Βρετανία: Στήριξη της οικονομίας με το μεγαλύτερο ποσό στην ιστορία σε καιρό ειρήνης

Η Κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου μόνο για την αντιμετώπιση των οικονομικών συνεπειών της πανδημίας διέθεσε, το δημοσιονομικό έτος 2020-2021, 407 δισ. λίρες, δηλαδή το μεγαλύτερο ποσό στην ιστορία και μάλιστα σε καιρό ειρήνης.

Για την κάλυψη των αναγκών αυτών, η Κυβέρνηση δανείσθηκε 303 δισ. λίρες, ποσό που αντιστοιχεί στο 14,5% του ΑΕΠ. Πρόκειται για ένα από τα πλέον γενναιόδωρα και ολοκληρωμένα οικονομικά προγράμματα αντιμετώπισης της πανδημίας στον κόσμο, υποστηρίζοντας εργαζομένους, επιχειρήσεις και δημόσιες υπηρεσίες, ιδιαίτερα εκείνες του εθνικού συστήματος (NHS) υγείας και σε ανθρώπινο δυναμικό και σε εξοπλισμό (ο προϋπολογισμός του οποίου ανήλθε σε 147 δισ. λίρες το 2020) αλλά και τη χρηματοδότηση της ανάπτυξης και την προμήθεια εμβολίων και τη λειτουργία του συστήματος ιχνηλάτησης επαφών ασθενών covid-19 (NHS Test and Trace).

Προχώρησε στην καταβολή μισθών σε 12 εκατ. εργαζομένους και αυτοαπασχολούμενους, υποστήριξε περισσότερες από 1 εκατομμύριο επιχειρήσεις μέσω επιχορηγήσεων, δανείων και μειώσεων φορολογικών συντελεστών και στήριξε την αύξηση της απασχόλησης και την τόνωση της ζήτησης. Τα κρατικά εγγυημένα δάνεια προς επιχειρήσεις έφθασαν τα 71 δισ. λίρες.

Αναλυτικότερα, οι κυριότερες προτεραιότητες ως προς τους εργαζόμενους και τις επιχειρήσεις ήταν και εξακολουθούν να είναι ο εξορθολογισμός της επιδοματικής πολιτικής στήριξης των χαμηλών εισοδημάτων, των ανέργων (Universal Credit) και των ασθενούντων, η οποία έπρεπε να ανταποκριθεί στην άνευ προηγουμένου αύξηση του αριθμού των αιτημάτων κατά τη διάρκεια της πανδημίας, η εισαγωγή του σχεδίου στήριξης εισοδήματος εργαζομένων (Job Retention Scheme, υποστήριξη περίπου 9 εκατ. απασχολούμενων), το οποίο εγγυάτο την καταβολή του 80% του μηνιαίου μισθού του εργαζομένου μέχρι του ποσού των 2.500 λιρών και την διατήρηση της θέσης εργασίας του και το οποίο θα συνεχισθεί μέχρι και το τέλος Σεπτεμβρίου 2021, η εισαγωγή αναλόγου σχήματος για τους αυτοαπασχολούμενους (Self Employment Income Support Scheme, υποστήριξη περίπου 3 εκατ. απασχολούμενων), το οποίο επίσης διατηρείται μέχρι και το τέλος Σεπτεμβρίου 2021, οι μειωμένοι συντελεστές ΦΠΑ, η εφ’ άπαξ ενίσχυση μικρομεσαίων επιχειρήσεων αναλόγως της φορολογητέας αξίας της επαγγελματικής τους στέγης, το πρόγραμμα δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας (πλήρης επιδότηση για 6 μήνες, συνολικού ύψους 2 δισ. λιρών) για νέους 16-24 ετών που κινδυνεύουν από την μακροχρόνια ανεργία, το πρόγραμμα πρακτικής άσκησης νέων για την δημιουργία ευκαιριών απασχόλησης (επιδότηση 2.000 λιρών ανά μαθητευόμενο, καθώς και η παροχή χαμηλότοκων εγγυημένων από το κράτος δανείων προς μικρές (100% εγγύηση), μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις (80% εγγύηση) για την στήριξη της ρευστότητάς τους.

Στις πιο μικρές επιχειρήσεις διατέθηκαν δάνεια από 2.000 λίρες έως το 25% του τζίρου τους με ανώτατο όριο τις 50.000 λίρες, άτοκα για ένα έτος, τα οποία ήταν εγγυημένα από το Κράτος κατά 100%. Μετά το πρώτο έτος το ετήσιο επιτόκιο ορίσθηκε στο 2,5%. Στις μεγαλύτερες επιχειρήσεις δηλαδή αυτές που είχαν ετήσιο τζίρο έως 45 εκατ. λίρες διατέθηκαν δάνεια ύψους έως 5 εκατ. λίρες, άτοκα για ένα έτος, των οποίων οι κρατικές εγγυήσεις κάλυπταν το 80% του δανείου. Στις μεγάλες επιχειρήσεις δηλαδή αυτές που είχαν ετήσιο τζίρο πάνω από 45 εκατ. λίρες διατέθηκαν δάνεια ύψους έως 200 εκατ. λίρες, των οποίων οι κρατικές εγγυήσεις κάλυπταν το 80% του δανείου.

 Ως προς τα μέτρα για την υποστήριξη των επιχειρήσεων, τα σημαντικότερα που ανακοινώθηκαν, μεταξύ άλλων, είναι:

 - ένα νέο σχήμα επιδοτήσεων κυρίως για το χώρο της μαζικής εστίασης, ο οποίος πλήττεται από τα μέτρα κατά της πανδημίας, ύψους 5 δισ. λιρών. Η επιδότηση, η οποία θα υλοποιηθεί από τα τοπικά συμβούλια, θα έχει ανώτατο ύψος εφ’ άπαξ καταβολής 18.000 λιρών που θα δοθεί σε καταστήματα, χώρους παροχής ποτών (pubs), ξενοδοχεία και άλλες επιχειρήσεις οι οποίες έχουν πληγεί. Συνολικά από την αρχή της πανδημίας έχουν διατεθεί 25 δισ. λίρες από το πρόγραμμα αυτό.

– Επέκταση της εφαρμογής του χαμηλού συντελεστή ΦΠΑ 5% για τις μονάδες φιλοξενίας, διαμονής, θεαμάτων και αξιοθέατων μέχρι το τέλος του Σεπτεμβρίου και εφαρμογής συντελεστή 12,5% για το επόμενο εξάμηνο μέχρι το τέλος Μαρτίου 2022.