Το προφίλ 15 startup ελληνικών και ελληνοαμερικανικών συμφερόντων στις ΗΠΑ

H Silicon Valley, ως το αρχετυπικό οικοσύστημα νεοφυών εταιρειών, προσφέρει επί δεκαετίες γόνιμο έδαφος για την ανάπτυξη καινοτόμων επιχειρηματικών ιδεών και κατά συνέπεια προσελκύει επιστήμονες και νέους επιχειρηματίες απ’ όλες τις γωνιές κόσμου.

Σύμφωνα με μελέτη του Γραφείου Οικονομικών και Εμπορικών υποθέσεων του Γενικού Προξενείου της Ελλάδος στον Άγιο Φραγκίσκο από αυτό το άκρως ανταγωνιστικό περιβάλλον, δεν λείπει το ελληνικό στοιχείο, με πολλούς Έλληνες και Ελληνοαμερικανούς ιδρυτές νεοφυών εταιρειών να δραστηριοποιούνται στην περιοχή. Κατά τα τελευταία χρόνια αυξάνεται συνεχώς ο αριθμός των startups με Έλληνες ιδρυτές που έχουν αναπτύξει δραστηριότητα γενικά στις ΗΠΑ, κυρίως σε πόλεις όπως η Νέα Υόρκη, η Βοστώνη, το Λος Άντζελες και το Όστιν (Τέξας).

Η μελέτη του Γραφείου επικεντρώνεται στους ιδρυτές εταιρειών στις δυτικές Πολιτείες των ΗΠΑ και ιδιαιτέρως στη γεωγραφική περιοχή του κόλπου του Αγίου Φραγκίσκου (San Francisco Bay Area – Silicon Valley). Αξιοσημείωτα είναι τα παραδείγματα επιτυχημένης πορείας ορισμένων εξ αυτών των εταιρειών κατά τα τελευταία χρόνια που εξασφάλισαν σημαντικά ποσά χρηματοδοτήσεων από Venture Capital funds της περιοχής και εν τέλει εξαγοράστηκαν από μεγαλύτερες εταιρείες του εκάστοτε κλάδου. Σε πλείστες περιπτώσεις οι ιδρυτές των εταιρειών αυτών μετά την εξαγορά προχωρούν στην ίδρυση νέων εταιρειών (serial entrepreneurs), ασχολούνται με τις επενδύσεις (είτε ως angel investors είτε ιδρύοντας επενδυτικά funds) ή/και δραστηριοποιούνται ως σύμβουλοι σε νεοφυείς εταιρείες τεχνολογίας.

Να σημειωθεί ότι ορισμένοι εκ των ιδρυτών, αν και ελληνικής καταγωγής, δεν κατέχουν την ελληνική υπηκοότητα, δεν γνωρίζουν την ελληνική γλώσσα και δεν είναι ενήμεροι για τα αξιοσημείωτα βήματα προόδου του οικοσυστήματος καινοτομίας της Ελλάδας κατά τα τελευταία χρόνια. Σε αυτές τις περιπτώσεις εκτιμάται ότι η προσέγγιση ειδικά αυτών των ιδρυτών και η προβολή της Ελλάδας σε αυτούς ως επενδυτικού προορισμού για την επέκταση των δραστηριοτήτων των εταιρειών τους κατά την πορεία ανάπτυξή τους, δύναται να τύχουν θετικής ανταπόκρισης.

Οι ελληνικές καταβολές και η ανάγκη που συχνά παρατηρείται για τη διατήρηση του δεσμού με την πατρίδα των προγόνων από πλευράς Ελληνοαμερικανών, σε συνδυασμό με το διαρκώς βελτιούμενο επενδυτικό κλίμα στην Ελλάδα στον τεχνολογικό τομέα κατά τα τελευταία χρόνια, δημιουργούν τις προϋποθέσεις επιτυχούς προσέλκυσης στη χώρα μας κατά προτεραιότητα των ελληνικής καταγωγής επιχειρηματιών του εξωτερικού. Συχνά, η Ελλάδα μπορεί να αντιμετωπίζεται από αυτούς μοναχά ως ο τόπος διακοπών. Αντιλαμβανόμενοι ωστόσο τα πλεονεκτήματα δραστηριοποίησής τους στην Ελλάδα (υψηλής ποιότητας ανθρώπινο δυναμικό για την στελέχωση της εταιρείας τους και φιλικές προς την νεοφυή επιχειρηματικότητα συνθήκες), η επέκταση τους στη χώρα μας αναδεικνύεται ως επιχειρηματικά συμφέρουσα επιλογή. Μια επιλογή που συνδυάζει την επικερδή επαγγελματική κίνηση με την ισχυροποίηση και εμβάθυνση οικογενειακών και προσωπικών δεσμών με τον τόπο καταγωγής τους.

Όπως αναφέρεται στη μελέτη, αρκετές εταιρείες έχουν παρουσία τόσο στην Silicon Valley όσο και στην Ελλάδα. Στις περιπτώσεις αυτές το εμπορικό τμήμα της εταιρείας βρίσκεται στην Silicon Valley (οι πωλήσεις) και το τεχνικό στην Ελλάδα (η έρευνα και ανάπτυξη του καινοτόμου προϊόντος ή της πρωτοποριακής υπηρεσίας). Το γεγονός ότι οι εταιρείες έχουν αυτή τη διττή παρουσία τούς δίνει τη δυνατότητα να προσελκύσουν ευκολότερα χρηματοδότηση από τα αναρίθμητα επενδυτικά funds υψηλού ρίσκου (Venture Capital – VC), να προσεγγίσουν αποτελεσματικότερα τους πελάτες τους (στη συνήθη περίπτωση εταιρείες τεχνολογίας με έδρα στην Silicon Valley), ταυτόχρονα όμως να είναι σε θέση να αναπτύσσουν τα προϊόντα τους στην Ελλάδα με το εργατικό δυναμικό στη χώρα μας να αμείβεται κατά πολύ χαμηλότερα απ’ ό,τι στην αμερικανική αγορά εργασίας.

Σε ορισμένες περιπτώσεις οι εταιρείες αυτές δεν έχουν μεν παρουσία στην Ελλάδα, συνεργάζονται, ωστόσο, με Έλληνες προγραμματιστές ή μηχανικούς που δουλεύουν εξ αποστάσεως παρέχοντας τις υπηρεσίες τους ως εξωτερικοί συνεργάτες χωρίς να έχουν προσληφθεί ως υπάλληλοι. Σε κάποιες περιπτώσεις όμως ενδέχεται να είναι όντως υπάλληλοι μιας θυγατρικής της αμερικανικής εταιρείας στην Ευρώπη. Επίσης, υπάρχουν περιπτώσεις όπου οι εταιρείες συνεργάζονται με επιχειρήσεις στην Ελλάδα που αναλαμβάνουν έργα από ξένες εταιρείες στην βάση του outsourcing, δηλαδή με σύμβαση έργου (π.χ. αναλαμβάνουν να αναπτύξουν ένα τμήμα μιας ψηφιακής υπηρεσίας ή το σχεδιασμό ενός εξαρτήματος του τελικού προϊόντος). Ορισμένες από τις εταιρείες έχουν ήδη μια επιτυχημένη πορεία κάποιων ετών, ενώ άλλες βρίσκονται σε πολύ αρχικό στάδιο.

Στις περισσότερες περιπτώσεις οι ιδρυτές των εταιρειών υπήρξαν μεταπτυχιακοί φοιτητές σε τοπικά πανεπιστήμια (Stanford, Berkeley κλπ) και ανέπτυξαν τις καινοτόμες ιδέες τους κατά τη διάρκεια των σπουδών τους. Εξάλλου, τα τοπικά πανεπιστημιακά ιδρύματα διαθέτουν ιδιαιτέρως ανεπτυγμένα γραφεία αξιοποίησης ερευνητικών αποτελεσμάτων για εμπορικές εφαρμογές.

Όσον αφορά τους τομείς δραστηριότητας, , το εύρος είναι εκτενές και περιλαμβάνει ετερόκλητους, εξειδικευμένους κλάδους. Ως γενική παρατήρηση, στην πλειοψηφία τους οι εταιρείες ασχολούνται με ψηφιακές εφαρμογές που απευθύνονται σε άλλες εταιρείες (Β2Β) και όχι στον τελικό καταναλωτή (Β2C). Βάσει των ανωτέρω χαρακτηριστικών των εταιρειών και των ιδρυτών, ακολουθεί ενδεικτικά μια συνοπτική παρουσίαση αντιπροσωπευτικών περιπτώσεων με στοιχεία από τη μελέτη.

Aisera

Η Aisera είναι η τέταρτη εταιρεία που ιδρύει στην Silicon Valley ο Χρήστος Τρύφωνας, μετά τις πετυχημένες εξαγορές των προηγούμενων τριών (βλ. ανωτέρω πίνακα). Η Aisera ιδρύθηκε το 2017 και προσφέρει υπηρεσίες αυτοματισμού λειτουργιών πληροφορικής, πωλήσεων και εξυπηρέτησης πελατών μέσω εφαρμογών τεχνητής νοημοσύνης. Η εταιρεία ανακοίνωσε την εξασφάλιση χρηματοδότησης τρίτου γύρου ύψους 40 εκατ. δολ. τον Απρίλιο του 2021 με τη συνολική χρηματοδότηση της εταιρείας να ανέρχεται στα 90 εκατ. δολ.

Arrikto

H εταιρεία Arrikto προσφέρει εργαλεία για το σχεδιασμό εφαρμογών υπολογιστικής μάθησης (ΜL, machine learning). Ιδρύθηκε το 2015 από τους Κωνσταντίνο Βενετσανόπουλο και Βαγγέλη Κούκη και διατηρεί γραφεία στο San Francisco και τμήμα έρευνας & ανάπτυξης στην Αθήνα. Τον Νοέμβριο του 2020 η εταιρεία εξασφάλισε χρηματοδότηση πρώτου γύρου 10 εκατ. δολ. από το την εταιρεία Unusual Ventures (επενδυτική εταιρεία Venture Capital στη Silicon Valley).

BetterUp

Η εταιρεία BetterUp ιδρύθηκε από τον Alexi Robichaux (ελληνικής καταγωγής από τη μητέρα του) το 2013 και δραστηριοποιείται στον κλάδο της ψυχικής υγείας προσφέροντας coaching σε στελέχη επιχειρήσεων. Απασχολεί περί τους 2.500 coaches ψυχικής υγείας και χρησιμοποιεί εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης για ανάλυση συμπεριφοράς. Οι υπηρεσίες της εταιρείας διατίθενται σε 370 επιχειρήσεις σε 90 χώρες. Το καλοκαίρι του 2021 η εταιρεία ανακοίνωσε την επέκτασή της στην Ευρώπη με γραφεία στο Λονδίνο και το Μόναχο. Στις αρχές του Οκτωβρίου 2021 εξασφάλισε χρηματοδότηση πέμπτου γύρου ύψους 300 εκατ. δολ.

Blueground

Η Blueground παρέχει επιπλωμένα διαμερίσματα προς ενοικίαση για χρονικά διαστήματα μεγαλύτερα του ενός μηνός σε 15 πόλεις ανά τον κόσμο. Η έδρα της στις ΗΠΑ βρίσκεται στη Νέα Υόρκη, ωστόσο παρέχει υπηρεσίες και στο San Francisco. Το Σεπτέμβριο του 2021 ανακοίνωση της εξασφάλιση χρηματοδότησης τρίτου γύρου, ύψους 180 εκατ. δολ., τη μεγαλύτερη μέχρι στιγμής χρηματοδότηση για ελληνική startup.

Centaur Analytics

Εταιρεία που αναπτύσσει αισθητήρες για την καταγραφή των συνθηκών αποθήκευσης αγροτικών προϊόντων. Βάσει των μετρήσεων που συλλέγουν οι αισθητήρες, αναλύονται παράμετροι της αποθήκευσης της σοδειάς προκειμένου να αποφευχθεί απώλεια τροφίμων. Η εταιρεία ιδρύθηκε το 2014, έχει έδρα το Βόλο και διατηρεί γραφεία την νότια Καλιφόρνια. Η εταιρεία εντάχθηκε στο δίκτυο της Endeavor Greece το 2018.

Helic

H Helic, εταιρεία που ανέπτυξε λογισμικό προσομοίωσης της λειτουργίας μικροεπεξεργαστών, δραστηριότητα που εντάσσεται στον κλάδο του EDA Electronic Design Automation. Ιδρύθηκε το 2000 στην Αθήνα και μετέφερε το 2007 την έδρα της στην Santa Clara (Silicon Valley), διατηρώντας το τμήμα έρευνας & ανάπτυξης στην Αθήνα. H αρχική επένδυση προήλθε από τον ιδρυτή της Atmel, Ελληνοαμερικανό George Perlegos. H εταιρεία εξαγοράστηκε από την αμερικανική ANSYS, κορυφαία εταιρεία λογισμικού προσομοίωσης με γραφεία σε 45 χώρες, το 2019.

Matternet

Εταιρεία που κατασκευάζει drones για μεταφορά μικρών πακέτων μέσα σε πόλεις με ιδρυτή τον Ανδρέα Ραπτόπουλο που έχει γραφεία στο Mountain View όπου κατασκευάζει τα drones. Ο ιδρυτής της Matternet παρακολούθησε το πρόγραμμα επιχειρηματικότητας του Singularity University το 2011, έτος ίδρυσης της εταιρείας. Ήδη νοσοκομεία στην Ελβετία χρησιμοποιούν τα drones για την μεταφορά φαρμάκων. Η εταιρεία έχει συνεχή ανοδική πορεία και το καλοκαίρι του 2019 έκλεισε μεγάλη συμφωνία με την UPS. Τον Σεπτέμβριο του 2021 ανακοινώθηκε συνεργασία της εταιρείας με το Υπουργείο Υγείας του Abu Dhabi για τη δημιουργία του πρώτου δικτύου μεταφορών ιατρικών προμηθειών με drones που θα καλύπτει όλη την πόλη.

Miroculus

Η εταιρεία βιοτεχνολογίας Miroculus έχει αναπτύξει ένα καινοτόμο διαγνωστικό μηχάνημα, διατηρεί την έδρα της στο San Francisco και το Μάρτιο του 2021 εξασφάλισε χρηματοδότηση Β’ γύρου ύψους 45 εκατ. δολλαρίων. Ιδρύθηκε από την Φαίη Χριστοδούλου που παρακολούθησε το πρόγραμμα επιχειρηματικότητας του Singularity University το 2013 και εντάχθηκε στο δίκτυο της Endeavor Greece τον Οκτώβριο του 2020.

Myrmex

Ιδρύθηκε το 2015 από τους Ιωάννη Κανέλλο και Ορέστη Φαινέκο και έχει αναπτύξει ένα αυτοματοποιημένο σημείο παραλαβής παραγγελιών όπου αυτοκινούμενα ρομποτικά οχήματα συγκεντρώνουν τα προϊόντα από την αποθήκη για την παράδοσή τους στους καταναλωτές. Η έδρα της εταιρείας είναι την Silicon Valley και το τμήμα έρευνας και ανάπτυξης στην Αθήνα.

NovaCredit

Eταιρεία του κλάδου fintech με συνιδρυτή τη Νίκη Γουλιμή που διατηρεί γραφεία στην Νέα Υόρκη και το San Francisco. Η NovaCredit έχει αναπτύξει ένα credit passport για τη χρήση ξένων επαγγελματιών και φοιτητών στις ΗΠΑ προκειμένου να αποκτήσουν πρόσβαση σε τραπεζικές υπηρεσίες (πιστωτική κάρτα, δάνεια κλπ). H Νίκη Γουλιμή συμμετείχε στο πρόγραμμα επιχειρηματικής επιτάχυνσης του Y Combinator το 2016.

Orfium

Εταιρεία του κλάδου της μουσικής βιομηχανίας. Ανέπτυξε πλατφόρμα εντοπισμού παραβιάσεων των πνευματικών δικαιωμάτων των δημιουργών. Πελάτες της είναι μουσικοί εκδότες και δισκογραφικές εταιρείες. Διατηρεί παρουσία στο Los Angeles και την Αθήνα. Το τμήμα έρευνας και ανάπτυξης που εδρεύει στην Αθήνα αριθμεί 120 υπαλλήλους. Στη ΔΕΘ του 2021 διακρίθηκε με το πρώτο εθνικό βραβείο νεοφυών επιχειρήσεων από το Elevate Greece, το Εθνικό Μητρώο νεοφυών εταιρειών του Υπουργείου Ανάπτυξης.

Sentio Solutions

Εταιρεία του κλάδου healthtech με ιδρυτές τους Γιώργο Ελευθερίου και Χάρη Τσίρμπα που έχει γραφείο στο San Francisco και θυγατρική εταιρεία στην Ελλάδα. Έχει αναπτύξει το προϊόν Feel, ένα βραχιόλι με αισθητήρες θερμοκρασίας, καρδιακού παλμού κλπ που επιτρέπει τη συνεχή παρακολούθηση της ψυχολογικής κατάστασης του χρήστη και την σε πραγματικό χρόνο παροχή προσωποποιημένων μηνυμάτων για την αντιμετώπιση συμπτωμάτων άγχους και κατάθλιψης.

Yodeck

Εταιρεία που έχει αναπτύξει πλατφόρμα ψηφιακής σήμανσης που επιτρέπει στους χρήστες να διαχειρίζονται οθόνες προβολής διαφημιστικών μηνυμάτων εξ αποστάσεως μέσω διαδικτύου ή κινητού τηλεφώνου. Ιδρυτές είναι οι Βαγγέλης Μιχαλόπουλος και Δημήτρης Τσίγκος (ιδρυτής επίσης της εταιρείας Epignosis και του ελληνικού VC fund Starttech Ventures).

Zeit Medical

Νέα εταιρεία του κλάδου της βιοτεχνολογίας που ανέπτυξε συσκευή έγκαιρης ανίχνευσης εγκεφαλικών επεισοδίων. Βρίσκεται σε πρώιμο στάδιο εξέλιξης. Ιδρυτής είναι ο Ορέστης Βαρδούλης, απόφοιτος του Stanford. Το 2021 έγινε δεκτή στο πρόγραμμα επιχειρηματικότητας του περιώνυμου επιταχυντή της Silicon Valley, Y Combinator. Η εταιρεία εξασφάλισε χρηματοδότηση seed round 2 εκατ. δολ. τον Οκτώβριο του 2021.

Zumper

Πρόκειται για ραγδαία ανερχόμενη εταιρεία που έχει αναπτύξει διαδικτυακή πλατφόρμα αναζήτησης διαμερισμάτων προς ενοικίαση με χρήση εργαλείων τεχνητής νοημοσύνης. Έχει έδρα το San Francisco και ιδρύθηκε το 2012 από τον Anthemos Georgiades. Η online πλατφόρμα και η αντίστοιχη εφαρμογή για κινητά τηλέφωνα χρησιμοποιείται από 70 εκατ. χρήστες. Εξασφάλισε χρηματοδότηση τέταρτου γύρου ύψους 60 εκατ. δολ. τον Μάρτιο του 2020.