Στη διαδικασία να αναπτύξει ταχύτητες στον τουρισμό βρίσκεται η Σάμος, ένας προορισμός που, όπως και το υπόλοιπο Βόρειο Αιγαίο, πασχίζει να αυξήσει τη ζήτηση αλλά με ήπιους, βιώσιμους ρυθμούς, που θα «πατούν» στις δυνατότητές του.
Η σεζόν του 2025 ξεκίνησε υποτονικά, όμως στην πορεία οι ξενοδόχοι κατέγραψαν αύξηση της ζήτησης που μεσοσταθμικά για την τουριστική περίοδο –ξεκινά τον Μάιο και ολοκληρώνεται τον Οκτώβριο- άγγιξε το +5%, αναφέρει σε δηλώσεις του στο TornosNEWS ο πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Σάμου, κ. Εμμανουήλ Βαλής.
Ο μεγάλος κορμός των επισκεπτών προήλθε και φέτος από τις Σκανδιναβικές χώρες, την Ολλανδία, τη Γερμανία και την Αγγλία. Οι ευρωπαϊκές αγορές, οι οποίες αποτελούν το 80% του εισερχόμενου τουρισμού στο νησί, διακινούνται από τους μεγάλους τουρ οπερέιτορ όπως η TUI και ο Apollo, ενώ εσχάτως ανακοινώθηκε και η έναρξη πτήσεων και πακέτων από την βρετανική Jet2, ανοίγοντας περαιτέρω δυνατότητες στην αγορά του Ην. Βασιλείου.
Πάντως, οι αεροπορικές αφίξεις δείχνουν σταθερή εικόνα για το 2025 σε σύγκριση με την περυσινή χρονιά. Τα στοιχεία της ΥΠΑ για το πρώτο 9μηνο, δείχνουν ότι το 2025 οι αφίξεις στη Σάμο ανήλθαν σε 208.535 έναντι 209.119 το αντίστοιχο 9μηνο του 2024, με κυριότερες αγορές την Ολλανδία, τη Γερμανία, τη Σουηδία, τη Νορβηγία, την Πολωνία, τη Δανία και την Τσεχία. Το σύνολο των αεροπορικών αφίξεων το 2024 ανήλθε σε 229.077.
Η Τουρκία
Δεύτερο μεγάλο «χαρτί» για τη Σάμο και τον τουρισμό της είναι οι αφίξεις από την γειτονική Τουρκία, η οποία απέχει 40 μόλις λεπτά με καταμαράν και 1 ώρα με συμβατικό πλοίο -από το Κουσάντασι- δηλαδή απόσταση ενός χιλιομέτρου.
Η επισκεψιμότητα από τη γείτονα παρουσιάζεται αυξημένη σε σχέση με το 2024, χάρη στο σύστημα της βίζας εξπρές που ίσχυσε για δεύτερη χρονιά. Σύμφωνα με στοιχεία από την Ένωση Ξενοδόχων οι αφίξεις επισκεπτών από την Τουρκία (ακτοπλοϊκώς) μέχρι και το τέλος Σεπτεμβρίου του 2025 ανήλθαν σε 100.000 άτομα, όσο δηλαδή το σύνολο των αφίξεων για ολόκληρο το 2024. Μάλιστα μέσω Τουρκίας το νησί επισκέπτονται και άλλες εθνικότητες τουριστών, ιδίως από την Κίνα και την Ιταλία.
Η Τουρκία, άλλωστε, «σώζει την παρτίδα» για τον προορισμό κατά τους μεταιχμιακούς μήνες, όπως το Μάρτιο, τον Απρίλιο και τον Οκτώβριο, αν και το 2025 υπήρξε υστέρηση στους πρώτους shoulder μηνες της χρονιάς, όπως επισημαίνει ο κ. Βαλής.
Όσον αφορά τον εσωτερικό τουρισμό, αυτός βασίζεται στους ετεροδημότες Σαμιώτες οι οποίοι κατοικούν σε μεγάλα αστικά κέντρα και επιστρέφουν για τις διακοπές τους, ενώ αυξανόμενος αριθμός Ελλήνων επισκεπτών καταγράφεται από περισσότερες περιοχές της Ελλάδας.
Ζητούμενο η ήπια ανάπτυξη
Η ήπια ανάπτυξη του τουρισμού στη Σάμο, δεν θεωρείται μειονέκτημα από την τοπική αγορά αλλά ζητούμενο. Ένας λόγος για αυτό είναι ότι ο μαζικός τουρισμός δεν μπορεί να «βαδίσει» σε στέρεα αναπτυξιακή πορεία λόγω του σχετικά μικρού ξενοδοχειακού δυναμικού.
Σύμφωνα με στοιχεία της Ένωσης Ξενοδόχων, συνολικά στη Σάμο λειτουργούν 8.670 κλίνες τουριστικών καταλυμάτων, οι περισσότερες εκ των οποίων (2.884) βρίσκονται στο Πυθαγόρειο. Το σύνολο των ξενοδοχειακών και τουριστικών καταλυμάτων του νησιού ανέρχεται σε 140, και το σύνολο δωματίων σε 4.433. Την ίδια στιγμή, έχει αρχίσει να επιταχύνει και η βραχυχρόνια μίσθωση, προσφέροντας επιπλέον «χώρο» για δυνητικούς επισκέπτες.
Ο κ. Βαλής, πρόεδρος και ιδιοκτήτης του ξενοδοχειακού Ομίλου Doryssa, στο οποίο εντάσσονται επτά ξενοδοχεία του νησιού καθώς και το Casa Cook Samos, αναγνωρίζει ότι πλέον «υπάρχει μεγάλη ανάγκη για τη δημιουργία νέων ξενοδοχείων και καταλυμάτων», καθώς ήδη η ζήτηση ξεπερνά την προσφορά.
Την ίδια στιγμή, η ήπια ανάπτυξη των αφίξεων βοήθησε το νησί να μην χάσει τον παραδοσιακό του χαρακτήρα. «Η Σάμος έχει μέλλον στον τουρισμό, και το γεγονός ότι “έμεινε πίσω” τουριστικά την βοήθησε να μην κάνει λάθη άλλων προορισμών, όπως η άναρχη δόμηση», επισημαίνει ο πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων.
Στην πορεία προς νέες ξενοδοχειακές επενδύσεις, ο ίδιος θέτει επίσης ζήτημα διατήρησης της φυσιογνωμίας του προορισμού. «Η έλλειψη κλινών ήταν ένας αρνητικός παράγοντας μέχρι σήμερα, αλλά παίρνοντας παράδειγμα από άλλους προορισμούς είναι σημαντικό να προσέξουμε την πολιτιστική κληρονομιά μας και την έκφανσή της στην αρχιτεκτονική των κτιρίων», υπογραμμίζει και προσθέτει ότι, γι’ αυτό είναι σημαντικό να δούμε πώς και που μπορούμε να κτίσουμε μικρούς όγκους κτιρίων που θα εναρμονίζονται με το περιβάλλον.
Από το «ήλιος-θάλασσα» σε πιο εναλλακτικές μορφές τουρισμού
Οι προοπτικές για τη νέα χρονιά είναι ευοίωνες. «Είμαστε αισιόδοξοι για το 2026 καθώς υπάρχει η τάση για τουρισμό σε μικρότερους, εναλλακτικούς προορισμούς» τονίζει ο κ. Βαλής. Αυξανόμενο ποσοστό των σύγχρονων ταξιδιωτών αναζητούν πλέον εμπειρίες μακριά από τον μαζικό τουρισμό, αυθεντικότητα, επισκέψεις σε χωριά και εστιατόρια με τοπικά προϊόντα.
Το μοτίβο αυτό έχει αρχίσει να κάνει δηλά δηλά την εμφάνισή του στη Σάμο, καθώς «κάθε χρόνο οι μεμονωμένοι ταξιδιώτες κερδίζουν ένα ποσοστό στον τουρισμό του νησιού», όπως υπογραμμίζει ο πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων.
Άλλωστε, οι ευκαιρίες για εναλλακτικό τουρισμό στο νησί, το οποίο φημίζεται για τις παραλίες και τις διακοπές «ήλιος-θάλασσα», είναι μεγάλες. Από τα οργανωμένα μονοπάτια, τον περιπατητικό τουρισμό, τις καταδύσεις, το κανόε καγιά, την ιππασία, τον ποδηλατικό τουρισμό, την ορειβασία/αναρρίχηση, μέχρι τον πολιτιστικό τουρισμό με έμφαση στην αρχαιολογία του νησιού, τον φυσιολατρικό με επίκεντρο την παρατήρηση πτηνών και τον οινοτουρισμό, το νησί ενδείκνυται για εναλλακτικές μορφές τουρισμού.
Η Χριστίνα Λαϊνοπούλου είναι δημοσιογράφος με πολυετή εμπειρία στο ελεύθερο και τουριστικό ρεπορτάζ.
Έχει εργαστεί σε εφημερίδες, τηλεόραση και τον ηλεκτρονικό Τύπο, και είναι απόφοιτος του Τμήματος Επικοινωνίας, Μέσων και Πολιτισμού του Παντείου Πανεπιστημίου.
