Φωτογραφίες: discovergreece.com
Η Μυτιλήνη, πρωτεύουσα της Λέσβου, δεν είναι απλώς μια πόλη-λιμάνι. Είναι ένα ζωντανό μωσαϊκό ιστορίας, πολιτισμού και αρχιτεκτονικής, όπου η νεοκλασική κομψότητα συναντά την ανατολίτικη αύρα και η βυζαντινή κληρονομιά συνυπάρχει με τα οθωμανικά κατάλοιπα. Μια περιήγηση στους δρόμους της αποκαλύπτει έναν τόπο με βαθιές ρίζες, πατρίδα της Σαπφούς, του Αλκαίου, του Μυριβήλη και, φυσικά, του ούζου.
Η Λέσβος, το τρίτο μεγαλύτερο νησί της Ελλάδας, αποτελεί έναν προορισμό που γοητεύει τον επισκέπτη με την αυθεντικότητά του. Πέρα από τις πανέμορφες παραλίες και το παγκοσμίου γεωλογικής σημασίας Απολιθωμένο Δάσος, η ψυχή του νησιού χτυπά στην πρωτεύουσά του. Η Μυτιλήνη, χτισμένη αμφιθεατρικά πάνω σε επτά λόφους, ξεδιπλώνει την ιστορία της σε κάθε γωνιά, προσκαλώντας σε μια εξερεύνηση που συνδυάζει τη γνώση με την απόλαυση.
Πρώτη Στάση: Το εμβληματικό κάστρο και το γραφικό λιμάνι
Η βόλτα ξεκινά από το σημείο που δεσπόζει στα βορειοανατολικά της πόλης: το επιβλητικό Κάστρο της Μυτιλήνης. Ένα από τα μεγαλύτερα και καλύτερα διατηρημένα κάστρα της Ανατολικής Μεσογείου, αποτελεί έναν σιωπηλό μάρτυρα της πολυτάραχης ιστορίας του νησιού. Θεμελιωμένο πάνω στα ερείπια αρχαίας ακρόπολης, γνώρισε σημαντικές επεμβάσεις κατά τη βυζαντινή περίοδο από τον αυτοκράτορα Ιουστινιανό τον 6ο αιώνα. Η σημερινή του μορφή, ωστόσο, οφείλεται κυρίως στους Γατελούζους, τη γενοβέζικη δυναστεία που κυβέρνησε το νησί από το 1355. Περπατώντας στα τείχη του, ο επισκέπτης μπορεί να διακρίνει τις διαφορετικές οικοδομικές φάσεις, από τα βυζαντινά τμήματα και τα οικόσημα των Γατελούζων μέχρι τις οθωμανικές προσθήκες, όπως το μεντρεσέ (ιεροδιδασκαλείο) και το χαμάμ. Η πανοραμική θέα προς την πόλη, το λιμάνι και τις μικρασιατικές ακτές είναι απλώς μαγευτική.
Κατηφορίζοντας από το κάστρο, ο δρόμος οδηγεί στο γραφικό νότιο λιμάνι. Εδώ, η εικόνα είναι κλασικά αιγαιοπελαγίτικη: ψαρόβαρκες και ιστιοπλοϊκά λικνίζονται απαλά στα νερά, ενώ η προκυμαία σφύζει από ζωή. Την προσοχή τραβά αμέσως το εμβληματικό άγαλμα της Ελευθερίας, ενώ κατά μήκος του παραλιακού δρόμου εντυπωσιάζουν τα κομψά νεοκλασικά κτίρια, απομεινάρια της οικονομικής ακμής της πόλης στα τέλη του 19ου και τις αρχές του 20ού αιώνα. Το κτίριο της παλιάς Τράπεζας της Ελλάδος, το ξενοδοχείο «Μεγάλη Βρεταννία» και το παλιό Λιμεναρχείο συνθέτουν ένα σκηνικό αρχιτεκτονικής αρχοντιάς.
Περιπλάνηση στην Ιστορία: Εκκλησίες και Οθωμανικά μνημεία
Η καρδιά της παλιάς πόλης χτυπά γύρω από τον κεντρικό εμπορικό δρόμο, την οδό Ερμού. Μια βόλτα εδώ είναι μια βουτιά στην καθημερινότητα του νησιού, με τα εμπορικά καταστήματα, τα εργαστήρια και τη διαρκή κίνηση. Σε κοντινή απόσταση, ξεπροβάλλουν σημαντικά θρησκευτικά μνημεία. Ο Μητροπολιτικός Ναός του Αγίου Αθανασίου, με το εντυπωσιακό γοτθικού ρυθμού καμπαναριό του, ύψους 33 μέτρων, κρύβει στο εσωτερικό του ένα από τα πιο περίτεχνα ξυλόγλυπτα τέμπλα του 18ου αιώνα στην Ελλάδα και τα λείψανα του Αγίου Θεοδώρου, πολιούχου της πόλης.
Λίγο πιο πέρα, δεσπόζει ο μεγαλοπρεπής Ιερός Ναός του Αγίου Θεράποντα, ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα σύμβολα της Μυτιλήνης. Με τον επιβλητικό του τρούλο και το εκλεκτικιστικό αρχιτεκτονικό του στυλ, που συνδυάζει στοιχεία μπαρόκ, ροκοκό, νεογοτθικά και νεοκλασικά, αποτελεί ένα μοναδικό αρχιτεκτόνημα, έργο του ντόπιου αρχιτέκτονα Αργύρη Αδαλή.
Η πολυπολιτισμική ιστορία της πόλης είναι εμφανής στα διάσπαρτα οθωμανικά κτίρια. Το Γενί Τζαμί, το μεγαλύτερο και πιο πρόσφατο τζαμί της πόλης, και το Τσαρσί Χαμάμ είναι από τα πιο χαρακτηριστικά δείγματα της οθωμανικής περιόδου, μαρτυρώντας τη μακρά περίοδο της τουρκοκρατίας στο νησί.
Η τελετουργία του ούζου: Το κλείσιμο της ημέρας
Καθώς η μέρα φτάνει στο τέλος της, η περιήγηση ολοκληρώνεται με τον πιο αυθεντικό λεσβιακό τρόπο: με ένα ποτήρι ούζο. Η Μυτιλήνη, και ειδικότερα η ευρύτερη περιοχή του Πλωμαρίου, θεωρείται η πατρίδα του εθνικού αυτού ποτού. Οι γειτονιές της πόλης, όπως τα «Λαδάδικα», είναι γεμάτες από παραδοσιακά καφενεία και ουζερί που σερβίρουν το τοπικό απόσταγμα συνοδεία εκλεκτών μεζέδων. Η παραγγελία ενός ούζου δεν είναι απλώς μια επιλογή ποτού, είναι μια ολόκληρη ιεροτελεστία. Με τον γλυκάνισο να κυριαρχεί στη γεύση και το χαρακτηριστικό άρωμα, συνοδευόμενο από σαρδέλες Καλλονής, λαδοτύρι, ελιές και άλλα τοπικά εδέσματα, η εμπειρία αποτελεί την ιδανική κατάληξη μιας ημέρας γεμάτης εικόνες και γνώση.
Μια βόλτα στη Μυτιλήνη είναι, εν τέλει, ένα ταξίδι στον χρόνο. Είναι μια πόλη που δεν αποκαλύπτει τα μυστικά της μεμιάς, αλλά προσκαλεί τον επισκέπτη να περπατήσει στους δρόμους της, να παρατηρήσει τις αρχιτεκτονικές λεπτομέρειες, να αφουγκραστεί τους ήχους της αγοράς και να γευτεί την αυθεντική της ψυχή σε ένα καφενείο, κλείνοντας μέσα σε μια γουλιά ούζου όλη την ουσία της λεσβιακής φιλοξενίας.
