Bρετανία: Το μεγάλο πρόβλημα έλλειψης προσωπικού | Ποιες λύσεις δόθηκαν στον αγροτικό τομέα

Συνεχίζει να αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα η Βρετανία από την έλλειψη προσωπικού, ένα ζήτημα το οποίο συνδέεται, έστω και σε πολύ μικρότερο βαθμό από άλλες εισαγόμενες γενεσιουργές αιτίες και με το ύψος του πληθωρισμού.

Η βρετανική αγορά εργασίας υφίσταται τη μεγαλύτερη πίεση των τελευταίων τεσσάρων δεκαετιών, με πολλές επιχειρήσεις να δυσκολεύονται να βρουν προσωπικό, όπως καταδεικνύει ο εξαιρετικά μεγάλος αριθμός κενών θέσεων εργασίας (1,3 εκατ. μεταξύ Μαρτίου και Μαΐου), ιδιαίτερα στο τομέα όλου του φάσματος της εφοδιαστικής αλυσίδας των τροφίμων και ποτών και των μεταφορών (οδηγοί, βοηθητικό προσωπικό αεροδρομίων και αεροπορικών εταιρειών κ.α.).

Οι ελλείψεις εργατικού δυναμικού θέτουν σε κίνδυνο την οικονομική ανάκαμψη, καθώς οι χρόνιες ελλείψεις προσωπικού σε ορισμένους κλάδους εντείνονται και θα μπορούσαν να αναγκάσουν τις εταιρείες σε μακροχρόνια μείωση της λειτουργικής τους ικανότητας.

Το πρόβλημα της έλλειψης προσωπικού έχει συχνά αποδοθεί στην απώλεια εποχικών εργαζόμενων, κυρίως από την ανατολική Ευρώπη, λόγω πανδημίας, εξόδου του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ, ή και τα δύο. Μάλιστα, στο τέλος του 2020, η βρετανική κυβέρνηση υπέκυψε στην πίεση της βιομηχανίας και παραχώρησε 30 χιλ. εποχικές θεωρήσεις για εργαζόμενους στον κλάδο της παραγωγής φρούτων και λαχανικών για το 2021, με δυνατότητα επέκτασης κατά 10 επιπλέον χιλιάδες. Τον δε Δεκέμβριο του 2021, η Κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι οι παραγωγοί φρούτων και λαχανικών θα μπορούν κατά τη διάρκεια των επομένων τριών ετών (2022-2024) να προσλαμβάνουν εποχικούς αλλοδαπούς εργαζόμενους με ειδικές, ή επέκταση των υπαρχουσών ειδικών αδειών (special visa) για την συγκομιδή των νωπών προϊόντων που παράγουν.

Στοιχεία της βρετανικής Στατιστικής Υπηρεσίας κατέδειξαν ότι περίπου 60% των εργαζόμενων που αποχώρησαν από τον κλάδο των τροφίμων (που έχει υποστεί τις συνέπειες περισσότερο από οποιονδήποτε άλλο κλάδο) στη διάρκεια της πανδημίας ήταν Βρετανοί, ποσοστό που ανεβαίνει στο 80% για το μόνιμο προσωπικό. Και μάλιστα, η πλειοψηφία αυτού του προσωπικού εξακολουθεί να βρίσκεται σε ηλικία προς εργασία, το οποίο σημαίνει ότι αποχωρούν από τον κλάδο επειδή αναζητούν καλύτερες συνθήκες αλλού. Επιπλέον, παρόλο που κλαδικοί φορείς υποστήριζαν ότι οι 30 χιλ. Εποχικές θεωρήσεις που προσφέρθηκαν δεν θα ήταν αρκετές, στοιχεία του Υπουργείου Εσωτερικών καταδεικνύουν ότι αξιοποιήθηκαν τελικά μόνο 24.661, το προηγούμενο έτος.

Ένα σημαντικό μέρος από αυτούς προέρχονταν από την Ουκρανία, με το πόλεμο να έχει περιορίσει τις προσδοκίες αφίξεων ανάλογου μέρους φέτος. Η ανταπόκριση και η προσαρμογή των επιχειρήσεων καθίσταται συνεπώς κρίσιμη. Ευέλικτο ωράριο, αυξήσεις, χρηματική επιβράβευση παραμονής στην εργασία, αλλά και άντληση εργαζόμενων από εναλλακτικές πηγές (απόστρατοι, μακροχρόνια άνεργοι, πρώην κατάδικοι) είναι ορισμένα από τα μέτρα που λαμβάνονται για την προσέλκυση εγχώριων εργαζόμενων και τη μείωση της εξάρτησης από φθηνό εισαγόμενο εργατικό δυναμικό στη μετά-Brexit και μετά-Covid εποχή.

Το υψηλότερο κόστος μεταφορικών λόγω ελλείψεων οδηγών, η επιμήκυνση του ταξιδιού λόγω γραφειοκρατικών διαδικασιών και ισχυρής πιθανότητας τα φορτηγά να επιστρέφουν άδεια (λόγω Brexit), οι γραφειοκρατικές διατυπώσεις που επιβαρύνουν το κόστος και το χρόνο διεκπεραίωσης του εμπορίου (λόγω Brexit), η στροφή σε εναλλακτικούς ακριβότερους προμηθευτές για την αποφυγή των νέων διατυπώσεων (λόγω Brexit), οι ελλείψεις σε προσωπικό που σε ικανό βαθμό παραδοσιακά προέρχονταν από χαμηλού κόστους χώρες της ΕΕ και η αύξηση στην τιμή των προϊόντων ενέργειας έχουν οδηγήσει σε ικανή αύξηση της τιμής τροφίμων και ποτών στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Οι πληροφορίες προέρχονται από το Γραφείο Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων στο Λονδίνο.