Οι νέες εκτιμήσεις για την πορεία της ισπανικής οικονομίας

Η Ισπανική Συνομοσπονδία Επιχειρηματικών Οργανισμών (CEOE), η οποία αποτελεί και τον κυριότερο εκπρόσωπο όλων των κλαδικών φορέων των ισπανικών επιχειρήσεων και πλέον βαρύνων συνομιλητή της εκάστοτε κυβέρνησης στην Ισπανία στον τομέα της οικονομίας και του επιχειρείν, ανακοίνωσε τις νέες προβλέψεις για την πορεία της Ισπανικής οικονομίας σύμφωνα με τις τελευταίες εξελίξεις και τα ληφθέντα μέτρα από την Κυβέρνηση. Σημειώνεται ότι οι εν λόγω προβλέψεις είναι προσωρινές ενώ ο πραγματικός αντίκτυπος που θα έχει η πανδημία για την οικονομία της χώρας είναι αδύνατον να υπολογιστεί προς το παρόν, καθώς εξαρτάται από ένα πλήθος παραγόντων οι οποίοι είναι νωρίς να καθοριστούν με βεβαιότητα.

Η ισπανική οικονομία είχε ξεπεράσει επιτυχώς την κρίση του 2008 και παρουσίαζε ρυθμούς ανάπτυξης, υψηλότερους του μέσου ευρωπαϊκού όρου. Παρόλα αυτά, τα τελευταία έτη ο ρυθμός ανάπτυξης είχε αρχίσει να επιβραδύνεται, τάση η οποία προβλέπονταν και για το τρέχον έτος.

Στα σημαντικά οικονομικά προβλήματα της χώρας συγκαταλέγεται το μεγάλο δημόσιο χρέος της και το έλλειμμα που παρουσίαζε, τα οποία όμως είχε μειώσει τα τελευταία έτη, ενώ η ανεργία στη χώρα συνεχίζει να είναι η δεύτερη μεγαλύτερη στην Ευρώπη, της τάξεως του 14,1%, με σημαντική, ωστόσο, καθοδική πορεία τα τελευταία έτη. Δεδομένων των ανωτέρω, οι οικονομικές εξελίξεις από την πανδημία του κορωνοϊού πλήττουν άμεσα την Ισπανία σε μία σειρά τομέων.

Καθώς η κατάσταση εκτάκτου ανάγκης συνεχίζεται, η CEOE προβλέπει δύο ακραία σενάρια, ένα πιο αισιόδοξο και ένα πιο απαισιόδοξο, για την οικονομία, τα οποία σε μεγάλο βαθμό εξαρτώνται από τη λήξη της κατάστασης εκτάκτου ανάγκης και της πανδημίας τόσο σε εθνικό όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο. Το μόνο βέβαιο θεωρείται ότι η κρίση θα επηρεάσει διαφορετικά κάθε κλάδο με τους κερδισμένους να είναι οι πωλήσεις λιανικής, ο κλάδος της ιατρικής, η εφοδιαστική αλυσίδα αλλά κυρίως ο τεχνολογικός τομέας. Μεγάλη ένταση προβλήματος θα βιώσει ο κλάδος του τουρισμού (ο οποίος ευθύνεται για το 12,3% του ΑΕΠ), της εστίασης και των μεταφορών, καθώς επίσης ορισμένες βιομηχανίες και οι πωλητές των προϊόντων τους, όπως η αυτοκινητοβιομηχανία, η χαλυβουργία κ.α. Πτώση αναμένεται και στις πωλήσεις ακινήτων.

Η επίπτωση θα εξαρτηθεί αποκλειστικά από τους ακόλουθους παράγοντες: αρχικά, από τη χρονική διάρκεια της πανδημίας, όχι μόνο στην Ισπανία αλλά και στον υπόλοιπο κόσμο.

Επιπλέον, ιδιαίτερης σημασίας θεωρείται ο αριθμός των ανέργων, ο οποίος όσο αυξάνεται, τόσο πιο επίπονη και μακροχρόνια θα είναι η επιστροφή στην κανονικότητα, καθώς η καταναλωτική εμπιστοσύνη εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την ανεργία. Παρομοίως, όσο περισσότερες επιχειρήσεις συνεχίσουν τη λειτουργία τους τόσο μεγαλύτερη θα είναι η παραγωγή. Τέλος, τα οικονομικά μέτρα που λήφθηκαν και αυτά που θα ληφθούν στο μέλλον, καθώς και η παγκόσμια κινητικότητα και ιδιαίτερα της Ευρώπης, μπορούν να περιορίσουν σε μεγάλο βαθμό την κρίση.

Κατά τη διάρκεια του προηγούμενου μήνα, όπως ήταν αναμενόμενο, παρατηρήθηκε μεγάλη πτώση στην οικονομική δραστηριότητα, κατά 30%, η οποία υπολογίζεται σε 60% για το διάστημα της πλήρους απαγόρευσης κυκλοφορίας των εργαζομένων μεταξύ 30 Μαρτίου και 9 Απριλίου, καθώς συμπίπτει με την Μεγάλη Εβδομάδα των Καθολικών. Οι δηλώσεις της Κυβέρνησης για σταδιακή άρση των μέτρων απαγόρευσης από τις 13 Απριλίου πιθανόν να σηματοδοτήσουν την πρώιμη αρχή επανεκκίνησης της οικονομίας. Σε αυτήν την περίπτωση, η αύξηση της οικονομικής δραστηριότητας θα αυξηθεί απότομα κατά τον Μάιο, συνεχίζοντας να αυξάνεται και κατά τους υπόλοιπους μήνες του έτους, αν και με μικρότερη ταχύτητα.

Tο αισιόδοξο σενάριο

Σε γενικές γραμμές, το αισιόδοξο σενάριο της CEOE προβλέπει πτώση του ΑΕΠ για το τ.έ. κατά 5%, με επιστροφή στην ανάπτυξη από το 2021. Αντίστοιχα, το απαισιόδοξο σενάριο προβλέπει μείωση του ΑΕΠ κατά 9% με μεγαλύτερη χρονική διάρκεια ανάρρωσης από την κρίση της πανδημίας. Στην πρώτη περίπτωση, η ανεργία αναμένεται να αυξηθεί στο 16,5% ενώ στη δεύτερη περίπτωση το ποσοστό αυτό φθάνει το 18%. Σημειώνεται ότι στην περίπτωση που η Κυβέρνηση δεν είχε δώσει τη δυνατότητα προσωρινής μείωσης του εργατικού δυναμικού (ERTE), τα ποσοστά αυτά θα έφθαναν το 18,7% και 20,7% αντίστοιχα.

Αναφορικά με τα δημοσιονομικά στοιχεία της χώρας, οίκοθεν νοείται ότι τόσο οι δαπάνες όσο και το χρέος της Κυβέρνησης θα αυξηθούν για το 2020, αρχικά λόγω της πτώσης του ΑΕΠ καθώς επίσης και εξαιτίας των διορθωτικών μέτρων που έχει λάβει το κράτος για την εξομάλυνση της κρίσης. Συνολικά, τα έξοδα αυξάνονται κατά 25 με 30 δισ. ευρώ, καθώς σε αυτά περιλαμβάνονται τόσο τα οικονομικά μέτρα, η αύξηση των δαπανών σε υγεία κοκε καθώς και οι αυξήσεις στις συντάξεις και τους δημόσιους υπαλλήλους.

Τα έσοδα της Κυβέρνησης αντίστοιχα αναμένονται μειωμένα, καθώς μόνο από το ΦΠΑ αναμένεται να μειωθούν κατά 7 με 14 δισ. ευρώ. Από τη μείωση της απασχόλησης προβλέπονται μειωμένες ασφαλιστικές εισφορές, ενώ οι μειώσεις μισθών και κερδών των επιχειρήσεων θα έχουν σημαντικές απώλειες δημοσίων εσόδων κατά το 2021 από τη φορολόγηση εισοδημάτων και εταιρικών κερδών. Το χρέος υπολογίζεται να αυξηθεί στο 108% με 115% του ΑΕΠ, ενώ το έλλειμμα θα αυξηθεί ξεπερνώντας το 7,5% του ΑΕΠ στο αισιόδοξο σενάριο.

Όπως προαναφέρθηκε, η διάρκεια της συνολικής κατάστασης εκτάκτου ανάγκης θεωρείται ύψιστης σημασίας για την επιστροφή στην κανονικότητα. Γενικά θεωρείται ότι η ισπανική Κυβέρνηση κινήθηκε βραδέως καταρχήν στην αντιμετώπιση του ιού, το οποίο της κοστίζει σημαντικό χρόνο για την επανακυκλοφορία, ιδιαίτερα, των εργαζομένων.