι μας διδάσκει η θρησκεία; «Εγκαρτέρηση και ταπεινότητα. Υπάρχει και η άλλη ζωή». Τι υπόσχεται η κυβέρνηση; Κάθε κυβέρνηση; «Υπομονή κάποια τέρμινα. Θα βγούμε από την κρίση». Κοινός τόπος, η χρονική μετάθεση. Η άλλη ζωή πέρα από αυτή.

Με την κοινωνία όρθια, γονατισμένη, παραδομένη, απελπισμένη, με οράματα, όνειρα, έχει σημασία. Με παράλληλο, επάλληλο, ομόκεντρο πρόγραμμα και πάλι έχει σημασία. Γιατί ζωή είναι αυτή που ζούμε και όχι αυτή που περιμένουμε.

Να βάλουμε πλάτη; Καμία αντίρρηση, αν μια κι έξω διορθωθούν οι χρόνιες πληγές του συστήματος. Να περιμένουμε φως; Και πάλι καμία αντίρρηση, αν δεν μας αλλάζουν καθημερινά τα φώτα. Θα γίνουν, επιτέλους, όλα εκείνα που δεν έγιναν όσο κυβερνούσαν οι άλλοι;

Είναι αποφασισμένη η σημερινή αριστερή κυβέρνηση να κάνει ρήξεις, αλλαγές, τομές που πραγματοποιήθηκαν σε άλλες χώρες από αστικές, σοσιαλδημοκρατικές, ακόμη και δεξιές κυβερνήσεις, όπως είπε χαρακτηριστικά στη Βουλή, το βράδυ του Σαββάτου ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης; Θα αποκτήσουμε περιουσιολόγιο, κτηματολόγιο, δίκαιο και απλό φορολογικό σύστημα, φιλικό πλαίσιο προς τις επιχειρήσεις και το περιβάλλον, αξιοκρατικά κριτήρια για τη στελέχωση του Δημοσίου; Θα γίνουν όλα εκείνα «που κάποτε το ΚΚΕ ονόμαζε αστικούς εκσυγχρονισμούς και που δεν τους αρνούμαστε ως Αριστερά», όπως είπε ο Γιάννης Δραγασάκης,  «με μια κοινωνία που θα έχει στο κέντρο της τον άνθρωπο»;

Αν αυτός είναι ο δρόμος, αν αυτή είναι η χαραμάδα για το μέλλον μας και δεν αρκεστούμε στις μεταρρυθμίσεις  (πόσο αλλοιώθηκε μια έννοια της Αριστεράς διανόησης)  που μας ζητάνε ,ναι και πάλι. Να κάνουμε υπομονή, αλλά για αυτή τη ζωή. Καμιά άλλη. Με μια συμφωνία που περικλείει πολιτικό πολιτισμό και δεσμεύει πολιτικούς κάθε φάσματος και πολίτες ως προς το παραγόμενο αποτέλεσμα. Να πιστέψουμε, επιτέλους, πως υπάρχει ζωή και πριν τον θάνατο.

Ο καθηγητής Ρόναλντ Ντουόρκιν στο βιβλίο του «Είναι δυνατή η δημοκρατία εδώ;» υποστηρίζει πως ο πολιτικός πολιτισμός μας είναι θεμελιωμένος σε δύο αρχές. Η πρώτη αρχή ορίζει πως η ανθρώπινη ζωή έχει μια εγγενή αξία. Σύμφωνα με το κριτήριο που εισάγει, αν πιστεύω ότι η δική μου ζωή έχει αξία, τότε προκειμένου να μπορέσω να δικαιολογήσω αυτή μου την πεποίθηση είμαι υποχρεωμένος να θεωρήσω ότι κάθε ανθρώπινη ζωή έχει ίση αξία.

Η δεύτερη αρχή υποστηρίζει ότι ο κάθε άνθρωπος έχει την προσωπική ευθύνη να εντοπίσει και να πραγματώσει την αξία στην ζωή του. Ο άνθρωπος είναι κύριος της δικής του ζωής. Σύμφωνα με τον Ντουόρκιν οι δύο αυτές αρχές, η αρχή της ίσης αξίας της κάθε ανθρώπινης ζωής και η αρχή του αυτόνομου προσδιορισμού τού τι προσδίδει αξία στην κάθε επιμέρους ανθρώπινη ζωή, αποτελούν τα συστατικά στοιχεία της έννοιας της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, του πυλώνα του πολιτισμού μας.  Ενός πολιτισμού που οφείλουμε να εγκαταστήσουμε στην καθημερινότητά μας.