Οι εξελίξεις στο τραπεζικό σύστημα της Ισπανίας

Τον τελευταίο χρόνο καταγράφονται έντονες εξελίξεις στο τραπεζικό σύστημα της Ισπανίας, οι οποίες χαρακτηρίζονται κυρίως από συγχωνεύσεις μεταξύ των κυρίαρχων οντοτήτων του κλάδου, ακολουθώντας άλλωστε και τις οδηγίες που έχει υπαγορεύσει η ΕΚΤ.

Ήδη από τον Ιούλιο του 2020, οι τράπεζες BBVA και Sabadell τελούσαν σε διαδικασία διαπραγμάτευσης για τη συγχώνευσή τους. Ωστόσο η τελευταία δεν προχώρησε, όπως έγινε γνωστό το Νοέμβριο του 2020. Κύρια αιτία θεωρήθηκε η διαφωνία αναφορικά με το κόστος που θα έπρεπε να καταβάλλει η Sabadell, η οποία, στη συνέχεια, δήλωσε ότι στόχος της, εφεξής, θα είναι η προσήλωση στην ισπανική αγορά.

Αντιθέτως, οι CaixaBank και Bankia, επίσης εκ των μεγαλύτερων συστημικών ισπανικών τραπεζών, ξεκίνησαν να δραστηριοποιούνται ως μία οντότητα στις 26 Μαρτίου.. Μετά την ένωση των Caixabank και Bankia, οι πελάτες του νέου ιδρύματος εκτιμώνται στα 20 εκατ., με καταθέσεις ύψους 330 δισ. ευρώ. Το νέο ίδρυμα θα αποτελεί τη μεγαλύτερη τραπεζική οντότητα στην Ισπανία με βάση το ενεργητικό στη χώρα ενώ ακολουθούν οι ΒΒVA, Santander και Sabadell. Σημειώνεται ότι, σε παγκόσμιο επίπεδο, η Santander έρχεται 16η και η ΒΒVA 41η. Παράλληλα, η Sabadell προχωρά σε εσωτερικές μεταρρυθμίσεις, οι οποίες θα της επιτρέψουν να διατηρήσει την ανεξαρτησία της, αυξάνοντας, παράλληλα, την αποδοτικότητά της.

Οι διαδικασίες προ συγχώνευσης Caixabank -Bankia

Η CaixaBank και η Bankia, ήδη αποτελούν μία και μοναδική τραπεζική οντότητα, την μεγαλύτερη στην αγορά της Ισπανίας. Στο νέο σχήμα, η επωνυμία της Bankia δεν υφίσταται και θα έχει τίτλο αποκλειστικά CaixaBank. Υπολογίζεται ότι οι δύο τράπεζες, ενωμένες, απασχολούν 47.000 υπαλλήλους, ενώ μετά την συγχώνευσή τους ανακοινώθηκαν 7.000 έως 8.000 περικοπές, που αντιστοιχούν στο 17-18% του ανθρώπινου δυναμικού τους. Οι απολύσεις θα έχουν ορίζοντα έως το 2022.

Προτού, ωστόσο, ολοκληρώσει την ενοποίησή του, το νέο σχήμα έχει ήδη περάσει τέσσερις μήνες σκληρού ελέγχου από την Εθνική Επιτροπή Aγορών και Ανταγωνισμού της Ισπανίας (CNMC), στον οποίο προεδρεύει η κα. Cani Fernández Vicién. Η καθυστέρηση στη συγχώνευση, που προκλήθηκε από τα συνεχή αιτήματα παροχής πληροφοριών του εν λόγω οργανισμού, έληξε στο τέλος του πρώτου τριμήνου του νέου έτους, γεγονός που επέτρεψε στη νέα οντότητα να παρουσιάσει τα στοιχεία της ενοποιημένα το Μάρτιο. Αμέσως μετά, η Bankia προχώρησε στην τελευταία σύσκεψη του διοικητικού της συμβουλίου, στην οποία ενέκρινε τη συγχώνευση.

Βασικός μέτοχος της Bankia είναι το ισπανικό κράτος με ποσοστό 62%, το οποίο, στο νέο σχήμα με την CaixaBank, ανέρχεται σε 16%. Το κράτος μάλιστα έχει αποφασίσει να καθυστερήσει τη διαδικασία πώλησης των μετοχών του στην τράπεζα έως το 2023, κεντρικός του, όμως, στόχος είναι η έξοδός του από την τράπεζα.

Το νέο σχήμα θα λειτουργεί με ένα δίκτυο 6.078 καταστημάτων, έχοντας ποσοστό 25% στην αγορά. Προκειμένου να διαπιστωθεί αν συνέτρεχε περίπτωση παραβίασης όρων ανταγωνισμού, η Επιτροπή προχώρησε στον προβλεπόμενο διεξοδικό έλεγχο ανά κλάδο δραστηριότητας και ανά περιοχή, προκειμένου να διαπιστώσει αν υπήρχε υπερβολική παρουσία σε κάποια από αυτές και αν δημιουργούσε δυσανάλογα εμπόδια στους ανταγωνιστές η τον καταναλωτή.

Όπως δήλωσε ο πρόεδρος της Bankia, κ. José Ignacio Goirigolzari, ο οποίος πλέον, είναι και ο πρόεδρος του νέου σχήματος, δεν φοβάται οποιοδήποτε τύπο περιορισμού, αν και το σύνολο του μεριδίου στην αγορά, του νέου τραπεζικού σχήματος, είναι της τάξεως του 25%.

Ωστόσο η Εθνική Επιτροπή Aγορών και Ανταγωνισμού, συνεκτιμώντας τις συνθήκες, επέβαλε ορισμένους περιορισμούς στη λειτουργία της νέας οντότητας.

Οι αποφάσεις της Επιτροπής Ανταγωνισμού

H Επιτροπή Ανταγωνισμού επέβαλλε ορισμένους περιορισμούς, ώστε να μην είναι υπέρμετρη η παρουσία της νέας τραπεζικής οντότητας και να μη δημιουργεί εμπόδια σε συγκεκριμένες περιοχές. Συγκεκριμένα, οι περιορισμοί τέθηκαν σε 86 περιοχές, στις οποίες η νέα οντότητα θα έχει θέση μονοπωλίου ή ολιγοπωλίου και θα πρέπει να διατηρήσει τα υποκαταστήματά της για έως και τρία χρόνια.

Από την πλευρά της, η CaixaBank δήλωσε ότι οι περιορισμοί δεν αλλάζουν τα σχέδιά της και βλέπει, μέχρι στιγμής, με θετική στάση, τις αποφάσεις της Επιτροπής. Συνολικά, η νέα οντότητα θα έχει υποκαταστήματα σε 299 δήμους ενώ θα μπορεί να κλείσει τα υποκαταστήματά της σε περιοχές με λιγότερους από 400 πελάτες. Μία από τις υποσχέσεις της νέας CaixaBank είναι να μην κλείσει τα υποκαταστήματά της σε δήμους, στους οποίους δεν υπάρχουν περισσότερα τραπεζικά υποκαταστήματα πλην ενός, είτε της πρώην Caixabank είτε της Bankia.

Η συγχώνευση των Unicaja και Liberbank

Η ανδαλουσιανή τράπεζα Unicaja Banco και η αστουριανή Liberbank ενέκριναν τη συγχώνευσή τους στα τέλη του περασμένου Δεκεμβρίου, σε συνέχεια διαπραγματεύσεων που διήρκησαν δύο έτη. Η νέα οντότητα θα είναι η πέμπτη μεγαλύτερη, με βάση το ενεργητικό, στην Ισπανία, καθώς το τελευταίο θα φθάνει περί τα 109 δις ευρώ. Προς το παρόν, η Unicaja είναι η όγδοη τράπεζα στην Ισπανία και η Liberbank η δωδέκατη.

Το συνολικό πελατολόγιο της ενιαίας τράπεζας απαριθμεί περί τους 4,5 εκατ. πελάτες με ισχυρή παρουσία σε ορισμένες Κοινότητες της Ισπανίας και συγκεκριμένα της Ανδαλουσίας, των Αστούριας, της Κανταβρίας, της Καστίλης και Λεόν και Καστίλης Λα Μάντσα καθώς και της Εστρεμαδούρα. Υπολογίζεται ότι θα κατέχει το 4,7% των καταθέσεων στην Ισπανία και το 4,25 των δανείων, αξίας 67 δισ. και 55 δισ. αντίστοιχα.

Η Unicaja θα προβεί και σε αύξηση του μετοχικού της κεφαλαίου κατά 1,075 δισ. ευρώ, προκειμένου να μπορέσει να εξαγοράσει την Liberbank, με την αναλογία της καινούργιας οντότητας να ανήκει κατά 59,5% στην ανδαλουσιανή τράπεζα και το υπόλοιπο 40,5% στην Liberbank. Η αναλογία των μετοχών καθορίστηκε σε 2,7705 μετοχές της τελευταίας ανά μία μετοχή της Unicaja.

Στη συνέχεια, οι δύο τράπεζες θα περιμένουν την έγκριση και τις αποφάσεις των αρμόδιων αρχών ενώ υπολογίζεται να ξεκινήσουν τη λειτουργία τους ως μία τράπεζα, στα τέλη του πρώτου εξαμήνου ή αρχές του δευτέρου. Το Διοικητικό Συμβούλιο θα απαρτίζεται από 15 μέλη, εκ των οποίων, δύο εκτελεστικοί διευθυντές, τέσσερα μέλη της Unicaja, τρία της Liberbank και έξι

ανεξάρτητοι, εκ των οποίων οι τέσσερις θα έχουν ονομαστεί από την ανδαλουσιανή και οι δύο από την αστουριανή. Ο Πρόεδρος της νέας τράπεζας θα είναι ο κ. Manuel Azuaga που έχει την ίδια θέση στην Unicaja και ο Διευθύνων Σύμβουλος ο κ. Manuel Menéndez, που επίσης έχει την ίδια θέση στην Liberbank. Τα δύο εκτελεστικά στελέχη θα παραμείνουν στις θέσεις τους έως και το 2023, ημερομηνία κατά την οποία ο πρώτος θα συνταξιοδοτηθεί και για η συνέχεια της θέσης του δεύτερου θα αποφασιστεί τη χρονιά εκείνη.

Οι δύο τράπεζες έχουν ανακοινώσει ότι η συγχωνευμένη οντότητα θα δαπανήσει περί τα 1,2 δισ. ευρώ για να κάνουν τις αναγκαίες ενέργειες, προκειμένου να μειώσουν τα κόστη και να αυξήσουν την ανταγωνιστικότητα και τη φερεγγυότητα της τράπεζας. Εντός των τριών πρώτων ετών προβλέπεται να έχουν εξοικονομήσει 192 εκ. ευρώ. Προς το παρόν, το σύνολο των καταστημάτων τους φθάνει τα 1.500 και απασχολεί 9.800 εργαζομένους.

H νέα δομή της Sabadell

O νέος διευθύνων σύμβουλος της τέταρτης μεγαλύτερης συστημικής ισπανικής τράπεζας, κ. César González Bueno Mayer, ο οποίος ήταν έως τώρα σύμβουλος στην ΤSB (θυγατρική της Sabadell στη Βρετανία), επέλεξε να προβεί σε αλλαγές στο οργανόγραμμα της εταιρίας, που πέραν του διευθυντού χρηματοπιστωτικού τομέα, κ. Leopoldo Alvear (ο οποίος προηγουμένως κατείχε την ίδια θέση στη Bankia), περιλαμβάνουν, σύμφωνα με δημοσιεύματα του ισπανικού τύπου, το πρώην στέλεχος της Abanca και δημιουργό της EVO Banco, κ. José Luis Abelleira Méndez, ο οποίος θα αναλάβει ως διευθυντής του τμήματος ιδιωτών της τράπεζας. Επιπλέον, σε δεύτερο επίπεδο, ο κ. Jorge Rodríguez Maroto, ο οποίος προέρχεται από την ING, αναμένεται να είναι υπεύθυνος των χρηματοπιστωτικών των ιδιωτών της Sabadell. Με αυτόν τον τρόπο, ορισμένα από τα κυριότερα στελέχη του νέου επιτελείου της τράπεζας προέρχονται από άλλες τράπεζες, ενώ οι υπόλοιπες αλλαγές έχουν να κάνουν με εσωτερικές μετατάξεις. Με βάση τους στόχους της μεταρρύθμισης που επιδιώκει η Sabadell, μετά το ναυάγιο της συγχώνευσης με τη ΒΒVA, ώστε να διατηρήσει τη θέση της στο τραπεζικό σύστημα της χώρας, αναφέρονται η καλύτερη επαφή με τον πελάτη, η βιωσιμότητα και η αύξηση της αποδοτικότητας,ενώ θα υπάρχουν αλλαγές και στην οργάνωση της εταιρίας. Συγκεκριμένα, η Sabadell θα οργανωθεί στην Ισπανία σε τρείς διακριτούς τομείς: τομέας υπηρεσιών για ιδιώτες, για επιχειρήσεις και για εταιρίες. Οι τρείς οντότητες θα λειτουργούν ως θυγατρικές και θα παρουσιάζουν κοινούς λογαριασμούς.

-Όσον αφορά τους ιδιώτες, βασικά χαρακτηριστικά της νέας υπηρεσίας θα είναι η ψηφιοποίηση των υπηρεσιών. Ο νέος Διευθύνων Σύμβουλος, άλλωστε, λόγω εξαιρετικά επιτυχημένης προηγούμενης ενασχόλησής του στην ING, θεωρείται ότι έχει μεγάλη εμπειρία στον τομέα αυτό.

- Όσον αφορά τις επιχειρήσεις, στόχος είναι η αύξηση του όγκου πελατών και η διασφάλιση της θέσης της τράπεζας.

-Όσον αφορά την εταιρική τραπεζική, το σχέδιο θα επικεντρωθεί στη διαχείριση κεφαλαίων και τη βελτίωση των σχέσεων με τις εταιρίες.