Έλενα Ράπτη : Τουρισμός για όλους - Ο εσωτερικός τουρισμός ενισχύει τη βιωσιμότητα των προορισμών

Η νέα στρατηγική του Υπουργείου Τουρισμού δεν περιορίζεται στο κυνήγι νέων ποσοτικών ρεκόρ. Στοχεύει κυρίως στη βιώσιμη ανάπτυξη του τουριστικού μας προϊόντος, διασφαλίζοντας πρωτίστως τις προϋποθέσεις ώστε ο τουρισμός να συνεχίσει να ωφελεί τις τοπικές κοινωνίες και την εθνική οικονομία και στο μέλλον.

Αυτό υπογραμμίζει η Υφυπουργός Τουρισμού Έλενα Ράπτη στη συνέντευξη, που παραχώρησε στο Tornos News.

Η κυρία Ράπτη, απαντώντας στο επίκαιρο ερώτημα περί υπερτουρισμού, τονίζει ότι η Ελλάδα, προς το παρόν, δεν αντιμετωπίζει σημαντικό κι ανυπέρβλητο πρόβλημα υπερτουρισμού στο σύνολο της και σε καμία περίπτωση δε χρειάζεται να δαιμονοποιήσουμε την ανάπτυξη του τουρισμού. Η δυναμική όμως που επιδεικνύει ο ελληνικός τουρισμός ενισχύει την ανάγκη μετάβασης σε ένα πιο βιώσιμο μοντέλο και τη λήψη άμεσων δράσεων για την αποφυγή του κορεσμού και των συνεπειών του, επισημαίνει η Υφυπουργός Τουρισμού.

Στη συνέντευξη, που ακολουθεί, θα διαβάσετε επίσης αναλυτικά τα έργα που προωθεί το Υπουργείο Τουρισμού για τον ψηφιακό μετασχηματισμό μέσω των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης, για τα νέα χαρακτηριστικά που έχει το Πρόγραμμα Τουρισμός για Όλους, καθώς και όλο το σχέδιο για την αναβάθμιση της τουριστικής εκπαίδευσης.

Η συνέντευξη:

• Το πρόγραμμα «Τουρισμός για όλους 2024» είχε εξαιρετικά μεγάλη απήχηση, καθώς κατατέθηκαν περίπου 973.000 αιτήσεις και κληρώθηκαν πάνω από 107.000 δικαιούχοι. Ποιες διαφορές υπήρξαν στο πρόγραμμα σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά;

Το Πρόγραμμα «Τουρισμός για Όλους 2024» του Υπουργείου Τουρισμού έχει ως σκοπό την ενίσχυση της ζήτησης του εγχώριου τουρισμού, μέσω της επιδότησης υπηρεσιών διαμονής, για διακοπές εντός της Ελλάδας. O μεγάλος πράγματι αριθμός των αιτήσεων επιβεβαιώνει την σημαντική απήχηση του προγράμματος. Δικαιώθηκε, λοιπόν, η στοχευμένη επιλογή μας φέτος το πρόγραμμα να έχει κατεξοχήν κοινωνικό πέραν του αναπτυξιακού χαρακτήρα του.

Το νέο πρόγραμμα έχει καινούργια χαρακτηριστικά και ενισχυμένα κοινωνικά κριτήρια, όπως αύξηση του κριτηρίου εισοδήματος για όλους κατά 3.000 ευρώ σε σύγκριση με πέρσι, αύξηση του ποσού στη γενική κατηγορία από 150 ευρώ σε 200 ευρώ για όλους,  θέσπιση νέων κατηγοριών ειδικών κοινωνικών ομάδων που λαμβάνουν αυξημένη επιχορήγηση 300 ευρώ (συνταξιούχοι, τρίτεκνοι, πολύτεκνοι, άγαμοι και σε κατάσταση χηρείας με προστατευόμενα τέκνα). Επίσης διπλασιάσαμε την επιχορήγηση για συμπολίτες μας ΑμεΑ ή με τέκνα ΑμεΑ, από 200 ευρώ σε 400 ευρώ εξυπηρετώντας τις επαυξημένες ανάγκες τους.

Δουλεύουμε, λοιπόν, μεθοδικά για την τόνωση του εσωτερικού τουρισμού προς όφελος των τοπικών κοινωνιών και οικονομιών και, κυρίως, προς όφελος των πολλών.

• Κεντρικός κυβερνητικός στόχος στον τουρισμό είναι η επέκταση της τουριστικής περιόδου. Έχετε σκεφτεί να “βγάλετε” ένα πρόγραμμα ενίσχυσης του εσωτερικού τουρισμού για περιόδους εκτός αιχμής και για τους λιγότερο προβεβλημένους προορισμούς της χώρας μας;

Το πρόγραμμα «Τουρισμός για  Όλους» αυτόν τον σκοπό υπηρετεί. Να δώσει την ευκαιρία σε χιλιάδες συμπολίτες μας που δεν μπορούν ή δεν επιθυμούν να κάνουν διακοπές κατά τις περιόδους τουριστικής αιχμής, να απολαύσουν την Ελλάδα όλο το έτος. Κάθε δικαιούχος έχει τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσει την άυλη κάρτα που έχει ενεργοποιήσει στο κινητό του καθ΄ όλη τη διάρκεια του 2024, αποφεύγοντας περιόδους υψηλής ζήτησης με ενδεχομένως υψηλότερο κόστος.

Μέρος της ενίσχυσης του εσωτερικού τουρισμού και της επέκτασης της τουριστικής περιόδου σε συνάρτηση με την τοπική οικονομική ανάπτυξη κάθε Περιφέρειας  αποτελούν οι ειδικές μορφές τουρισμού. Είναι ήπιες, άρρηκτα συνδεδεμένες με την τοπική ταυτότητα, ιστορία και γεωγραφία και συνδέονται με δραστηριότητες που υπερβαίνουν την τυπική θερινή σεζόν. Στο Υπουργείο Τουρισμού σε συνεργασία με τον ΕΟΤ προσπαθούμε να αναδείξουμε την εικόνα της χώρας μας χωρίς χρονικούς και γεωγραφικούς περιορισμούς επίσκεψης.

 Σειρά έργων για τον ψηφιακό μετασχηματισμό

• Ο ψηφιακός μετασχηματισμός αποτελεί τη μεγάλη πρόκληση για το μέλλον της τουριστικής βιομηχανίας. Ποιες δράσεις προωθεί το υπουργείο Τουρισμού προς αυτήν την κατεύθυνση μέσω των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης;

Είναι γεγονός πως ο ψηφιακός μετασχηματισμός αποτελεί μία από τις μεγάλες προκλήσεις για το μέλλον του τουρισμού. Στο Υπουργείο Τουρισμού εργαζόμαστε καθημερινά με σκοπό να χαράξουμε πολιτικές που απαντούν στις σύγχρονες προκλήσεις και μεταβολές της τουριστικής δραστηριότητας παγκοσμίως.

Στην κατεύθυνση αυτή και με δεδομένο πως κάθε μας απόφαση λαμβάνεται με γνώμονα τη βιωσιμότητα των προορισμών, τον σεβασμό στο περιβάλλον, στις τοπικές κοινωνίες και οικονομίες, χρησιμοποιούμε πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας για δράσεις εκσυγχρονισμού του τουριστικού μας προϊόντος.    

Στο υποέργο Διαχείριση Προορισμών προβλέπεται η δημιουργία πλατφόρμας Εθνικού Παρατηρητηρίου Βιώσιμης Τουριστικής Ανάπτυξης. Για την ανάδειξη του ορεινού τουρισμού έχει προγραμματιστεί η ανάπτυξη ψηφιακής πλατφόρμας ορεινού τουρισμού. Για τον τουρισμό υγείας και ευεξίας έχει ενταχθεί η δημιουργία εφαρμογής (application) υποστήριξης Επισκέπτη (Τουρίστα) Ευεξίας. Για την ενίσχυση του αγροτουρισμού και του γαστρονομικού τουρισμού δημιουργούμε δημόσια ψηφιακή πλατφόρμα χαρτογράφησης Δικτύου Αγροτουρισμού και Γαστρονομικού Τουρισμού (AGTIS) στην Ελλάδα, με διαδραστικό ψηφιακό χάρτη. Για την προώθηση του καταδυτικού τουρισμού προχωράμε στην ανάπτυξη ψηφιακής πλατφόρμας αποτύπωσης και διασύνδεσης του  καταδυτικού και υποβρύχιου τουριστικού προϊόντος της χώρας. Στο πλαίσιο αναβάθμισης των τουριστικών μας λιμένων προβλέπεται η ψηφιοποίηση των εγκαταστάσεων/υπηρεσιών των τουριστικών λιμένων καθώς και ανάπτυξη ψηφιακής πλατφόρμας  τουριστικών λιμένων.

Επιπλέον, έχουν δρομολογηθεί και υλοποιούνται δράσεις για τον Ψηφιακό Μετασχηματισμό του Ε.Ο.Τ., καθώς και των μονάδων του Υπουργείου Τουρισμού.

Έτσι με στόχο την ακόμα πιο ποιοτική και με σύγχρονους επικοινωνιακά όρους πληροφόρηση των επισκεπτών μας ο Ψηφιακός Μετασχηματισμός του ΕΟΤ περιλαμβάνει τα υποέργα συνολικού προϋπολογισμού 10.000.000€: 

1. Ψηφιακός Τουριστικός Χάρτης 

2. Δημιουργία ψηφιακού αποθετηρίου τουριστικών - πολιτιστικών πόρων της Ελλάδας 

3. Ανάπτυξη καινοτόμου συστήματος πληροφόρησης τουριστών

Ενώ στη δράση Ψηφιακός Μετασχηματισμός Υπουργείου Τουρισμού Μητρώου Τουριστικών Επιχειρήσεων συνολικής αξίας 10.200.000€ εντάσσονται τα υποέργα:

1. Εκσυγχρονισμός του υφιστάμενου Μητρώου Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΜΗΤΕ) του Υπουργείου Τουρισμού & Ανάπτυξη νέου ευέλικτου Πληροφοριακού Συστήματος.

2. Δημιουργία ψηφιακής πλατφόρμας “MyDigitalTourism” για καταγραφή δεδομένων τουρισμού και διασφάλιση της διαλειτουργικότητας με άλλα δημόσια μητρώα και συστήματα.

3. Ψηφιοποίηση αρχείων Υπουργείου Τουρισμού

Τέλος, με το «mAiGreece» ενσωματώνουμε προηγμένες τεχνολογίες όπως η τεχνητή νοημοσύνη στις υπηρεσίες του τουρισμού. Πρόκειται για έναν Ψηφιακό Βοηθό, έναν εξατομικευμένο ταξιδιωτικό «οδηγό» για κάθε επισκέπτη της Ελλάδας, που του παρέχει το σύνολο της πληροφορίας, που χρειάζεται για να απολαύσει μια ολοκληρωμένη εμπειρία κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του στη χώρα μας. Για την υλοποίηση του έργου έχουν αξιοποιηθεί πόροι με χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, οι οποίοι προβλέπονται για την ενίσχυση του ψηφιακού μετασχηματισμού της χώρας και αφορούν σε σύμβαση του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης  για Cloud Services.

Συντονίζουμε τις ενέργειες μας με στόχο τη μέγιστη απορρόφηση των διαθέσιμων πόρων για τη  διαμόρφωση ενός ανταγωνιστικού, σύγχρονου και βιώσιμου τουριστικού προϊόντος.

Η αναβάθμιση της τουριστικής εκπαίδευσης και κατάρτισης

• Στις αρμοδιότητές σας κυρία Ράπτη εντάσσεται και η δημόσια τουριστική εκπαίδευση. Το ζητούμενο, στους καιρούς μας, είναι η διασύνδεση της τουριστικής εκπαίδευσης με την αγορά εργασίας. Πως οραματίζεστε την αναβάθμιση της δημόσιας τουριστικής εκπαίδευσης; 

Η νέα στρατηγική για τον ελληνικό τουρισμό περιλαμβάνει ένα λεπτομερές σχέδιο δράσης και συγκεκριμένους στόχους, ένας εκ των οποίων είναι η αναβάθμιση της τουριστικής εκπαίδευσης και κατάρτισης, ώστε οι παρεχόμενες υπηρεσίες να ακολουθήσουν τη συνολική ποιοτική αναβάθμιση του τουριστικού μας προϊόντος, αλλά και τη φήμη της Ελλάδας ως κορυφαίου παγκόσμιου προορισμού. 

Ως υφυπουργός Τουρισμού αρμόδια για την Τουριστική Εκπαίδευση εργάζομαι με στοχοπροσήλωση ώστε οι νέες και οι νέοι που μας εμπιστεύονται το μέλλον τους, να λάβουν μια άρτια και σύγχρονη επαγγελματική κατάρτιση, που θα αποτελεί βασικό εφόδιο για τους ίδιους και θα τους καθιστά περιζήτητους στην αγορά εργασίας.

Για τον λόγο αυτό, παρακολουθούμε συστηματικά τις ανάγκες της αγοράς εργασίας, καθώς και των σπουδαστών μας, ώστε να εξασφαλίσουμε ότι οι σπουδές στις 2 Ανώτερες Σχολές Τουριστικής Εκπαίδευσης, τις 8 ΣΑΕΚ Τουρισμού και τις 5 Σχολές Ξεναγών που βρίσκονται υπό την αρμοδιότητα του Υπουργείου Τουρισμού, είναι επικαιροποιημένες και προσφέρουν τις απαραίτητες δεξιότητες και γνώσεις.

Δεν είναι τυχαίο πως οι σπουδαστές των ΑΣΤΕ και των ΣΑΕΚ του Υπουργείου Τουρισμού απορροφώνται από την αγορά εργασίας σε ποσοστό 80%, εντός του πρώτου εξαμήνου μετά την αποφοίτησή τους, ενώ όλες και όλοι σχεδόν παραμένουν στη βιομηχανία του τουρισμού σε όλη την καριέρα τους και διακρίνονται λόγω της άρτιας εκπαίδευσης τους και των εφοδίων που έχουν αποκτήσει, καθώς η αγορά αναζητά πάντα το κατάλληλο ανθρώπινο δυναμικό.​​         

Στην κατεύθυνση, λοιπόν, αυτή έχουμε ήδη πραγματοποιήσει σειρά πολιτικών και δράσεων: 

• Μετατρέψαμε τα 8 ΙΕΚ Τουρισμού του Υπουργείου Τουρισμού σε Σχολές Ανώτερης Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΣΑΕΚ) Τουρισμού αποκτώντας έναν διευρυμένο ρόλο, σε ό,τι αφορά στην διασύνδεση των καταρτιζόμενων και των αποφοίτων τους με την αγορά εργασίας.
• Ιδρύσαμε την πρώτη πειραματική ΣΑΕΚ Τουρισμού στην Ελλάδα, με έδρα στην Περαία Θεσσαλονίκης. Στη Μακεδονία χτυπάει πλέον η καρδιά της καινοτομίας και του πειραματισμού στην Τουριστική Εκπαίδευση, η οποία διαχέεται ως καλή πρακτική σε όλες τις ΣΑΕΚ του υπουργείου Τουρισμού πανελλαδικά, με στόχο την παροχή σύγχρονης και ανταγωνιστικής τουριστικής εκπαίδευσης, την παρακολούθηση των αναγκών της τουριστικής αγοράς, καθώς και τη μέσω αυτών ενίσχυση της απασχόλησης στον τουριστικό κλάδο.
• Εντάξαμε στο ΕΣΔ 2024 τη σύνταξη μελέτης για αξιολόγηση δυνατότητας αξιοποίησης  κτιρίων εκπαιδευτικών μονάδων Υπουργείου Τουρισμού
• Υλοποιήσαμε 4 ταχύρρυθμα προγράμματα εκπαίδευσης στο επάγγελμα του ξεναγού, σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Αθηνών, Πανεπιστήμιο Κρήτης, Ιόνιο Πανεπιστήμιο και Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο και προσθέσαμε 200 νέους ξεναγούς στην αγορά εργασίας
• Προχωρήσαμε σε έγκαιρη έναρξη της πρακτικής άσκησης για το 2024
• Υλοποιήσαμε για πρώτη φορά πιστοποιημένα σεμινάρια πρώτων βοηθειών σε συνεργασία με το ΕΚΑΒ, στους σπουδαστές όλων των σχολών μας, αναγνωρίζοντας τη σημασία τους για τους εργαζόμενους στον κλάδο του τουρισμού
• Υλοποιήσαμε σεμινάρια για την αποτροπή σεξουαλικής και παιδικής κακοποίησης στους σπουδαστές όλων των σχολών μας και μελλοντικούς επαγγελματίες του τουρισμού
• Ήρθαμε σε συνεργασία με την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου και εντάξαμε τη σχολή της ΑΣΤΕ στη Ρόδο για χρηματοδότηση εξοπλισμού 200.000 ευρώ
• Προμηθευτήκαμε με διεθνή διαγωνισμό νέα συγγράμματα στους σπουδαστές των ΑΣΤΕ
• Διεξαγάγαμε για πρώτη φορά έρευνα, για τις ανάγκες και τις προτάσεις γύρω από το επάγγελμα του ξεναγού με συμμετοχή φορέων των ξεναγών, φορέων ΟΤΑ, Πανεπιστημίων και φορέων του Τουρισμού.
• Βρίσκεται σε εξέλιξη η διαδικασία προς την υλοποίηση των σεμιναρίων Reskilling Upskilling στον τουριστικό τομέα από το Ταμείο Ανάκαμψης ύψους 45.000.000€
• Τα μαζικότερα σεμινάρια επιμόρφωσης εργαζομένων του Υπουργείου Τουρισμού μέσω VOUCHER κατάρτισης
• Σε 7 ειδικότητες
• Με εξ αποστάσεως ασύγχρονη εκπαίδευση για τουλάχιστον 18.000 συμμετέχοντες 
• Κάθε συμμετέχοντας θα λάβει αποζημίωση 1.250 ευρώ 
• Και πιστοποίηση των γνώσεων και δεξιοτήτων που θα αποκτηθούν στο πλαίσιο του προγράμματος κατάρτισης.

Δίχως να επαναπαυόμαστε, συνεχίζουμε με σχέδιο και στοχοπροσήλωση, πολιτικές αναβάθμισης της ποιότητας της τουριστικής μας εκπαίδευσης. Βρίσκεται ήδη στη Βουλή προς συζήτηση το νέο σχέδιο νόμου του Υπουργείου Τουρισμού με τίτλο: «Ενίσχυση  των τουριστικών υποδομών και της τουριστικής εκπαίδευσης, επικαιροποίηση του πλαισίου άσκησης του επαγγέλματος των ξεναγών και των χρονομεριστικών μισθώσεων, ρυθμίσεις τουριστικών φορέων και άλλες διατάξεις για την ενίσχυση του τουρισμού», με το οποίο: 

1. Δίνουμε λύση στην άνιση αντιμετώπιση των σπουδαστών των Ανώτερων Σχολών Τουριστικής Εκπαίδευσης

2. Προβλέπουμε τη δυνατότητα κατάταξης χωρίς εξετάσεις, των αποφοίτων των ΑΣΤΕ σε ΑΕΙ Τουριστικών Σπουδών,

3. Οι απόφοιτοι των ΑΣΤΕ έχουν πλέον δυνατότητα  συνέχισης των σπουδών τους, με λήψη πτυχίου ΑΕΙ Τουριστικών Σπουδών επιπέδου 6

4. Προσφέρουμε πλέον διέξοδο για ακαδημαϊκή εξέλιξη των αποφοίτων ΑΣΤΕ για μεταπτυχιακά - διδακτορικά και erasmus,

5. Παρέχουμε μειωμένο κόμιστρο μετακίνησης σε ΜΜΜ για τους σπουδαστές των ΑΣΤΕ αλλά και ΙΕΚ Τουρισμού για πρώτη φορά

6. Προβλέπουμε τη δυνατότητα ιατροφαρμευτικής και νοσηλευτικής περίθαλψης, καθώς και ευρωπαϊκής κάρτας ασθενείας σε σπουδαστές των ΑΣΤΕ όπως και για φοιτητές ΑΕΙ

7. Προβλέπουμε συμφωνία με Υπουργείο Παιδείας για προμήθεια συγγραμμάτων μέσω της υπηρεσίας διαχείρισης πανεπιστημιακών συγγραμμάτων «Εύδοξος» για ταχύτερη διανομή συγγραμμάτων στους σπουδαστές των ΑΣΤΕ όπως και για φοιτητές ΑΕΙ

8. Χορηγούμε ειδική σπουδαστική ταυτότητα στους σπουδαστές των ΑΣΤΕ

9. Αντιμετωπίζουμε την υποστελέχωση του προσωπικού των σχολών μας, προκειμένου να ανταπεξέλθουν στον ρόλο τους.

10. Ρυθμίζουμε για πρώτη φορά διαδικασίες μόνιμων προσλήψεων σε ΑΣΤΕ και ΣΑΕΚ Τουρισμού καθώς και διαδικασία εξέλιξης των μόνιμων μελών ΔΕΠ των ΑΣΤΕ.

11. Προβλέπουμε ηλεκτρονικές διαδικασίες πρόσληψης των μόνιμων καθηγητών των ΣΑΕΚ Τουρισμού για πιο γρήγορες προσλήψεις

12. Καλύπτουμε το νομοθετικό κενό που υφίσταται για την πρόσληψη του μόνιμου εκπαιδευτικού προσωπικού στις ΣΑΕΚ Τουρισμού προκειμένου να προχωρήσουν οι 8 πρώτες εγκεκριμένες προσλήψεις.

13. Ρυθμίζουμε τα θέματα τοποθέτησης διευθυντών σε ΑΣΤΕ και ΣΑΕΚ Τουρισμού, προκειμένου να καλυφθούν τα κενά.

14. Επικαιροποιείται ο ορισμός και η νομοθεσία του επαγγέλματος του ξεναγού σε σχέση με την προϊσχύουσα νομοθεσία.

15. Προσθέτουμε τους αποφοίτους του τμήματος Μεσογειακών Σπουδών, με κατεύθυνση Αρχαιολογίας  για συμμετοχή σε ταχύρρυθμα προγράμματα κατάρτισης στο επάγγελμα του ξεναγού και δίνουμε τη δυνατότητα σε επιπλέον αποφοίτους άλλων τμημάτων ΑΕΙ σχετικών με ιστορία ή τέχνη για συμμετοχή σε αυτά. 

Πιστεύω ακράδαντα στην σπουδαιότητα της τουριστικής εκπαίδευσης που υπηρετείται με πάθος από τους διδάσκοντες, που λαμβάνεται με κόπο αλλά και χαρά από τους διδασκόμενους και που αξιοποιείται προς όφελος των επιχειρήσεων, της Εθνικής Οικονομίας και των εργαζομένων του Τουρισμού.

Η Τουριστική Εκπαίδευση είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την Τουριστική Βιομηχανία, συνδιαλέγονται, αλληλοτροφοδοτούνται, εξασφαλίζουν αφ’ ενός εξειδικευμένο προσωπικό, αφ’ ετέρου θέσεις εργασίας, σε μία αμοιβαία επωφελή συνεργασία.

Επενδύοντας στον ανθρώπινο παράγοντα θέτουμε τις βάσεις για την ανάπτυξη ενός σύγχρονου, βιώσιμου και ποιοτικού τουρισμού στην Ελλάδα.

• Το 2024, σύμφωνα με τις επιδόσεις του πρώτου πενταμήνου του έτους και τις κρατήσεις μέχρι και τα μέσα Νοεμβρίου στις τουριστικές περιοχές με ήπιο κλίμα (κυρίως Αθήνα, Κρήτη, Ρόδο) προδιαγράφουν μια νέα χρονιά ρεκόρ για τον ελληνικό τουρισμό. Ποια είναι η δική σας εκτίμηση;

Ιδιαίτερα ενθαρρυντικά για την πορεία του τουρισμού φέτος είναι τα στοιχεία για το πρώτο τετράμηνο του έτους,  σε μία ένδειξη της καλής εικόνας που έχει καταφέρει να καλλιεργήσει η Ελλάδα τα τελευταία χρόνια αλλά και της σταδιακής επιμήκυνσης της τουριστικής περιόδου.

Σύμφωνα με τα νεότερα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδας, μεταξύ Ιανουαρίου και Απριλίου οι αφίξεις στη χώρα μας αυξήθηκαν κατά 20% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2023 (3,2 εκ. ταξιδιώτες), με τον αριθμό των ταξιδιωτών να αγγίζει τα 3,9 εκατομμύρια.

Ακόμα μεγαλύτερο άλμα καταγράφηκε στις ταξιδιωτικές εισπράξεις, οι οποίες αυξήθηκαν κατά 22% και ανήλθαν στα 1,8 δισεκατομμύρια ευρώ από 1,5 δισ ευρώ τους πρώτους τέσσερις μήνες του 2023.

Κινητήρια δύναμη των θετικών εξελίξεων ήταν η προσέλκυση επισκεπτών από τις μεγάλες ευρωπαϊκές αγορές και τις Ηνωμένες Πολιτείες, που παραδοσιακά αποτελούν «στόχους» για τις ελληνικές επιχειρήσεις.

Ενδεικτικά, οι αφίξεις από τη Γερμανία παρουσίασαν αύξηση της τάξης του 28,3% σε σχέση με τους πρώτους τέσσερις μήνες του περασμένου έτους, ενώ η εισερχόμενη ταξιδιωτική κίνηση από τις ΗΠΑ τονώθηκε κατά περισσότερο από 62%.

Τα έσοδα από τους επισκέπτες από αυτές τις δύο χώρες ξεπέρασαν τα 440 εκατομμύρια ευρώ.

Μετά την πανδημία ο ελληνικός τουρισμός έχει καταγράψει αλλεπάλληλα ρεκόρ.

Σε κάθε περίπτωση η νέα στρατηγική του Υπουργείου Τουρισμού δεν περιορίζεται στο κυνήγι νέων ποσοτικών ρεκόρ. Στοχεύει κυρίως στη βιώσιμη ανάπτυξη του τουριστικού μας προϊόντος. Φυσικά και παραμένει επιδίωξη μας η αύξηση των οφελών από τον τουρισμό, όπως και η αύξηση της μέσης ταξιδιωτικής δαπάνης, διασφαλίζοντας όμως πρωτίστως τις προϋποθέσεις ώστε ο τουρισμός να συνεχίσει να ωφελεί τις τοπικές κοινωνίες και την εθνική οικονομία και στο μέλλον.

​​Σχεδιάζουμε ένα νέο μοντέλο με έμφαση στα ποιοτικά χαρακτηριστικά του τουρισμού, με πυξίδα τη βιωσιμότητα, συνυπολογίζοντας την περιβαλλοντική, κοινωνική και οικονομική της διάσταση. 

• Πολύ κουβέντα γίνεται σε μεσογειακούς θερινούς προορισμούς και ευρωπαϊκές πόλεις για το φαινόμενο του υπερτουρισμού. Πόσο σας απασχολεί αυτό το θέμα για ελληνικούς προορισμούς, όπως η Σαντορίνη και η Μύκονος; Εξετάζεται το ενδεχόμενο για παράδειγμα παγώματος νέων κατασκευών σε ξενοδοχειακά καταλύματα;

Το πρόβλημα του υπερτουρισμού δεν είναι ελληνικό φαινόμενο, ούτε αφορά μόνο τους Έλληνες κατοίκους και τους επισκέπτες της χώρας μας. Για την ακρίβεια με εξαίρεση ίσως πολύ λίγους συγκεκριμένους προορισμούς, θεωρώ πως η Ελλάδα προς το παρόν δεν αντιμετωπίζει σημαντικό κι ανυπέρβλητο πρόβλημα υπερτουρισμού στο σύνολο της και σε καμία περίπτωση δε χρειάζεται να δαιμονοποιήσουμε την ανάπτυξη του τουρισμού. Η δυναμική όμως που επιδεικνύει ο ελληνικός τουρισμός ενισχύει την ανάγκη μετάβασης σε ένα πιο βιώσιμο μοντέλο και τη λήψη άμεσων δράσεων για την αποφυγή του κορεσμού και των συνεπειών του. 

Όπως ήδη σας ανέφερα, η νέα στρατηγική του Υπουργείου Τουρισμού έχει σχεδιαστεί με γνώμονα τη βιωσιμότητα και ήδη υλοποιούμε τις προγραμματισμένες μας πολιτικές προς την κατεύθυνση αυτή. Ασφαλώς, όπου κρίνεται αναγκαίο θα λάβουμε έκτακτα μέτρα. Ο ίδιος ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, μιλώντας πρόσφατα στο Bloomberg και χρησιμοποιώντας ως παράδειγμα τα 2 δημοφιλή νησιά μας που αναφέρατε σημείωσε ότι ίσως έχει έρθει η ώρα να τεθούν περιορισμοί στον αριθμό των κρουαζιερόπλοιων που τα επισκέπτονται, καθώς στις συγκεκριμένες περιπτώσεις εγείρεται το ερώτημα εάν οι επισκέπτες κρουαζιέρας αποφέρουν οικονομικά οφέλη που υπερτερούν των επιπτώσεών τους στο περιβάλλον και την τοπική κοινωνία.

Όσον αφορά στα έσοδα από την κρουαζιέρα το 2023, οι συνολικές εισπράξεις από επιβάτες κρουαζιέρας αυξήθηκαν κατά 84,1%, σε σύγκριση με το 2022, και ανήλθαν στα 908,4 εκατ. ευρώ. Επομένως, καταλαβαίνετε πως το διακύβευμα για τη χώρα μας είναι μεγάλο.  Έχουμε όμως υποχρέωση να διευρύνουμε αυτές τις ευκαιρίες κρουαζιέρας με τρόπο βιώσιμο και σε συνεργασία με την αγορά κρουαζιέρας να επιδιώξουμε τη διάχυση των επισκεπτών σε κάποιους από τους λιγότερο γνωστούς αλλά το ίδιο όμορφους προορισμούς της πατρίδας μας. Προς αυτήν την κατεύθυνση  υποδέχτηκα στο Υπουργείο Τουρισμού την ηγεσία και μέλη της Διεθνούς Ένωσης Εταιριών Κρουαζιέρας (Cruise Lines International Association/ CLIA).

Οι νέες τάσεις στον τουρισμό παγκοσμίως δείχνουν πως ο σύγχρονος τουρίστας είναι αρκετά ευαισθητοποιημένος περιβαλλοντικά και πολιτιστικά αναζητώντας ποικίλες ταξιδιωτικές εμπειρίες που ικανοποιούν τα ειδικά του ενδιαφέροντα, γεγονός που τον καθιστά σύμμαχο στην προώθηση της βιωσιμότητας των προορισμών. 

Αναφορικά με το πάγωμα νέων κατασκευών σε ξενοδοχειακά καταλύματα που αναφέρατε τις απαντήσεις θα δώσει το επικείμενο ειδικό χωροταξικό πλαίσιο για τον τουρισμό που θα προσδιορίζει έναν οργανωμένο τρόπο ανάπτυξης με σταθερές και ξεκάθαρες βάσεις και κατευθύνσεις για τη χρήση γης στην τουριστική βιομηχανία, τα περιφερειακά και τοπικά πολεοδομικά σχέδια.

Γιατί η νέα μας στρατηγική για τον τουρισμό λαμβάνει υπόψη τις ξεχωριστές ανάγκες, τις ιδιαιτερότητες και τις αναπτυξιακές δυνατότητες κάθε περιφέρειας. Τα στοιχεία εκείνα που κάνουν έναν προορισμό αυθεντικό, ανθεκτικό και ανταγωνιστικό. Γι΄ αυτό θεσμοθετήσαμε το Περιφερειακό Συμβούλιο Τουρισμού, που συγκαλείται από την Υπουργό Τουρισμού και συμμετέχουν οι 13 περιφερειάρχες της χώρας. Αποτελεί ένα κορυφαίο συμβουλευτικό όργανο στην Υπουργό, στο οποίο θα κατατίθενται προτάσεις, ώστε να αξιοποιηθούν τα συγκριτικά πλεονεκτήματα κάθε Περιφέρειας, Παράλληλα, προωθούμε τη διάχυση της εθνικής στρατηγικής σε όλη την Επικράτεια με όρους βιωσιμότητας, με στόχο τη κατεύθυνση των τουριστικών ροών σε μεγαλύτερο μέρος της χώρας και σε μεγαλύτερη διάρκεια του έτους. Με τον τρόπο αυτό θα καταφέρουμε να αποσυμπιέσουμε προορισμούς που δέχονται αυξημένη πίεση σε συγκεκριμένες χρονικές περιόδους. Ο τουρισμός απαιτεί συνέργειες και συντονισμό της κεντρικής διοίκησης, της τοπικής αυτοδιοίκησης και της ιδιωτικής πρωτοβουλίας για να μπορεί να αναπτύσσεται με όρους βιωσιμότητας.