Φωτογραφίες: discovergreece.com
Στους πρόποδες της Πίνδου, εκεί όπου οι βλάχικες παραδόσεις συναντούν τη σύγχρονη φιλοξενία, το Μέτσοβο ξεδιπλώνεται σαν ένα ζωντανό μουσείο πολιτισμού και φυσικής ομορφιάς. Αν σας συναρπάζουν τα λιθόκτιστα αρχοντικά, τα αρωματικά κρασιά, οι γαστρονομικές περιπέτειες με πρωταγωνιστές τα τοπικά τυριά, και τα βουνά που καλούν για εξερεύνηση, τότε αυτός ο προορισμός της Ηπείρου θα σας κερδίσει. Από χειμερινά σπορ μέχρι καλοκαιρινές πεζοπορίες, η περιοχή προσφέρει δράσεις καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, ενώ φιλοξενεί μια κοινότητα με ξεχωριστή γλωσσική και πολιτιστική ταυτότητα που συνεχίζει να ανθεί.
Ο Κήπος του Αβέρωφ: Πύλη προς την Πίνδο
Ξεκινήστε την εξόρμησή σας από έναν χώρο που συνδυάζει ιστορία, πράσινο και πανοραμικές θέες. Λίγα μέτρα πάνω από την κεντρική πλατεία, ο συγκεκριμένος κήπος φιλοξενεί είδη της ορεινής χλωρίδας και στο κέντρο του υψώνεται ο ναός του Αγίου Γεωργίου. Εκεί, το 1837, ο Γεώργιος Αβέρωφ προσευχήθηκε πριν αναχωρήσει για την Αίγυπτο, όπου και δημιούργησε τεράστια περιουσία.
Η συνεισφορά του στην ανασυγκρότηση της πόλης μετά την καταστροφή της από εξέγερση κατά των Οθωμανών το 1854 ήταν καθοριστική. Χρηματοδότησε εκπαιδευτικά ιδρύματα σε όλη την Ελλάδα, την αποκατάσταση του Παναθηναϊκού Σταδίου για τους Ολυμπιακούς του 1896, ακόμη και το σημαντικότερο πολεμικό πλοίο της εποχής. Ο αιγυπτιώτης κηπουρός που μετέφερε στο Μέτσοβο για να διαμορφώσει τον συγκεκριμένο χώρο έδωσε μια ιδιαίτερη νότα στο περιβάλλον. Ο ναός, που ανήκει στον αρχιτεκτονικό τύπο της Βασιλικής, διατηρεί εικόνες από τις απαρχές του 18ου αιώνα.
Περίπατος στους Δρόμους μιας Ξεχωριστής Κοινότητας
Το Μέτσοβο δεν θυμίζει τους συνηθισμένους ελληνικούς οικισμούς. Η βλάχική κληρονομιά είναι παρούσα παντού: στη γλώσσα με τις λατινικές ρίζες και τα βαλκανικά στοιχεία, στην αρχιτεκτονική των σπιτιών, στις υφαντικές τέχνες που έφεραν πλούτο επί Οθωμανοκρατίας. Περπατώντας στα καλντερίμια, ακούτε τη διάλεκτο να ηχεί ανάμεσα στους κατοίκους, αισθάνεστε τις μυρωδιές από τα ψησταριά, ανακαλύπτετε γιατί αυτός ο τόπος έλκει επισκέπτες κάθε εποχή. Στο επίκεντρο βρίσκεται η εκκλησία της Αγίας Παρασκευής, με αξιόλογο ξυλόγλυπτο τέμπλο και σπάνιες αγιογραφίες των αιώνων 18ου και 19ου.
Κατά τη διάρκεια της εξερεύνησης, θα συναντήσετε το άγαλμα του Ευάγγελου Αβέρωφ-Τοσίτσα, δισέγγονου του μεγάλου ευεργέτη. Αξίζει να καταφύγετε κοντά στο Μετσοβίτικο ποτάμι και να ανακαλύψετε τα γύρω μοναστήρια, ιδίως εκείνο της Κοίμησης της Θεοτόκου.
Οινική παράδοση σε ύψος άνω των 1000 μέτρων
Το Οινοποιείο Κατώγι Αβέρωφ, αποτελεί από μόνο του αιτία επίσκεψης. Ιδρυτής του ο Ευάγγελος Αβέρωφ. Η οραματική του κίνηση ήταν η καλλιέργεια αμπελιών στις απότομες βουνοπλαγιές και η εισαγωγή της ποικιλίας Cabernet Sauvignon στη χώρα. Σήμερα, οι απόγονοί του συνεχίζουν το έργο, ενώ οι εγκαταστάσεις λειτουργούν παράλληλα και ως κατάλυμα. Οι αμπελώνες στο συγκεκριμένο υψόμετρο, είναι οι ψηλότεροι πανελλαδικά, και τα κελάρια φιλοξενούν εκθέματα που αφηγούνται την οινοποιητική διαδικασία από την παράδοση έως τη σύγχρονη τεχνολογία. Χίλια διακόσια δρύινα βαρέλια και μια αίθουσα δοκιμών με ατμοσφαιρικό φωτισμό από κενά μπουκάλια συνθέτουν μια αξέχαστη εμπειρία.
Πινακοθήκη Αβέρωφ: Τέχνη στο Βουνό
Η Πινακοθήκη Αβέρωφ-Μουσείο Νεοελληνικής Τέχνης εγκαινιάστηκε το 1988 και φιλοξενεί διακόσια έργα κορυφαίων δημιουργών του 19ου και 20ού αιώνα. Ο ίδιος ο Ευάγγελος Αβέρωφ επέλεξε τα περισσότερα κομμάτια της συλλογής, που θεωρείται από τις σπουδαιότερες της περιόδου. Πέραν της μόνιμης έκθεσης, φιλοξενούνται τακτικά προσωρινές παρουσιάσεις με αναδρομικά, εικαστικά και φωτογραφικά έργα από ιδρύματα της Ελλάδας και του εξωτερικού.
Γαστρονομία: Τυριά με χαρακτήρα
Η σύνδεση του Μετσόβου με την τυροκομία είναι άρρηκτη. Το Μετσοβόνε, καπνιστό σκληρό τυρί κυρίως από αγελαδινό γάλα, απολαμβάνει Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης. Η παρασκευή του περιλαμβάνει τρίμηνη ωρίμανση και δωδεκαήμερο κάπνισμα με βότανα και χόρτα. Η Μετσοβέλα (ημίσκληρη), η Γραβιέρα, το Grana (τύπου παρμεζάνας), το απαλό Γαλοτύρι για άλειμμα και το Μπατσίσιο (chevre) συμπληρώνουν την παλέτα, μαζί με παραλλαγές εμποτισμένες σε κρασί και άγρια βότανα. Το τοπικό βούτυρο έχει επίσης ιδιαίτερο γούστο.
Το Ίδρυμα Τοσίτσα, που δημιούργησε ο Ευάγγελος Αβέρωφ, χρηματοδότησε τυροκόμους να εκπαιδευτούν στην Ιταλία. Σήμερα παράγονται 170 τόνοι τυριού ετησίως από το γάλα ντόπιων ζώων.
Το Μέτσοβο είναι ένας ζωντανός οργανισμός που αναπνέει παράδοση, γαστρονομία, πολιτισμό και φυσική ομορφιά. Από τους κήπους με θέα στην Πίνδο μέχρι τα κελάρια με τα εκλεκτά κρασιά, από τις πινακοθήκες με σπάνια έργα μέχρι τα μονοπάτια που διασχίζουν άγρια τοπία, κάθε γωνιά αφηγείται μια ιστορία. Η κληρονομιά των Αβέρωφ και Τοσίτσα, η βλάχικη ταυτότητα, τα αρωματικά τυριά και η φιλοξενία των κατοίκων συνθέτουν έναν προορισμό που δεν λησμονιέται. Επισκεφθείτε τον οποιαδήποτε εποχή και θα ανακαλύψετε γιατί το Μέτσοβο παραμένει ένα από τα πιο αγαπημένα ορεινά καταφύγια της Ελλάδας.
