Η φετινή λίστα «The World’s 50 Best Vineyards» δεν είναι απλώς ένας κατάλογος με ωραία κτήματα, είναι ένα παγκόσμιο «βαρόμετρο» για το πού κινείται ο οινοτουρισμός και τι ζητά πλέον ο επισκέπτης από μια επίσκεψη σε αμπελώνα
Στις 19 Νοεμβρίου, στο Margaret River της Δυτικής Αυστραλίας, ανακοινώθηκαν τα 50 κορυφαία επισκέψιμα οινοποιεία του κόσμου για το 2025, σε τελετή που διοργάνωσε η πλατφόρμα 50 Best, η ίδια που «τρέχει» τις λίστες για εστιατόρια, μπαρ και ξενοδοχεία.
Η λίστα προκύπτει από τις ψήφους περισσότερων από 700 ειδικών στο κρασί και τον οινοτουρισμό, χωρισμένων σε 20 γεωγραφικές ζώνες. Κάθε μέλος ψηφίζει τα κτήματα που θεωρεί ότι προσφέρουν τις πιο ολοκληρωμένες εμπειρίες επίσκεψης, όχι μόνο το κρασί, αλλά και την αρχιτεκτονική, τη γαστρονομία, το τοπίο, τη φιλοξενία.
Vik: όταν ο αμπελώνας γίνεται προορισμός-εμπειρία
Στην κορυφή της φετινής λίστας βρίσκουμε το Vik (φωτό) στο Millahue Valley της Χιλής. Το κτήμα, που ιδρύθηκε το 2006 από το ζεύγος Alexander και Carrie Vik, απλώνεται σε μια τεράστια έκταση 4.450 εκταρίων, εκ των οποίων τα 327 καλλιεργούνται με αμπέλια σε 12 διαφορετικά μικροκλίματα. Το εντυπωσιακό, οινοποιείο στην κορυφή του λόφου, το design hotel με θέα στις Άνδεις, η έμφαση στη βιώσιμη καλλιέργεια και στις προσωποποιημένες δοκιμές κρασιών μετατρέπουν το Vik σε «οίκο εμπειριών». Η ανάδειξή του ως World’s Best Vineyard 2025 αλλά και ως «Best Vineyard in South America» δείχνει πολύ καθαρά ότι η Χιλή, και γενικότερα ο Νέος Κόσμος, παίζει πια σε άλλο επίπεδο στον παγκόσμιο χάρτη του κρασιού.
Η γεωγραφία της λίστας: από το Rheingau μέχρι τη Yamanashi
Η πρώτη δεκάδα του 2025 μοιάζει με ένα μικρό tour γύρω από τον πλανήτη: Στη δεύτερη θέση βρέθηκε το Schloss Johannisberg (Rheingau, Γερμανία- φωτό) ένα ιστορικό κτήμα που θεωρείται το «πρώτο Riesling winery» στον κόσμο, και ταυτόχρονα «Best Vineyard in Europe». Την τρίτη θέση κατέλαβε το Bodegas Ysios (Rioja, Ισπανία). Ένα αρχιτεκτονικό statement με signature κτίριο, που επιβεβαιώνει τη δυναμική της Rioja ως οινοτουριστικού hub.
Τέταρτο, το Bodega Garzón- φωτό (Maldonado, Ουρουγουάη), ένα ολοκληρωμένο wine resort όπου ο Francis Mallmann υπογράφει τη φωτιά της κουζίνας, αλλάζοντας τον χάρτη της νοτιοαμερικανικής γαστρονομίας, και την πεντάδα σηυμπληρώνει το Château Smith Haut Lafitte (Bordeaux, Γαλλία) που συνδυάζει grand cru classé κρασιά με spa, τέχνη και fine dining, δείχνοντας πώς τα παραδοσιακά châteaux επανατοποθετούνται στη νέα εποχή.
Στο top 10 συναντάμε επίσης το Klein Constantia από το Κέιπ Τάουν (No.6, και Best Vineyard in Africa), το Creation από το γειτονικό Hemel-en-Aarde, το Maison Ruinart (φωτό) και το Château d’Yquem στην Καμπανία και στο Sauternes, αλλά και το Montes στην κοιλάδα Colchagua της Χιλής.
Σημαντικό είναι και το πώς μοιράζονται τα βραβεία ανά ήπειρο. Η εικόνα είναι ξεκάθαρη: η κορυφή δεν ανήκει πια αποκλειστικά στο «παλιό τρίγωνο» Γαλλία–Ιταλία–Ισπανία. Η Νότια Αμερική, η Νότια Αφρική, η Καλιφόρνια, η Νέα Ζηλανδία και η Ιαπωνία συνδιαμορφώνουν το αφήγημα. Από την Βόρεια Αμερική: Jordan Vineyard & Winery (Καλιφόρνια) στην Ασία 98Wines στην Yamanashi της Ιαπωνίας και την Αυστραλασία: Cloudy Bay στο Marlborough της Νέας Ζηλανδίας.
Πως μεταφράζεται η λίστα για την αγορά
Για να καταλάβουμε τι σημαίνει αυτή η λίστα για την αγορά, πρέπει να δούμε τη φιλοσοφία της. Οι άνθρωποι της 50 Best ξεκαθαρίζουν ότι αυτό που αξιολογούν είναι εμπειρίες: από σύγχρονα αρχιτεκτονικά θαύματα και ιστορικές, προστατευμένες κάβες μέχρι οικογενειακά κτήματα όπου οι ίδιοι οι ιδιοκτήτες κάνουν την ξενάγηση.
Οι φετινές επιλογές ενισχύουν τρεις μεγάλες τάσεις:
1. Οινοτουρισμός all-in-one: Οι κορυφαίοι προορισμοί δεν προσφέρουν απλώς γευσιγνωσία. Συνδυάζουν ξενοδοχείο, εστιατόριο προορισμού, spa, τέχνη, δραστηριότητες στη φύση. Το Vik, το Garzón, το Smith Haut Lafitte ή το Cloudy Bay είναι κλασικά παραδείγματα: πας για το κρασί, αλλά μένεις για το τοπίο, την κουζίνα, το lifestyle. Παράλληλα, πολλά από τα κτήματα της λίστας ανήκουν σε περιοχές που έχουν εντάξει τον οινοτουρισμό στον πυρήνα της αναπτυξιακής τους πολιτικής – από τη Χιλή και την Αργεντινή μέχρι τη Νότια Αφρική και τη Νέα Ζηλανδία.
2. Βιωσιμότητα και terroir ως «προϊόν». Κτήματα όπως το Vik και το Klein Constantia επενδύουν στη βιοποικιλότητα, στις ζώνες προστασίας και σε πρακτικές όπως cover cropping, κομποστοποίηση και ήπια φυτοπροστασία.
3. Αφήγημα, ιστορία, ταυτότητα: Η λίστα αγαπά τα κτήματα με ισχυρό story: το Schloss Johannisberg με τα 1.200 χρόνια ιστορίας του Riesling, το Maison Ruinart με τις υπόγειες κάβες του, τα κτήματα του Douro ή της Tokaj με την κληρονομιά τους ως ιστορικές ζώνες γλυκού κρασιού. Παρράλληλα, η ίδια η 50 Best παρουσιάζει τη λίστα ως «διαβατήριο» για οινικούς προορισμούς – κάτι που την καθιστά εργαλείο marketing για τουριστικούς οργανισμούς, αεροπορικές, ξενοδοχεία.
Ενδιαφέρουσα είναι και η απουσία ελληνικού κτήματος από την λίστα της φετινής χρονιάς, παρότι στο παρελθόν ελληνικοί αμπελώνες – κυρίως της Σαντορίνης, είχαν εμφανιστεί στις επεκταμένες λίστες (51-100). Για μια χώρα που επενδύει όλο και περισσότερο στον οινοτουρισμό, αυτή η απουσία είναι ένα καμπανάκι: χρειάζεται πιο συνεκτική στρατηγική, καλύτερη διεθνή προβολή και κυρίως ολοκληρωμένες εμπειρίες επίσκεψης που να «μιλούν» τη γλώσσα της 50 Best: γαστρονομία, αρχιτεκτονική, ιστορία, τοπίο και φιλοξενία σε ένα ενιαίο αφήγημα.
