Στην Prodexpo 2025, η φιλοσοφία συνάντησε την αγορά ακινήτων – και η βιωσιμότητα απέκτησε υπαρξιακό νόημα.
«Αν σας έλεγα ότι ο κόσμος τελειώνει την Παρασκευή, πόσοι θα συνεχίζατε κανονικά τη δουλειά σας;»
Με αυτή την αποστομωτική ερώτηση, ο Θεοφάνης Τάσης, Λέκτορας Σύγχρονης Φιλοσοφίας στο Alpen-Adria Universität, εγκαινίασε μια συζήτηση που ξέφυγε από τα στενά όρια της οικονομίας των ακινήτων. Στο πλαίσιο της Prodexpo 2025, του κορυφαίου συνεδρίου για την αγορά ακινήτων στην Ελλάδα και τη Νοτιοανατολική Ευρώπη, η έννοια της κατοικίας τέθηκε όχι μόνο ως τεχνικό ή επενδυτικό ζήτημα, αλλά ως ανθρώπινη, υπαρξιακή υπόθεση.
Ο Τάσης υποστήριξε ότι η βιωσιμότητα δεν είναι απλώς μια απάντηση στην κλιματική κρίση. Είναι, όπως είπε, «η διασφάλιση ενός κοινού τόπου αναφοράς – της ίδιας της πραγματικότητας», αλλά και «η αναγνώριση της αξίας σε ό,τι δεν μετριέται, αλλά μετρά». Με μια σχεδόν ποιητική διατύπωση, υπενθύμισε ότι «οι επερχόμενοι μάς έχουν ήδη προσφέρει κάτι που οφείλουμε να ανταποδώσουμε: βιώσιμες πόλεις, βιώσιμα κτίρια».
Μιλώντας για τη σύγχρονη «οικονομία της προσοχής», σημείωσε πως η ανάγκη για ορατότητα οδηγεί σε μια νέα «φιμωκρατία» — όπου ακόμη και τα κτίρια «γεμίζουν συναίσθημα για να τραβήξουν το βλέμμα». Ο υβριδικός τρόπος ζωής, εξήγησε, μας φέρνει μπροστά σε μια επιλογή: είτε να αναθέσουμε τη σκέψη μας στην τεχνητή νοημοσύνη, είτε να αναβαθμίσουμε τον εαυτό μας. Η τεχνολογία, όπως είπε, δεν είναι ουδέτερη· «επιταχύνει την αναζήτηση της ανθρώπινης αναβάθμισης – μιας ουτοπίας που, μέχρι χθες, ήταν επιστημονική φαντασία».
Η συζήτηση πήρε και γεωπολιτική διάσταση. «Η ένταση των αλλαγών», τόνισε ο Τάσης, «οφείλεται στη μετάβαση από την οικονομία των υδρογονανθράκων στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας». Κάθε ενεργειακή μετατόπιση, προειδοποίησε, «φέρνει συγκρούσεις». Η δεκαετία ως το 2030, είπε, θα είναι καθοριστική: αν δεν συμβεί κάτι καταλυτικό, η ανθρωπότητα θα έχει τα εφόδια να ολοκληρώσει τη μετάβαση.
Αναφερόμενος στην κοινωνική κρίση και την άνοδο του αυταρχισμού, ο φιλόσοφος σημείωσε ότι «τα αυταρχικά κινήματα στηρίζονται στους αφανείς, σε όσους νιώθουν πως δεν ακούγονται». Με μια χαρακτηριστική σύγκριση είπε: «Ο Ομπάμα μας καλούσε να ανέβουμε ψηλότερα· ο Τραμπ λέει: “μείνετε όπως είστε, είμαι σαν εσάς”».
Η έννοια της αναγεννητικής πόλης, όμως, δεν έμεινε στη θεωρία. Ο Νικόλαος–Ιωάννης Δήμτσας, Deputy CEO της Dimand, τόνισε πως «η αναγεννητική πόλη είναι επιλογή – και πρέπει να τη στηρίξουμε». Θύμισε ότι το πρώτο αειφόρο κτίριο της εταιρείας παραδόθηκε το 2012, «όταν ακόμη υπήρχε ρίσκο», αλλά τελικά «η αγορά δικαίωσε την πράσινη επένδυση».
Ο Χριστόφορος Βούλγαρης, Concrete Business Unit Director της Interbeton, μίλησε για το περιβαλλοντικό βάρος του σκυροδέματος και την ανάγκη να περιοριστεί ο «ενσωματωμένος άνθρακας» στις κατασκευές. «Η υπέρβαση κόστους είναι πλέον αμελητέα», είπε, «και η μετάβαση στα πράσινα υλικά είναι ευκαιρία – όχι εμπόδιο».
Τη συζήτηση συντόνισε ο Χαράλαμπος Γιαννικόπουλος, Managing Director της DCarbon, θέτοντας το ερώτημα που έμεινε να αιωρείται στο τέλος της αίθουσας:
«Ζούμε πραγματικά ή απλώς στεγαζόμαστε;».
Ίσως, τελικά, η απάντηση να βρίσκεται εκεί απ’ όπου ξεκίνησε η συζήτηση – σε εκείνη την ερώτηση για το τέλος του κόσμου. Γιατί αν όντως τελείωνε την Παρασκευή, ίσως να καταλαβαίναμε επιτέλους τι σημαίνει να ζεις, και όχι απλώς να κατοικείς.
