ΕΕ: Συμφωνία Κοινοβουλίου και Συμβουλίου για νέο σύστημα πληροφοριών θεωρήσεων

Οι διαπραγματευτές του Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατέληξαν σε συμφωνία για τη μεταρρύθμιση του συστήματος πληροφοριών των θεωρήσεων, VIS, προκειμένου να καθιερωθούν σαφείς προϋποθέσεις πρόσβασης σε διαφορετικές βάσεις δεδομένων και συστήματα, καθώς και οι απαραίτητες διασφαλίσεις θεμελιωδών δικαιωμάτων.

Το Σύστημα Πληροφοριών για τις Θεωρήσεις (VIS) είναι μια βάση δεδομένων που χρησιμοποιείται από την ΕΕ και τις εθνικές αρχές για τον έλεγχο υπηκόων τρίτων χωρών που χρειάζονται θεώρηση για να ταξιδέψουν στη ζώνη Σένγκεν.

Η μεταρρύθμιση είχε προταθεί για πρώτη φορά από την Επιτροπή τον Μάιο του 2018 και η έγκρισή της, μεταξύ άλλων, σημαίνει ότι σύντομα θα γίνουν πιο διεξοδικοί οι έλεγχοι ιστορικού για τους αιτούντες θεώρησης και αδειών διαμονής.

Σύμφωνα με τον εισηγητή Paulo Rangel, με αυτόν τον τρόπο το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο παραδίδει στους πολίτες της ΕΕ μία πολύ σημαντική μεταρρύθμιση, η οποία θα τεθεί σε εφαρμογή το 2023. Μεταξύ άλλων, το νέο σύστημα παρέχει καλύτερη προστασία των εξωτερικών συνόρων, καταπολέμηση της εμπορίας παιδιών και της τρομοκρατίας, ενίσχυση της ελεύθερης κυκλοφορίας και της Σένγκεν και συμβολή σε μια πιο αποτελεσματική πολιτική επιστροφής. Ωστόσο, πρέπει να τηρηθεί μια θεμελιώδης αρχή: ένα μεγαλύτερο σύστημα σημαίνει μεγαλύτερες διασφαλίσεις όπως αναφέρει ο εισηγητής.

Σχολιάζοντας τη συμφωνία, η Επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων, Ylva Johansson σημείωσε ότι μια σύγχρονη και ασφαλής διαδικασία θεώρησης έχει ζωτική σημασία για να καλωσορίσουμε νόμιμους ταξιδιώτες, διατηρώντας παράλληλα την Ευρώπη ασφαλή.

Το αναβαθμισμένο σύστημα πληροφοριών για τις θεωρήσεις θα απομακρύνει τα τυφλά σημεία και θα δώσει στις αρχές θεωρήσεων και στους συνοριοφύλακες πρόσβαση στις πληροφορίες που χρειάζονται για να κάνουν τη δουλειά τους σωστά, συμπλήρωσε η Επίτροπος και επεσήμανε ότι το αναθεωρημένο σύστημα θα περιέχει ισχυρές δικλείδες προστασίας δεδομένων, ιδίως για την προστασία των δεδομένων των παιδιών, οι οποίες με αυτόν τον τρόπο, θα επιτευχθεί η κρίσιμη ισορροπία μεταξύ του περιορισμού της πρόσβασης σε δεδομένα παιδιών και της καταπολέμησης της εμπορίας παιδιών.

Με την ολοκλήρωση της συμφωνίας και τον νέο κανονισμό του VIS, η ΕΕ σκοπεύει να ενισχύσει την εσωτερική ασφάλεια και να βελτιώσει τη διαχείριση των συνόρων μέσω των ακόλουθων μέτρων:

Όλες οι αιτήσεις θεώρησης που έχουν καταχωρηθεί στο σύστημα VIS θα ελέγχονται αυτόματα έναντι όλων των άλλων συστημάτων πληροφοριών ασφάλειας και μετανάστευσης της ΕΕ, όπως το σύστημα εισόδου-εξόδου που πρόκειται να τεθεί σε λειτουργία το 2022, το σύστημα πληροφοριών Σένγκεν και το ευρωπαϊκό σύστημα πληροφοριών ποινικού μητρώου πολιτών τρίτων χωρών, μέσω της ευρωπαϊκής πύλης αναζήτησης.

Η ενημερωμένη βάση δεδομένων VIS θα διευρύνει το πεδίο εφαρμογής της ώστε να περιλαμβάνει πληροφορίες σχετικά με τις θεωρήσεις μακράς διαρκείας και τις άδειες παραμονής, ώστε να επιτρέπεται στους συνοριοφύλακες να αποφασίζουν γρήγορα εάν ισχύει θεώρηση μακράς διαρκείας ή η άδεια παραμονής που χρησιμοποιείται για την είσοδο στην εκάστοτε χώρα.

Επίσης, στη βάση δεδομένων θα συμπεριληφθούν αντίγραφα του ταξιδιωτικού εγγράφου του αιτούντος και μαζί με την πρόσβαση του Frontex, θα διευκολύνεται ο εντοπισμός και η επιστροφή ταξιδιωτών που δεν διαθέτουν ταξιδιωτικά έγγραφα.

Τέλος, οι αρχές επιβολής του νόμου καθώς και η Europol θα έχουν πλέον πιο οργανωμένη πρόσβαση στο VIS για την πρόληψη, τον εντοπισμό ή τη διερεύνηση σοβαρών εγκλημάτων και τρομοκρατικών αδικημάτων, με πλήρη σεβασμό στους κανόνες προστασίας δεδομένων της ΕΕ.