Φωτογραφίες: discovergreece.com
Υπάρχουν προορισμοί που φυλάσσουν την ιστορία τους σαν προσεκτικά κρυμμένο θησαυρό. Το Ρέθυμνο ανήκει σε αυτούς. Στο ιστορικό κέντρο της τρίτης μεγαλύτερης πόλης της Κρήτης, θέση που κατέκτησε γύρω στα 1300, κάθε γωνιά αφηγείται διαφορετική εποχή. Ενετικές επιρροές συναντούν οθωμανικές, δημιουργώντας ένα μωσαϊκό που παραμένει βαθιά κρητικό στην ψυχή του.
Το σύγχρονο Ρέθυμνο δεν έχει προδώσει την ταυτότητά του. Αντίθετα, την τιμά μέσα από μικροσκοπικά μπαρ που κρύβονται σε ανακαινισμένα οικήματα άλλων αιώνων, από καφενεία που διατηρούν την αυθεντικότητά τους, από ταβέρνες όπου η παραδοσιακή κουζίνα συνοδεύεται από ζωντανή μουσική. Εδώ, το παρελθόν δεν είναι μουσειακό έκθεμα, είναι ζωντανή καθημερινότητα.
Οι δρόμοι της ιστορίας
Η πύλη Guora στέκεται επιβλητική, τελευταία μάρτυρας των οχυρώσεων που προστάτευαν την πόλη τον 16ο αιώνα. Διασχίζοντας αυτή την κεντρική είσοδο της οχυρωμένης πόλης, βρίσκεσαι στην οδό Εθνικής Αντιστάσεως, μια διαδρομή που καταλήγει στην Πλατεία Μικρασιατών.
Το μάτι χάνεται ανάμεσα σε χαραγμένες πόρτες που φέρουν οικόσημα της Βενετίας, σε μιναρέδες που υψώνονται γραφικοί, σε ξύλινα παραθυρόφυλλα που κοσμούν προσόψεις. Η διαδρομή από το κέντρο προς το λιμάνι είναι σαν περιήγηση σε υπαίθριο μουσείο αρχιτεκτονικής.
Γεύσεις που αφηγούνται παράδοση
Σε κάποια από τις ταβέρνες της περιοχής, η κρητική κουζίνα αποκαλύπτει τη σχέση της με τον τόπο. Καλτσούνια με τυρί και αρωματικά βότανα, γαμοπίλαφο που κάποτε σερβιριζόταν σε γιορτινές στιγμές με κατσικίσιο ή κοκόρι, τσιγαριστό αρνί που μαγειρεύεται με υπομονή, χοχλιοί που μετατρέπονται σε λιχουδιά, καπνιστό απάκι, και το νοστιμότατο μπουρέκι με κολοκύθι και πατάτα. Κάθε πιάτο φέρει μνήμες αιώνων.
Μνημεία που Μιλούν
Η Βασιλική του Αγίου Φραγκίσκου ξεχωρίζει καθώς κατεβαίνεις την κεντρική οδό. Το φραγκισκανικό μοναστήρι των Βενετών φιλοξενεί σήμερα το Αρχαιολογικό Μουσείο. Η είσοδός του, γεμάτη αναγεννησιακά κοσμήματα και σκαλιστές λεπτομέρειες, δικαιολογεί μια στάση θαυμασμού.
Λίγα μέτρα παρακάτω, το Τζαμί του Νερατζέ, γνωστό και ως τζαμί Γαζή Χουσσεϊν, με τον εντυπωσιακό μιναρέ του, διηγείται μια ιστορία μεταμόρφωσης. Από ενετική εκκλησία αφιερωμένη στην Παναγία, μέρος μοναστικού συγκροτήματος Αυγουστινιανών, μετεξελίχθηκε σε οθωμανικό τέμενος κατά τον 17ο αιώνα. Σήμερα, οι χώροι του φιλοξενούν το Δημοτικό Ωδείο.
Το Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο, στεγασμένο σε ενετικό αρχοντικό του 1600, προσφέρει μια συναρπαστική συλλογή χειροτεχνημάτων και παραδοσιακών τεχνουργημάτων. Πέρα από τη μουσειακή του λειτουργία, αποτελεί κέντρο έρευνας για τη διάσωση της κρητικής λαογραφίας.
Η Κρήνη Ριμόντι εξακολουθεί να αναβλύζει νερό από τις τρεις λεοντοκεφαλές της, όπως ακριβώς το 1626 όταν οι Βενετοί την ανήγειραν στη θέση παλαιότερης ρωμαϊκής κρήνης. Οι λατινικές επιγραφές LIBERALITATIS και FONTES κάλεσαν γενιές κατοίκων να ξεδιψάσουν ελεύθερα.
Η Λότζια, αρχικά ανοιχτός χώρος που αργότερα σκεπάστηκε, υπήρξε σημείο συνάντησης της αριστοκρατίας και των διοικητικών αξιωματούχων. Το 1625 προστέθηκαν οι τοίχοι και οι κομψές αψίδες που της προσδίδουν επιβλητικό χαρακτήρα. Σήμερα, υπό την εποπτεία του Υπουργείου Πολιτισμού, προσφέρει ταξιδιωτικό υλικό και πιστά αντίγραφα έργων τέχνης.
Το λιμάνι: Η καρδιά της πόλης
Το Ενετικό Λιμάνι δεν είναι απλώς ένα αξιοθέατο, είναι το σύμβολο του Ρεθύμνου. Από αυτό το σημείο ξεκίνησε η ανάπτυξη της πόλης τον 14ο αιώνα. Ο σημερινός φάρος αντικατέστησε τον αρχικό κατά τη δεκαετία του 1830, χτισμένος από Αιγύπτιους. Εδώ, η βόλτα δίπλα στο κύμα, συνδυάζεται ιδανικά με φρεσκοψημένο θαλασσινό σε κάποια από τις παραθαλάσσιες ταβέρνες που στολίζουν την προκυμαία.
Η Φορτέτζα: Στέμμα της πόλης
Κυριαρχώντας στον ορίζοντα, το φρούριο της Φορτέτζας, κατασκευή του 17ου αιώνα, είναι το πιο φωτογραφημένο μνημείο της πόλης μετά το λιμάνι. Παρόλο που ελάχιστα από τα εσωτερικά κτίρια έχουν επιβιώσει, η επιβλητικότητα της κατασκευής αποτελεί απόδειξη της βενετικής μεγαλοπρέπειας στην Κρήτη.
Το φινάλε μιας μέρας
Από τη Φορτέτζα, η περιήγηση κλείνει με έναν χαλαρό περίπατο κατά μήκος της Ελευθερίου Βενιζέλου, με προορισμό τη νέα μαρίνα. Εκεί, καθισμένος σε τραπέζι με θέα στο πέλαγος, ένα ποτό στο χέρι και το ηλιοβασίλεμα να χρωματίζει τον ουρανό, συνειδητοποιείς γιατί αυτός ο τόπος έχει συλλάβει τόσες καρδιές. Η μαρίνα προσφέρει επίσης εξαιρετικές επιλογές για νυχτερινή έξοδο, το τέλειο κλείσιμο μιας ημέρας γεμάτης ανακαλύψεις.
Το Ρέθυμνο είναι περισσότερο από προορισμός. Είναι ταξίδι μέσα στον χρόνο που κάνεις με τα πόδια. Είναι η συνειδητοποίηση ότι η ιστορία δεν είναι κλεισμένη σε βιβλία, αλλά ζωντανή στους λιθόστρωτους δρόμους, στις γεύσεις, στις φωνές των ανθρώπων. Κάθε επίσκεψη αποκαλύπτει νέα επίπεδα, και αυτός είναι ο λόγος που κανείς δεν επισκέπτεται το Ρέθυμνο μόνο μια φορά.
